Op Brexit Day heerst verdeeldheid, terwijl May eenheid predikt
Na negen maanden is het zover: de regering van Groot-Brittanië heeft vandaag de langstverwachte brief van Europa verstuurd en bij de Europese Unie aangeboden. In deze brief staat het formele verzoek om de Europese Unie te verlaten, het zogenoemde Artikel 50.
Nadat de brief in Brussel aangekomen is, wordt het pas echt menens. Het Verenigd Koninkrijk krijgt maximaal twee jaar om het vertrek te regelen. 29 maart 2017 gaat dus de geschiedenisboekjes in als ‘Brexit Day’. Maar hoewel de afhandeling van het vertrek van het Verenigd Koninkrijk dus vanaf vandaag officieel in gang gezet wordt, lijkt het in eigen land nog lang geen beklonken zaak. De Britten zijn vanaf het begin ontzettend verdeeld geweest over het plan, en dat sentiment lijkt alleen maar toe te nemen.
Eenheid
Waar May vorige week, na de aanslagen in de Britse hoofdstad Londen, nog eenheid en daadkrachtigheid predikte, lijkt ze nu weer over tot de orde van de dag zijn gegaan. De eenheid omtrent de Brexit is ver te zoeken, en de tegenstanders gaan door met het zoeken naar manieren om het besluit terug te draaien. Zoals het dikwijls ging in de (koloniale) geschiedenis van het Verenigd Koninkrijk, zorgen ook nu intern gesteggel ervoor dat een ontevreden entiteit zich roert. De Schotten en Noord-Ieren stemden afgelopen juni vóór de EU, terwijl in Engeland en Wales de Brexit het meest populair was.
Kopzorgen
Laat die eerste twee nou net de meest opstandige regio’s van het Verenigd Koninkrijk zijn. Met name de Schotten zien hun kans schoon, en gaan een tweede onafhankelijkheidsreferendum houden. In 2014 werd al eens gestemd over een vertrek uit het Verenigd Koninkrijk. En nu dus weer, althans daar lijkt het op. Het Schotse parlement in Edinburgh stemde met 69 stemmen voor en 59 stemmen tegen voor het plan om opnieuw naar de stembus te gaan voor een Schotse onafhankelijkheid, hetgeen de regering-May natuurlijk nog flink wat extra kopzorgen bezorgt.
Sinn Fein
May heeft het verzoek voor een nieuw Schots onafhankelijkheidsreferendum bij haar ambtsgenoot Nicola Sturgeon voorlopig afgewezen, met het statement ‘nu is het niet de tijd om aan onafhankelijkheid te denken’. Maar Sturgeon denkt daar anders over, en noemt een nieuwe stemronde over onafhankelijkheid een ‘unstoppable force’. En ook in Noord-Ierland klinkt de roep voor onafhankelijkheid. Sinn Fein, de Noord-Ierse Republikeinse partij, roept om een soortgelijk referendum. Ook deze roep wordt door May gesmoord, maar het is maar de vraag hoe lang ze dit nog tegen kan houden.
Economische motieven
Want buiten de sterke nationale identiteit van zowel Schotten als Ieren, zwelt de roep om een referendum niet voor niets juist in deze tijd, juist op Brexit day aan. Zowel Schotland als Noord-Ierland exporteren een enorm deel van hun goederen aan de Europese Unie, en met name Noord-Ierland ontvangt enorm veel steungeld vanuit Brussel. De economische motieven zijn niet gering voor beide regio’s. Londen lijkt dit te beseffen, maar staat met zijn rug tegen de muur.
De komende Brexit-onderhandelingen worden de pittigste politieke onderhandelingen in zeer lange tijd. Een opstandig Schotland en Noord-Ierland kan men daar nou net bij gebruiken. Echter is het afwijzen van referenda koren op de molen voor de Schotse en Ierse nationalisten.
