Dinsdag 15 september 2020, 12:00 uur

Het is Prinsjesdag, maar ik ga het dit jaar eens volledig negeren. Ik ga de schuur opruimen. Enorme bende daar. Francien koopt op impuls fietsen. Een toerfiets, een boodschappenfiets, een reservefiets, een blitse sportfiets om Daniël aan het fietsen te krijgen (kansloze missie), een vouwfiets die ze ‘voor dat geld gewoon níet kon laten staan’ – het wielerpark dijt maar uit. Nou ja, eerlijk is eerlijk: ik doe hetzelfde met gereedschap.

Ik tel achtentwintig schroevendraaiers, zeven hamers, vier Bahco’s, twee decoupeerzagen, twee strimmers, twee kettingzagen. Je waant je in de werkplaats van een hovenier-timmerman. Waarom heb ik twee kettingzagen?

Op de faculteit werd meestal gezamenlijk naar de Troonrede gekeken, in de koffiekamer, daar kon je je moeilijk aan onttrekken, maar dat hoeft dus niet meer. Francien interesseert het geen bal. Überhaupt, de politiek. Ze kijkt eigenlijk alleen naar hoe politici op haar overkomen. Zo filtert ze de warhoofden, schijtlaarzen, ijdeltuiten en moederverkopers eruit, en uit wat overblijft kiest ze er eentje. Geen slecht systeem.

Dinsdag 15 september 2020, 13:00 uur

Ik was de vierenzestig ring- en steeksleutels aan het sorteren die in de loop der jaren bij ons zijn komen aanlopen, toen ik rond een uur of één toch door mijn politiek-biologische klok naar binnen werd geduwd. Old habits die hard. Ik nam koffie en zette de televisie aan. We krijgen vandaag een voorproefje van Nederland als republiek: het staatshoofd in een limousine, ritje van vijf minuten, omringd door wat motoragenten, dat was het. Ons voorland: een sobere republiek met een onverkozen president.

Op de radio emmerde vanochtend iemand over de Gouden Koets, en hoe ‘problematisch’ die geworden is, met dat koloniale tafereel op het portier. Dat kon natuurlijk niet zo blijven. Maar wat bereik je door het weg te halen? Je verandert niets aan het verleden en in het heden verwijder je slechts een verwijzing naar ons koloniale conduite. ‘Confronteer de geschiedenis’, ‘verwerk het verleden’, ‘nooit vergeten’ – hoe moet dat, als je alle sporen uitwist? Dan moet je die standbeelden dus laten staan, lijkt me, en dat gênante tafereel op die koets juist elk jaar nadrukkelijk in beeld brengen, als gansch de natie voor de tv zit. Opdat wij niet vergeten. Maar ja, dan hebben de antiracisme-comités geen feestje.

‘Confronteer de geschiedenis’, ‘verwerk het verleden’, ‘opdat wij nooit vergeten’ – hoe moet dat, als je alle sporen uitwist?

En dan: wat moet er voor in de plaats komen? Iets van Postbus 51? Een gironummer? Misschien het Audi-logo, hoofdsponsor van de Koninklijke Stallen? 

Ja, het Hof rijdt gewoon weer Duits, net als voor de oorlog. WA besteeg de troon en weg was Ford. Yankees bedankt, we gaan weer normaal doen. 

Waar de koning nu in rijdt ziet eruit als een sterk verlengde Audi A8. De normale ‘L’ was blijkbaar niet lang genoeg, dus ze hebben zelf iets gefabriekt. Nu was die 8 van zichzelf al geen beauty, maar goeie genade, wat ze ervan gemaakt hebben, het lijkt wel een orthopedisch hulpstuk! Ik denk dat WA de klus aan een vriendje heeft gegeven die iets met auto’s doet. Of landbouwmachines.

Dinsdag 15 september 2020, 13:20 uur

Ah, jammer, de Koning verspreekt zich in de eerste zin. Hij wil ‘oorverdovende stilte’ zeggen, maar het komt eruit als ‘onverdovend’. Een verspreking met poëtische waarde, dat wel. De onverdoofde stilte. Zoals het hoort is de Troonrede een uiterst matige tekst. Daar is elk jaar weer kritiek op, maar dat heeft geen enkele zin. De Troonrede zal altijd een armzalig epistel blijven, en dat moet ook. Het is niet de tekst van een mens van vlees en bloed, het is de tekst van een apparaat, en apparaten schrijven of spreken niet, apparaten scheiden tekst af. Denk aan het geratel van een telex, het ritmisch snerpen van een dotmatrix printer – in dat muzikale domein speelt het zich af. Als de Troonrede gaat planeren, boer pas op je kippen. Dan is er een ‘visionair’ aan de macht gekomen, een charismatische leider met de gave des woords. Nee, dank u. Geef mij dat vale, vlakke proza maar.

Woensdag 16 september 2020, 14:20 uur

Was daarnet even bij BHM Workshop om een paar wandhaken te kopen voor de schuur. Voor het ordenen van je spullen moet je natuurlijk wel de juiste spullen hebben. Had nog nooit van de firma gehoord, maar ik wist niet wat ik zag. Ik heb me wel eens afgevraagd waar al die ijzerwinkels gebleven zijn, waar elke buurt er vroeger wel eentje van had. Nou, die zijn dus vervangen door BHM Workshop, een ijzerwinkel van tienduizend vierkante meter, in het midden van het land. Ongelooflijk. Ze hebben daar alles, van een schroefje van twee millimeter tot een graafmachine van vier ton.

