De meeste mensen weten ongeveer wel wanneer dat is, onder andere op feestdagen zoals op Koningsdag en Bevrijdingsdag. Maar: wat is het exacte vlaggenprotocol eigenlijk? En waarom hangen we de Nederlandse vlag uit?

Regels omtrent het uithangen van de Nederlandse vlag

Je mag de Nederlandse vlag ophangen wanneer je dat wil. We zien dat dit voornamelijk gebeurt op feestdagen en bij speciale gelegenheden, zoals het slagen van een scholier of student of een jubileum. Er zijn geen regels wanneer je de vlag wel of niet op moet hangen, volgens de Rijksoverheid. Daar ben je dus helemaal vrij in. Wil je de Nederlandse vlag dus ophangen in het geval van slagen? Of is er iemand overleden en wil je de vlag halfstok hangen? Dan mag dat gewoon. Je bent nooit strafbaar voor het uithangen van de Nederlandse vlag op een moment naar keuze.

Wat wel goed is om te weten, is dat er een vlaggenprotocol is voor hoe je de vlag uithangt. Een vlag die gehesen is mag bijvoorbeeld nooit de grond aanraken of zorgen voor hinder in het verkeer. Dat kan gevaarlijk zijn. Ook is het de gewoonte om de vlag naar binnen te halen tussen zonsondergang en zonsopgang. Dat betekent niet dat je de vlag niet mag laten hangen, maar dat de meeste mensen dit doen. Besluit je toch om de Nederlandse vlag ‘s nachts uit te laten hangen? Zorg er dan voor dat de kleuren van de vlag goed zichtbaar zijn, zodat het duidelijk is dat het om de Nederlandse vlag gaat.

Met vlag en wimpel: wanneer wimpel ophangen?

Naast het ophangen van de vlag kun je een oranje wimpel gebruiken; een smalle strook oranje stof die ook aan de vlaggenmast wordt bevestigd. Dit gebeurt op speciale dagen, zoals Koningsdag, de verjaardag van Koningin Máxima, Prinses Beatrix en de Prinses van Oranje. Natuurlijk is ook dit niet verplicht; we zien het op dergelijke gebouwen in ieder geval bij vlaggen die uit worden gehangen bij gebouwen van de Rijksoverheid. Als je wil, mag je zelf ook een wimpel ophangen bij de vlag aan je huis.

In tegenstelling tot de Nederlandse burgers en bedrijven worden provincies, gemeenten en waterschappen wel gevraagd om de vlaginstructie te volgen. Zo is er een aantal dagen waarop de vlag sowieso wordt uitgehangen bij dit soort gebouwen:

• De verjaardag van Prinses Beatrix op 31 mei (enkele gebouwen Rijksoverheid).
• Koningsdag: de verjaardag van Koning Willem-Alexander op 27 april (alle gebouwen Rijksoverheid).
• De vlag halfstok tijdens Dodenherdenking op 4 mei (alle gebouwen Rijksoverheid).
• Bevrijdingsdag op 5 mei (alle gebouwen Rijksoverheid).
• De verjaardag van Koninging Máxima op 17 mei (enkele gebouwen Rijksoverheid).
• Veteranendag op de laatste zaterdag in juni (alle gebouwen Rijksoverheid).
• Formeel einde Tweede Wereldoorlog op 15 augustus (alle gebouwen Rijksoverheid).
• Prinsjesdag in Den Haag op de derde dinsdag van september (alle gebouwen Rijksoverheid).
• Verjaardag van Prinses Catharina-Amalia op 7 december (enkele gebouwen Rijksoverheid).
• Koninkrijksdag op 15 december (enkele gebouwen Rijksoverheid).

Vlag uit bij speciale gelegenheden of bijzondere gebeurtenissen

Naast de bovenstaande vaste data kan het natuurlijk voorkomen dat er een bijzondere gebeurtenis plaatsvindt. Wordt er bijvoorbeeld iemand geboren in het Koninklijk Huis of is er iemand overleden? In dat geval kan de minister-president een speciale vlaginstructie geven voor Nederlanders burgers, bedrijven en gebouwen van de Rijksoverheid. Dit kan ook het geval zijn wanneer er bijvoorbeeld sprake is van een nationale of internationale ramp. Heb je zelfs iets te vieren en wil je de vlag uithangen? Ook dan mag je dus gewoon de Nederlandse vlag hijsen. Er zijn immers geen vaste regels hierover vastgesteld.

Is een van je kinderen geslaagd voor zijn of haar examen, heb je een jubileum te vieren of wil je iemand herdenken na zijn of haar overlijden? Of heb je iets anders feestelijks te vieren? Dan kun je met een gerust hart de Nederlandse vlag ophangen. Wat tot slot interessant is om te weten, is dat wanneer je meerdere vlaggen (van verschillende landen) ophangt de Nederlandse vlag altijd een ereplek moet hebben. Dat is de beste plaats afhankelijk van de situatie; in sommige gevallen zal dat in het midden zijn en in andere gevallen is dat juist links vanuit het publiek gezien. Bij twee vlaggen is de ereplaats van de Nederlandse vlag namelijk rechts.