Terugkijken: de ‘onoverbrugbare’ formatiekloof die zo overbrugbaar lijkt
Als een donderslag bij heldere hemel stokken na het maandagavonddiner de gesprekken tussen formatiepartijen VVD, CDA, D66 en GroenLinks. Zo onoverbrugbaar als het migratiethema op dit moment lijkt, zoveel lastiger gaan de onderhandelingen met andere partijen worden.
Het is een onverwachte breuk geworden tussen Rutte, Buma, Pechtold en Klaver. Tijdens de maandagse lunch spreken de partijen nog met elkaar af ’s middags enkele knopen door te hakken. Ze dineren na een middag onderhandelen nog met elkaar. Iets na zessen concluderen de onderhandelaars toch dat ze voorlopig geen fiducie zien in de huidige samenwerking.
Vervolg
Ze komen na de persconferentie van formateur Edith Schippers met een eenduidig verhaal. ‘Ja, ze hadden er alles aan gedaan. Nee, ze gingen niet met ruzie uit elkaar.’ Of zoals D66-leider Alexander Pechtold het zei: “We kwamen met zijn vieren tot deze conclusie. We hebben niet naar schuldigen gezocht.” Dat klinkt als een gedumpte die duidelijk nog hoop ziet op een vervolg van de relatie.
Alle voormannen zijn aardig voor elkaar. Er wordt niet met modder gegooid. Zo reageert Rutte dat het ‘voor iedere formatie een lastig onderwerp is’ en heeft Jesse Klaver het over een kloof die ze probeerden te overbruggen: “Je hebt dan aan beide kanten partijen. We hebben geprobeerd compromissen te sluiten, maar we zijn niet ver genoeg gekomen.”
Bühne
Het lijkt nu of men op het – zoals NOS-verslaggever Xander van der Wulp het bij Pauw analyseert – het ‘eerste de beste punt meteen is stukgelopen’. Al nemen de partijvoormannen in zijn ogen wel heel aardig afscheid. “Is het dan een onderhandeling voor de bühne geweest?” vraagt zijn tafelgenoot Rutger Castricum. “Het was wel de meest voor de hand liggende optie,” riposteert Van der Wulp.
Volgens Wouter de Winther zijn de locatie van migranten opvang en het opnieuw in leven roepen van het kinderpardon de struikelblokken gebleken. Al zaten ze niet zo ver uit elkaar als het zou lijken, merkt De Telegraaf-journalist. “De VVD-top wilde wel met GroenLinks in zee, maar de onderhandelaars voorlopig niet.”
Nu gaan de partijen waarschijnlijk met de ChristenUnie onderhandelen, maar deze combinatie is in de formatie het meest voor de hand liggende optie. Dan was de breuk veel harder geworden dan deze rozengeur en maneschijn break-up van Rutte, Pechtold, Buma en Klaver.
