HP/De Tour: in Cholet terug naar de Tour du Dopage van 1998
De Tour de France heeft Frankrijk jaarlijks drie weken volledig in haar greep. Tourkenner en journalist Jeroen Wielaert reist de renners drie weken lang achterna en vertelt u in zijn Tourkronieken het verhaal achter de Ronde.
Hij was nog niet in zicht, maar uit ordeloos aanzwellend gefluit bleek dat we niet langer meer moesten wachten. Samen met fotograaf Klaas-Jan van der Weij had ik al heel wat renners voorbij zien komen op weg naar het startpodium van Mouilleron-Saint-Germain. Het beeld was nu compleet: wat ik eerder al had meegemaakt op de finish, gebeurde nu bij het vertrek. Daar was hij zelf, Chris Froome, op de fiets, met een forse man in zwarte kledij en dito honkbalpet achter zich aanhollend.
Echt, het heeft ook iets grappigs, als het allemaal niet zo treurig is. Een omstreden winnaar met een renwaker. Waarom heeft die bodyguard zelf geen volgfiets?
Ik vroeg me al een paar dagen af of Froome niet beter af was in de kelder van het kasteel van Macbeth, de kleedkamer van het Engelse voetbalelftal, of een grot in Thailand.
Luistert u liever de hele kroniek? Jeroen spreekt iedere aflevering in. De tekst loopt hieronder door.
Eerst wachtte Froome de omsingeling van de TV-journalisten. Kennelijk vinden ze dat bij Sky wel goed, passend in het charmeoffensief. Het duurde zomaar een paar minuten.
De belaagde Engelsman antwoordde in zijn eigen Frans, het Froomes. Hij was niet gejaagd, of afhoudend, maar beheerst, beleefd, met een strakke grimas, of een brede glimlach. Een goeie jongen.
Zijn entree op het podium bracht een reprise van de afkeer. Ik keek naar een paar deelnemers aan het fluitconcert. Een gedrongen, zwetend mannetje met zwart haar en een kleine dame met een brilletje en een korte coupe. Goede Franse burgers. Geen lezers van Le Monde. Lekker fulmineren, in de Vendée. En daarna weer mopperen op Macron.
Hoe anders was het twintig jaar geleden in Cholet, de startplaats van vandaag, toen de finish. Ook toen was de Tour nog maar net bezig, terug van een buitenissige Grand Départ in Ierland. In Dublin waren al de eerste berichten gerezen over een arrestatie: Willie Voet, verzorger van Festina, koffers vol epo-ampullen.
In Cholet rees eerst geweldige Nederlandse jubel om sprintwinnaar Jeroen Blijlevens van TVM. Met mijn radiomicrofoon had ik zijn eerste woord na de meet geregistreerd: “YES!”
Die avond ging de Franse justitiële overval op de Tour verder. Het was Non!, contre le Dopage. Er bestond al langer grondige Franse wetgeving over. Een nieuwe generatie juristen sloeg toe. In Cholet zag ik hoe ploegarts Erik Rijckaert van Festina werd afgevoerd in een Peugeot in burger.
“Dit versla ik niet,” zei een Belgische tv-man. Hij zit nog altijd op de commentaarposities, Michel Wuyts. En waarom niet? Het was de reflex van menig Tourreporter, maar het was ook hot news. Ik snapte de sportcollega’s ook wel, maar dit was toch een steeds Groter Verhaal, de Tour du Dopage in wording. De Tour werd deel van de Echte Wereld en was geen Beschermd Zomercircus meer.
Het was opnieuw Angst en Walging in de Ronde…
TVM heeft die avond in Cholet Blijlevens’ zege nog gevierd, samen met ploegmakkers als Steven de Jongh en Servais Knaven. De een is nu ploegleider bij Trek, de ander bij SKY.
De volgende morgen zette Richard Virenque, klimheld van Festina zich aan een tafeltje in het Village Départ aan de Esplanade de la Grange in Cholet, voor een enorme drom journalisten en fotografen. Uit mijn dagboek van toen: “Virenque vertelde met een verbeten gezicht over het imago van de Tour, over de droom van mooie sport, over stampen op de pedalen, over dreiging en verval. Hij keerde zich tegen de berichtgeving in de media, noemde het een feuilleton vol verzinsels. Hij wilde niet ingaan op juridische kwesties en sloot af met: ‘Vive le Tour, vive le Vélo!”
Twee dagen later werd hij met zijn hele ploeg uit de Tour gezet door Rondedirecteur Jean-Marie Leblanc. Weer een luttel aantal dagen later werden TVM-ploegleider Cees Priem en ploegarts Andrei Michaelov gearresteerd in hun hotel in Pamiers. In het begin van week drie kwam nog een politie-inval op het TVM-hotel in Albertville. Zodra de Tour over de Zwitserse grens was getrokken voor de rit naar Neuchatel smeerde de hele TVM-ploeg hem, om verder uit handen van de Franse smerissen te blijven.
Ik was er steeds bij, in groeiende vermoeidheid… Het was een zware eposoap vol ontkenningen, halve waarheden, hardnekkige leugens Ik had me al langer afgevraagd of deze Tour Parijs wel ging halen.
In het Village Depart van Montceau-les-Mines, de zaterdag voor het diep verlangde slot op de Champs Elysées dook een onverwachte gast op.
Hij had lijnen door zijn wangen lopen en zag er strak uit in zijn bruine, strakke burgerkostuum.
“Hey there! How are you?” vroeg ik.
“Oh, pretty fine,” zei Lance Armstrong. Hij was op de weg terug van kanker.