Voor de deur stonden tientallen bouwvakkersbusjes geparkeerd, in alle soorten en maten. Grote busjes, kleine busjes, luxe busjes, afgetrapte busjes, fraai gepoetste busjes, lang niet gewassen busjes. Busjes zonder opschrift, busjes met goedkope plakletters, busjes zwierig beschilderd door een volleerd kalligraaf. Nederlandse kentekens, Duitse, Poolse, Bulgaarse kentekens. Een walhalla voor de bouw-zzp’er. Het personeel was nog enigszins verscheiden van samenstelling, een aantal vrouwen, ook wat mensen van kleur, maar de clientèle: 100% witte man. Híer zijn ze!

Ik had een mondkapje voorgedaan, maar voorzover het oog reikte was ik de enige. Mijn tenue de ville, chino, linnen jasje, detoneerde ook enigszins. De klederdracht was: windbreaker of canvas vest met vakjes, lange korte broek met cargozakken en vaalzwarte, industriële kistjes. Bij een balie stonden er een paar met elkaar te praten, onderlinge afstand nog geen driekwart meter. ‘Stikstof!’ ving ik op, ‘CO2!’ ‘Corona!’ ‘Zakkenvullers!’ ‘Neuk je de moeder!’ (Dat laatste is een meme, zegt Daniël). 

Als je hier verkiezingen hield zag de Tweede Kamer er heel anders uit, denk ik. En heette het kabinet waarschijnlijk Wilders-Baudet.  “We gaan het meemaken”, zei de ene witte BHM-man en kneep zijn lege koffiebekertje fijn. “Het is is wat het is”, zei de ander, en deed hetzelfde.

Dreigen met geweld, uitlokking van geweld, je hoeft maar te claimen dat het postkoloniale woordkunst is, en je komt ermee weg

Woensdag 16 september 2020, 15:30 uur

Toch nog even naar de Algemene Politieke Beschouwingen gekeken. Excusez le mot, maar wat is het toch een stelletje overbodige klootviolen daar. Niemand, echt niemand, heeft het over wezenlijke problemen. Wilders steekt een enorme tirade af over het vermeende verval van de Nederlandse rechtsstaat. Als je ziet hoe Justitie omgaat met zo’n ongeleid projectiel als Akwasi, kun je hem geen ongelijk geven. Dreigen met geweld, uitlokking van geweld, je hoeft maar te claimen dat het postkoloniale woordkunst is, en je komt ermee weg. Nee, edelachtbare, hij riep niet op Sinterklaas te liquideren, het was zwarte poëzie. O, sorry. 

Maar dan nog, zo’n verhaal, van een politicus die beweert op te komen voor gewone mensen? De politieke neutraliteit van het Openbaar Ministerie? Zou dat de BHM Workshop-man ook maar ene reet interesseren? Is Wilders misschien toch net als al die anderen? Staat ook hij uiteindelijk alleen maar in zijn eigen, beperkte bubbeltje te oreren? Gratuit gebalk over de ‘rechtstaat’, dat is toch populisme van lik-m’n-vakkenvestje? Heb het over eenzaam stervende bejaarden, sappelende zzp-ers of ploeterende, onderbetaalde zorgwerkers! Over échte problemen van échte mensen, in plaats van maar dóór te zaniken over dat ellendige proces van je! Dat je welbewust hebt uitgelokt en zes jaar hebt weten te rekken om jezelf te profileren als Politieke Martelaar! Kom op Geert, ga je moeder pesten. Dat vind ik nog het irritantst van radicaal rechts, niet hun ideeën, maar dat het zulke huilebalken zijn. 

Vrijdag 18 september 2020, 11:20 uur

Een debatdeskundige heeft Lodewijk Asscher uitgeroepen tot beste debater van de Algemene Beschouwingen. Met name zijn interruptie van CU-fractieleider Gert-Jan Segers werd geroemd. Die zegt op een gegeven moment: “Tussen ons en de zorg voor elkaar staan wetten en praktische bezwaren”. Asscher interrumpeert hem en verwijst naar het gedicht van Elsschot waaruit die frase afkomstig is, Het Huwelijk, over een man die zijn vrouw zat is en haar wel dood zou willen slaan, maar tussen droom en daad, etcetera. “Dat huwelijk verwijst dus naar de coalitie,” zegt Asscher ‘snedig’, en lepelt nog een paar regels uit het gedicht op. “Wist u dat?”, wil voorzitter Arib weten. “Eh, nee”, zegt Segers bedremmeld.

Ja, daar maakte Asscher natuurlijk wel even een gewéldig doelpunt, vond de debatdeskundige. Op Facebook en Twitter ging de clip viraal: “Segers krijgt literatuurlesje van Asscher”. Zou Lodewijk Asscher meer dan één Nederlands gedicht uit zijn hoofd kennen? Het zou me verbazen. En al zijn het er honderd, who cares? Het land kraakt in zijn voegen, een virus zaait dood en verderf, de werkloosheid schiet met procenten per dag omhoog, en je ‘wint’ de algemene politieke beschouwingen met een goedkope, puberale, parmantige en volstrekt zinloze interruptie, louter bedoeld om een collega een vlieg af te vangen en een bonuspuntje te scoren bij Athenaeumtasjesbewaarders?

Volksheld Wilders kan niets beters verzinnen dan om nog maar eens over zijn proces te beginnen en de leider van links is naar de Kamer gekomen om te bewijzen dat hij op het gymnasium in elk geval één keer goed heeft opgelet. Wat een farce.

Ik probeerde me voor te stellen hoe een BHM busjesman naar dat jankverhaal van Wilders of dat fragment van Asscher zou kijken. Stropdasmannen, vervuld van hun eigen onbelangrijkheid. Knak, zei het koffiebekertje.