Spring naar de content
bron: ANP/Roos Koole

De Heere God gaat lekker met Zijn tijd mee

class="p1">God werd zo’n zestig jaar geleden al van zijn sokkel getrokken (#himtoo), is doodverklaard en lang en breed begraven. Zijn wederopstanding, vrijdag aangekondigd door het Nederlandse Bijbelgenootschap, kwam als donderslag bij heldere hemel: ‘god’ wordt in een revisie van de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) uit 2004 weer gewoon ‘God’, en ‘hij’ wordt weer gewoon ‘Hij’.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Kevin van Vliet

Het eerbiedskapitaal, zoals de Hoofdletter Gods heet, keert terug in de Schrift. In 2004 verloor de god der christenen dat eerbetoon, door wat een woordvoerder van het Bijbelgenootschap ‘de antiautoritaire golf’ noemt.

Het christendom is, in de Nederlandse politiek, terug van weggeweest. CDA en ChristenUnie nemen deel aan kabinet-Rutte III, en ‘in feite regeert de SGP mee’, constateerde Frans van Deijl in de laatste HP/De Tijd.
Klein-christelijk aan de macht, en de Almachtige zijn titel terug.

bijbel-god
De kijkbijbel, geïllustreerd door Kees de Kort.

Ik groeide op met de tekstarme kijkbijbel (een loodzwaar boek vol modderige tekeningen van het paradijs en de kruisiging) dus dat geharrewar over wel of geen hoofdletter is mij ontgaan. Bovendien heb ik thuis tegenwoordig de Statenbijbel, de vertaling die in 1619 in gereformeerd beton gegoten werd. Daarin bleef het Woord Gods veilig voor onder meer de feministische theologie, die in ’75 van Hem en Haar wilde maken.

Geestig genoeg is God altijd ‘God’ gebleven in de Nederlandse taal. Zowel Van Dale (van de Groene Spelling) als Genootschap Onze Taal (van de Witte Spelling) dicteren een hoofdletter in drie gevallen: aan het begin van de zin, bij een naam en om eerbied uit te drukken.

Christusbeeld wel, hitlersnorretje niet

“Een naam van een persoon of zaak die veel mensen heilig vinden, wordt als een eigennaam gezien en krijgt daarom een hoofdletter,” schrijft Genootschap Onze Taal. God, dus, en Christus, Allah, Jahweh en Shiva. Ook een taalkundige samenstelling die begint met een heilige component, behoudt de hoofdletter. (‘Christusbeeld’ krijgt een hoofdletter, ‘hitlersnorretje’ niet.)

Een heilig boek krijgt een hoofdletter (‘de Bijbel’ en ‘de Koran’), een exemplaar ervan niet (‘de bijbels’ en ‘de korans’).
En de paus mag dan de plaatsvervanger van Christus op aarde zijn, hij krijgt een onderkastje.
De adel bejegenen we daarentegen nog altijd met ‘Zijne Koninklijke Hoogheid’ en ‘Hare Majesteit’.

Het Nederlands is een taal van weinig hoofdletters in vergelijking met het Duits (ook de zelfstandig naamwoorden!) en het Engels (doordeweekse dagen, maanden, de meest onbeduidende woorden in filmtitels). In de meeste Europese talen heeft God een hoofdletter.

Het eerbiedskapitaal bestaat overigens pas sinds de achttiende eeuw, en God is al heel wat jaartjes ouder. Je reinste taalmode, met andere woorden. En je kunt van de Heere God zeggen wat je wil; Hij gaat wel lekker met Zijn tijd mee.