Spring naar de content
bron: ANP/AFP Foto/Wang Zhao

China’s tweekinderenbeleid verzwakt de positie van de vrouw

Het is aannemelijk dat de eenkindpolitiek in China de lagere status van vrouwen in de hand werkte, blijkt uit nieuw onderzoek. Het in 1979 ingevoerde beleid heeft tot het aborteren van ongeboren meisjes, vermoorden van dochters, overschot aan mannen en vrouwensmokkel geleid en een slechte positie van de vrouw. Sinds 2016 is het tweekinderenbeleid van kracht, maar komt dit de status van de Chinese vrouw ten goede?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Door Postma

Een recent Canadees onderzoek suggereert dat het tweekinderenbeleid een negatieve invloed heeft op de status van vrouwen en gendergelijkheid in China. “Wanneer mannen meer macht (inkomen, opleiding en middelen) hebben binnen een huwelijk, wordt de druk om een tweede kind te krijgen hoger, ook als de vrouw dat niet wenst,” stelt Yue Qian, hoofdauteur van het onderzoek. Qian en collega’s gebruikten enquêtegegevens uit 2016 – het jaar waarin het nieuwe beleid in werking trad – van moeders die niet nog een kind wilden. De minder vermogende vrouwen zouden sneller onder de druk van hun man bezwijken en toch nog een kind nemen.

Op zich is dit geen heel verrassende uitkomst. Het gaat om vrouwen die voor de hervorming ook al minder machtig waren. Ook is China niet uniek in de relatie tussen het opleidingsniveau van de vrouw en het krijgen van kinderen. In Nederland worden hoger opgeleide vrouwen gemiddeld later moeder en wordt het uitstel niet volledig ingehaald. Toch hebben de bevindingen volgens de onderzoekers verstrekkende gevolgen voor de gelijkheid van mannen en vrouwen in China.

China
‘Hoe minder middelen, hoe minder hun macht.’ Beeld:

Vicieuze cirkel

In tegenstelling tot Canada en veel Europese landen met een gezinsvriendelijk beleid biedt de Chinese overheid geen sociale uitkeringen zoals subsidies voor opvang en onderwijs. Dit heeft tot gevolg dat de arbeidspositie van vrouwen achteruitgaat.

Qian omschrijft deze genderongelijkheid als een vicieuze cirkel. “De ondergestelde positie van vrouwen op de arbeidsmarkt vergroot de ongelijkheid in middelen,” stelt ze “Hoe minder middelen vrouwen hebben ten opzichte van hun echtgenoot, hoe minder hun macht om te onderhandelen en strijden voor gelijkheid in het gezin. Dat vergroot de kans op een (extra) kind, wat de carrière van de vrouw weer in gevaar brengt.”

Dat het krijgen van kinderen een negatieve invloed heeft op carrièremogelijkheden blijkt ook uit een eerdere monitor onder Chinese vrouwen. De Chinese vrouwenrechtenorganisatie Women’s Voice peilde in 2015 de meningen van vrouwen in China over hun positie in de maatschappij. Met 93 procent waren de vrouwen over deze invloed het minst tevreden.

Geen babyboom

In hoeverre – en hoe snel – de man-vrouwverhouding in getal en status zal veranderen door het tweekinderenbeleid, is nog de vraag. De eenkindpolitiek gold nooit voor iedereen, en het beleid werd in 2013 reeds versoepeld. De toename van het aantal geboortes was destijds lager dan verwacht. In 2016 nam het aantal geboortes met elf procent toe ten opzichte van het jaar daarvoor. In 2017 lag dat aantal alweer lager. Niet verbazend daar er door de invoering van het eenkindbeleid in 1979 nu minder vrouwen op vruchtbare leeftijd zijn.

Om in China de vergrijzing tegen te gaan en het genderverschil te verkleinen, zal het tweekinderenbeleid alleen niet genoeg zijn. Gewenster is beleid om de nadelen van het moederschap te verminderen.

Onderwerpen