Het einde van de democratie?
Komende maand vieren we het feest van de democratie: de verkiezingen. Maar wat valt er te vieren? Democratische vrijheden bezwijken onder het gewicht van een pandemie, in de VS werd het huis van de democratie bestormd en binnen onze eigen Europese Unie hebben autoritaire alfamannetjes als Orbán en Duda de macht gegrepen. Dreigt er een wereldwijde democalyps? ‘Onze hersenen blijken fataal voor de moderne democratie.’
Misschien moeten we de vraag anders stellen: willen we eigenlijk nog democratie? Sinds ex-gemeenteraadslid Dasja Abresch in een zaaltje te Steenbergen door tegenstanders van een toekomstig azc werd uitgejouwd met de lokale hymne ‘daar moet een piemel in’, heb ik zo mijn twijfels. Even uitzoomen. Van Steenbergen naar wereldschaal. Terugblikkend in de geschiedenis moet je constateren dat de gouden jaren van de democratie achter ons liggen: ze zijn gelegen in de laatste helft van de 20ste eeuw. In 1945 waren er slechts twaalf democratieën in de hele wereld. Tegen het einde van de eeuw waren het er maar liefst 87. Toen kwam de grote ommekeer. In het tweede decennium van de 21e eeuw kwam de opmars van democratieën abrupt tot stilstand. In Polen, Hongarije, Oostenrijk, Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië, Brazilië en de Verenigde Staten namen rechts-populisten de macht over of dreigden dat op zijn minst te doen.
Recent deed Politico Magazine verslag van een bijeenkomst van The International Society of Political Psychology in Lissabon. Daar stelde politicoloog Shawn Rosenberg dat “het rechts-populistische aandeel van de bevolking in Europa meer dan verdrievoudigd is: van 4% in 1998 tot ongeveer 13% in 2018. In Duitsland groeit het rechts-populistische blok, dankzij de recessie en de instroom van immigranten, onverminderd door.”
Paywall
Wilt u dit artikel lezen? Word abonnee, vanaf slechts 5 euro per maand.
Lees onbeperkt premium artikelen met een digitaal abonnement.
Kies een lidmaatschap
