Spring naar de content

Filmfestival Cannes legt het af tegen oppermachtig Netflix

Netflix liet deze week zijn tanden zien toen het tegen het meest prestigieuze filmfestival ter wereld – het Cannes Filmfestival – zei: als ik niet mee mag doen met de Gouden Palm competitie vanwege een aantal regeltjes uit de vorige eeuw, dan bekijken jullie het maar. Een incident of is dit de macht die het grootste (S)VOD-platform ter wereld nu eenmaal heeft en waar niet alleen de Franse, maar ook de Nederlandse filmsector geen raad mee weet?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Nico van den Berg

Thierry Fremaux is als artistiek directeur van het Filmfestival Cannes één van de machtigste mannen in de internationale filmwereld. Het is dan ook even slikken voor hem als hij een keer zijn zin niet krijgt. Netflix mag van hem best in de officiële Gouden Palm competitie, als ze de films maar in de Franse bioscoop uitbrengen. En dat betekent in Frankrijk dat Netflix pas drie (!) jaar later de film via hun eigen kanaal mag uitbrengen. “Absurde,” vindt zelfs Fremaux. Zijn dringende verzoek aan de videogigant om een bijzondere film van Orson Welles toch te mogen vertonen, wees Netflix CEO Reed Hastings dan ook resoluut van de hand. Graag of helemaal niet, is de Netflix gedachte. Wij hebben jullie niet nodig. En jullie op langere termijn ons wel.

Nog geen Nederlandse Netflix-series

Netflix heeft macht. Veel macht. Niet alleen in Frankrijk, waar Amerikaanse bedrijven van oudsher met veel argwaan worden bekeken. Maar het aantal Netflix-abonnees groeit ook daar sterk. Nog even en het passeert Canal+, tot voor kort de ongekroonde videokoning van Frankrijk. En het is niet ondenkbaar dat door de principiële opstelling van Netflix de ‘absurde’ regels die de bioscoopsector in het verleden heeft afgedwongen, op de helling gaan.

In Nederland, van oudsher veel meer gericht op de VS, is Netflix al lang de nummer één. Ruim 2,5 miljoen mensen hebben hier een abonnement, maar het bereik (de ‘meekijkers’) is maar liefst 4 miljoen (bron: Telecompaper). Dat is meer dan het bereik van NPO.nl en RTLXL.nl bij elkaar. Maar waar Netflix in landen als Frankrijk, Italië en Duitsland inmiddels in eigen series heeft geïnvesteerd, gebeurt er in Nederland tot nu toe nog niets. Pas ergens in 2019 komt Netflix naar eigen zeggen met de Nederlands-Belgische serie ‘Undercover’. Al zal de serie in België niet door Netflix, maar door de publieke omroep VRT worden uitgezonden. Hier zal Netflix dus waarschijnlijk geen extra abonnees mee werven.

Dat niet-Engelstalige films en series voor Netflix wel degelijk interessant zijn, bewijst het Duitstalige Dark dat een echte streaming hit werd. Maar liefst 90 procent van de kijkers kwam van buiten Duitsland. Ook het Spaanse Las Chicas del Cable, het Italiaanse Suburra en het Franse Marseille zouden volgens onbevestigde berichten erg goed bekeken zijn (Netflix maakt zelf nauwelijks kijk- en klikcijfers bekend).

Quotum voor Nederlandstalige films en series

Met Undercover heeft Netflix dan eindelijk een voorzichtige eerste stap gezet in Nederland. Terwijl hun Europese hoofdkantoor nota bene in Amsterdamse staat – ongetwijfeld geholpen door een gunstig belastingklimaat. Ook het Nederlands Filmfonds probeert nu met een bak aan speciale financiële regelingen (‘cash rebates’) Netflix te verleiden hier te gaan filmen.

De Raad voor Cultuur gaat zelfs nog verder. Dit adviesorgaan van de overheid wil dat Netflix een quotum opgelegd moet krijgen van 15 procent Nederlandstalige films en series. Een percentage waar ze nu met 4 procent bij lange na niet aankomen. In Frankrijk is Netflix – net als elke andere zender daar – verplicht om minimaal 20 procent van het totale aanbod uit Franse producties te laten bestaan. Een cijfer waar de Nederlandse filmsector met veel jaloezie naar kijkt. De vraag is of dat terecht is. In de eerste drie maanden van dit jaar ging bijna de helft van het Franse bioscooppubliek naar een Franse film. In Nederland was dat slechts zo’n 10 procent.

Kip-of-ei-discussie

Wel zit VOD (per film betalen) als SVOD (vaste prijs per maand) in Nederland enorm in de lift. Zowel Videoland (400.000 abonnees) als Pathé Thuis (1,4 miljoen gebruikers) groeien de laatste tijd als kool. En er komen nog steeds spelers bij. Begin dit jaar lanceerde het International Film Festival Rotterdam een eigen SVOD-kanaal (iffrunleashed.com) en deze week kwam cinemember.nl erbij dat zich vooral op arthousefilms richt. Maar ook op deze twee platforms is het Nederlandse aanbod veruit in de minderheid.

Het is een kip-of-ei-discussie. Is er eerst een bloeiend filmklimaat nodig voordat Netflix zich laat overhalen om flink te investeren in Nederlandse films en series? Of kan Netflix met de bak geld die ze hebben juist het klimaat naar Franse hoogtes tillen? Eén ding is in elk geval duidelijk: Netflix laat zich niet snel dwingen, ook al roept een commissie van Haagse cultuurbobo’s nog zo hard. Daar kunnen de Fransen sinds deze week over meepraten.

Onderwerpen