Francoëske krachtmeting tussen Barcelona en Madrid over referendum
Voor Spanje is het een verhitte zomer geweest. Aanslagen in de Catalaanse hoofdstad Barcelona schrikten heel Europa op. Maar de nazomerperikelen concentreren zich vooral rond een nieuwe separatistische golf in Catalonië, met als dieptepunt de inbeslagname door de Guardia Civil (onder Madrileens gezag) van een enorme hoeveelheid pamfletten, posters en ander materiaal die een onafhankelijk Catalonië promoten.
Nu is de onafhankelijkheidsstrijd van zowel Catalonië als Baskenland geen nieuw hoofdpijndossier voor de centrale regering in Madrid. In tegenstelling tot de Basken verliep de strijd voor een onafhankelijk Catalonië vreedzaam, maar dat betekent niet dat Madrid beide streken toestaat om een referendum te houden. De een zal niet zonder de ander onafhankelijk worden, zo is de verwachting. En daar kunnen ze wel eens gelijk hebben.
Maar terug naar Catalonië. Volgens de laatste peilingen in juli is van de 7,5 miljoen mensen tellende bevolking van de regio — die zo’n 20 procent van het Spaanse Bruto Binnenlandse Product voor haar rekening neemt — 41 procent voor een onafhankelijk Catalonie. Op dit moment zou 49 procent tegen onafhankelijkheid stemmen. Die voor de Spaanse regering gunstige uitslag is echter geen reden om een referendum zomaar toe te staan. Het hooggerechtshof van het Zuid-Europese land verklaarde een stemming over onafhankelijkheid ongrondwettelijk.
Zwijgrecht
Daar bleef het niet bij, want Madrid waarschuwde onlangs 712 burgemeesters van Catalaanse gemeenten om vooral niet mee te werken met een referendum. Er werd vanuit de hoofdstad zelfs gedreigd met arrestaties. Een paar dagen geleden moesten de eerste burgemeesters zich verantwoorden voor hun vermeende steun aan de Catalaanse onafhankelijkheid. Zij beriepen zich grotendeels op hun zwijgrecht.
Het referendum zal plaatsvinden over iets meer dan twee weken, op zondag 1 oktober. Voor het zover is zal de regering van het land er alles aan doen om te voorkomen dat de Catalanen kunnen stemmen, en past daarbij hoogst bedenkelijke tactieken toe. De tijd van praten lijkt voorbij. Zo werden er dertien afgevaardigden van de Catalaanse regionale regering vastgezet, hetgeen grote protesten in de straten van Barcelona en andere Catalaanse steden ontketende. Met het confisqueren van de pamfletten en posters door de Guardia Civil lijkt de patstelling nu compleet.
Met haar Francoëske repressie heeft Madrid duidelijk laten weten hoe zij tegenover het aanstaande referendum op 1 oktober staat. De Catalanen daarentegen zijn vastbesloten om het door te laten gaan. Een krachtmeting tussen Barcelona en Madrid die grote gevolgen heeft voor het voortbestaan van het Spanje zoals we het kennen.
Hoe je het ook wendt of keert: met onderdrukking speelt Madrid alleen de separatisten in de kaart.
