Spring naar de content
bron: ANP

Moeten Nederlandse kranten ook spreken van ‘klimaatcrisis’?

Climate crisis in plaats van climate change. En global heating in plaats van global warming. Bij The Guardian zijn ze om. Om de ernst van de situatie te onderstrepen gaat de linkse, Britse kwaliteitskrant in andere bewoordingen schrijven  over het klimaat. ‘Verandering’ maakt plaats voor ‘crisis’, ‘opwarming’ voor ‘verhitting’ – toegegeven, geen briljante vertaling; als u een betere weet: ik houd mij aanbevolen.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Jan Smit

‘Klimaatverandering’ en ‘opwarming’ gaan niet in de ban, maar klinken nogal eufemistisch, benadrukt de krant in een toelichting – ‘passief en vriendelijk, terwijl veruit de meeste wetenschappers spreken van een catastrofe voor de mensheid’. Tegelijkertijd neemt The Guardian afscheid van het woord klimaatscepticus, een geuzennaam die volgens de krant niets anders doet dan klimaatverandering ontkennen.

Supersceptici

Hoe zit dat eigenlijk in de Nederlandse pers? Is de urgentie van de situatie uit de woordkeuze in de kolommen af te leiden? Of houden vrees voor de gesel van de supersceptici Baudet en Wilders en een klimaatangst-epidemie het journaille in de tang?

Tijd voor een onderzoekje. Hoe vaak stonden de woorden ‘klimaatverandering’ en ‘klimaatcrisis’ en ‘opwarming van de aarde’ en ‘verhitting van de aarde’ de afgelopen twee jaar – 21 mei 2017 tot en met 21 mei 2019 – in de kolommen van respectievelijk de Volkskrant, NRC Handelsblad, Trouw, De Telegraaf en het AD. Is het: hoe linkser, hoe vaker ‘crisis’ en ‘verhitting’?

Het woord ‘klimaatcrisis’ komt sporadisch voor in de Nederlandse kranten – in slechts 107 stukken de afgelopen twee jaar

De Krantenbank van LexisNexis biedt soelaas. Wat blijkt: ‘klimaatcrisis’ komt slechts sporadisch voor: in 107 stukken en dan vooral in het laatste jaar – 21 mei 2018 tot en met 21 mei 2019. Gezien toenemende aandacht voor de klimaatproblemen, onder meer in de aanloop naar de Provinciale verkiezingen, is dat niet zo verwonderlijk. ‘Klimaatverandering’ was goed voor liefst 2909 hits, ‘opwarming van de aarde’ voor 999. (‘Verhitting van de aarde’ leverde een score op van slechts vijf artikelen, maar dat is waarschijnlijk mede omdat het woord heating zich lastig laat vertalen.)

Abboneer op een lidmaadschap

Flinke korting op een digitaal jaarabonnement

Sluit nu voordelig een abonnement af en maak kennis met de journalistieke kracht van HP/De Tijd. (Op elk moment opzegbaar.)

Word abonnee

Aantallen artikelen waarin de volgende woorden ten minste een keer voorkomen in de periode 21 mei 2017-21 mei 2019:

Inzoomen op de verschillende titels bevestigt wat we al enigszins vermoeden. De linkse kranten (Volkskrant, NRC, Trouw) gebruikten het woord ‘klimaatcrisis’ vaker dan de rechtse (Telegraaf, AD). NRC liep voorop met 31 hits. Hekkensluiter was De Telegraaf met 10 artikelen waarvan twee over Al – An Inconvenient Truth – Gore.

Volkskrant

Maar ook op titelniveau spat de urgentie niet van de pagina’s. Tegenover de 31 stukken in de NRC met ten minste een keer het woord ‘crisis’, stonden 704 stukken waarin minimaal een keer ‘verandering’ voor kwam. Bij de Volkskrant, in Nederland toch nog altijd alom gezien als de meest linkse krant, lag die verhouding op 30 om 831.

Willen Peter Vandermeersch en Philippe Remarque en hun opvolgers laten zien dat ook zij de bevindingen van de klimaatwetenschappers serieus nemen, dan weten zij wat hen te doen staat

Wat dat betreft kunnen deze kwaliteitskranten een voorbeeld nemen aan NU.nl. Deze website staat sinds begin dit jaar geen reacties meer toe van mensen die klimaatverandering domweg ontkennen. Willen Peter Vandermeersch en Philippe Remarque, de vertrekkende hoofdredacteuren van respectievelijk de NRC en de Volkskrant, en hun opvolgers laten zien dat ook zij de bevindingen van de klimaatwetenschappers serieus nemen, dan weten zij wat hen te doen staat.

Onderwerpen