Spring naar de content
bron: ANP/Koen Suyk

De roast van Moorlag – Waarom de PvdA zich maar beter kan opheffen

Een speciale commissie gaat de komende week onderzoeken of PvdA-Kamerlid William Moorlag in zijn vorige baan over de schreef is gegaan door een schijnconstructie te tolereren. Ook komt er waarschijnlijk een speciale ledenraad. Verspilde energie. Eerst moet er antwoord komen op de vraag waar de partij anno 2018 nu werkelijk voor staat.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Jan Smit
William Moorlag
Beeld:

Vieren sociaaldemocraten Kerst? Ik weet het niet; ik kom uit een protestantsgereformeerd nest. Maar ik denk het wel. De gestaalde kaders binnen de PvdA gaven daaraan de afgelopen week in ieder geval een bijzondere twist: een aanzet tot de kruisiging van Kamerlid William Moorlag. Met partijvoorzitter Nelleke Vedelaar in de rol van Pontius Pilatus en Lodewijk Asscher als Judas.

Met de kruisiging van Kamerlid Moorlag gaf de PvdA gaf aan de kerstviering dit keer een bijzondere twist.

De partijtop vindt dat Moorlag moet opstappen. Aanleiding: het kersverse PvdA-Kamerlid is in zijn vorige baan als directeur van Alescon, een werkvoorzieningsschap in de provincie Drenthe, akkoord gegaan met een schijnconstructie. Die was weliswaar al opgetuigd voor zijn aantreden, maar de rechtbank besloot eind vorig jaar dat de constructie onwettelijk is en moet worden teruggedraaid.

Alles Kon

Wat was er precies gebeurd? Alescon – Alles Kon, sic. – bracht in 2011 enkele honderden werknemers onder bij een speciaal daarvoor opgericht uitzendbureau. De organisatie liep daarmee vooruit op de Participatiewet, een konijn uit de hoge hoed van VVD en (!) PvdA. Die bezuinigingswet verlegde de verantwoordelijkheid om mensen met een beperking aan het werk te helpen van het Rijk naar gemeenten en bedrijven.

Door deze maatregel zouden veel mensen uit haar doelgroep in vervolg niet meer aan de slag komen, vreesde Alescon. De werknemers gingen er weliswaar financieel op achteruit – de uitzend-CAO betaalt slechter –, maar er konden meer mensen aan het werk blijven en de organisatie hoefde nieuwkomers geen ‘nee’ te verkopen.

De PvdA-leiding wist van de schijnconstructie – althans zij had ervan kunnen en moeten weten

Eind oktober vorig jaar trad Moorlag toe tot de Tweede Kamerfractie – als vervanger voor Jeroen Dijsselbloem. De PvdA-leiding wist van de schijnconstructie – althans zij had ervan kunnen en moeten weten. Fractievoorzitter Asscher en de begin oktober tot partijvoorzitter benoemde Vedelaar incluis. Toch kreeg de benoeming van Moorlag groen licht. Sterker, diezelfde Asscher zag zelfs in de uitspraak van de rechtbank nog geen reden hem aan te pakken.

Opborrelende kritiek

Nog geen week later was Asscher om. Aanleiding: de opborrelende kritiek. De Jonge Socialisten, de jongerenafdeling binnen de PvdA, het partijbestuur, lokale PvdA-kopstukken: allemaal eisten ze plotseling Moorlags aftreden. Iemand die zelf akkoord was gegaan met een schijnconstructie, de constructies waartegen de partij zich al jaren verzette, hoorde niet thuis in de fractie, luidde de kritiek.

Hoe hypocriet. In de eerste plaats vanwege het gedraai. Pas toen de rechtbank de constructie afkeurde en er vooral op de sociale media van diverse kanten kritiek los kwam, ging de partijleiding overstag. Maar bovenal vanwege de motieven.

De PvdA moet weer een brede volksbeweging worden die naast en met mensen opkomt voor ieders bestaansrecht – mensen met een arbeidsbeperking incluis.

PvdA moet weer een brede volkspartij worden, vinden de voorstanders van Moorlags vertrek. Een partij die staat voor haar sociaaldemocratische principes – het op democratische wijze bereiken van een meer egalitaire samenleving ofwel: verheffing van de onderklasse. Geheel volgens de doctrine van Vedelaar en de analyse die prominent PvdA-lid Staf Depla maakte van de smadelijke verkiezingsnederlaag van maart vorig jaar. Een brede volksbeweging die naast en met de mensen opkomt voor ieders bestaanszekerheid – mensen met een beperking incluis. Met speciale focus op thema’s als werk en inkomen en zorg.

William Moorlag
Beeld:

Stagnerende instroom

Als er iemand is die bij dit profiel past is het wel Moorlag. Immers, anders dan bij veel andere schijnconstructies was van (zelf)verrijking in dit geval geen sprake.

Het alternatief van Alescon mag dan door de rechtbank zijn vernietigd en de werknemers mogen er dan financieel op achteruit zijn gegaan, de werkgelegenheid bleef wel overeind. Hoe belangrijk dit is blijkt onder meer uit de stagnerende instroom van mensen met een beperking op de werkvloer bij datzelfde Alescon.

In 2015, het eerste jaar waarin de Participatiewet van kracht werd, vond slechts één persoon een beschutte werkplek bij het werkvoorzieningsschap, terwijl de organisatie er dertig kon plaatsen. In de eerste helft van 2016 waren dit er vier. Het totale aantal mensen dat Alescon aan het werk had op deze plekken daalde in deze periode van 2000 tot 1700.

Hoe sociaal de constructie ook moge zijn, de partijtop heeft er lak aan. Met de hete adem van de JS in de nek en tegen de zin van Moorlag komt er nu een commissie die de kwestie gaat onderzoeken. Ook volgt binnenkort een speciale ledenraad. Verspilde energie. De uitkomst staat al bij voorbaat vast: Moorlag, een sociaaldemocraat pur sang, moet zijn biezen pakken – lees: op de brandstapel.

Wordt Moorlag toch gewipt, kan de PvdA zich maar beter opheffen.

Een gedegen onderzoek naar de vraag waar de partij anno 2018 nu echt voor staat, is meer op zijn plaats. Is dit die sociaaldemocratische volksbeweging waar de partijtop zo voor zegt te staan, dan is in dit conflict maar een oplossing mogelijk: Moorlag blijft in het zadel. Wordt hij toch gewipt, kan de PvdA zich maar beter opheffen.