Stel, je bent medicus en je ontwikkelt een nieuwe behandeling. Je moet nog wetenschappelijk bewijzen dat hij echt werkt en veilig is, maar voor je dat gedaan hebt komt er vanuit de medische wereld een grote belangstelling om deze behandeling in te voeren. Er is nog veel onduidelijk, dus eigenlijk moet je collega’s ontraden hem zomaar toe te passen, maar je ijdelheid en ambitie winnen het van je wetenschappelijke geweten, je publiceert een paar flinterdunne, suggestieve artikelen en beveelt de behandeling van harte aan bij klinieken over de hele wereld. Lange tijd gaat alles goed, de vraag naar de behandeling neemt sterk toe, maar dan beginnen er artikelen te verschijnen waaruit blijkt dat zij op langere termijn misschien schadelijker is dan de kwaal, en zonder solide wetenschappelijke basis nooit ingevoerd had mogen worden.

In de media staan patiënten op die spijt hebben van de behandeling en claimen niet goed te zijn voorgelicht over de risico’s. Steeds meer klinieken schaffen de behandeling af, en steeds vaker krijg je als uitvinder de vraag of je je niet vergist hebt en zelf ook met de behandeling zou moeten stoppen. Wat doe je dan?

Je kunt erkennen dat je fout zat maar dan stel je je bloot aan mogelijk zeer ernstige consequenties, reputatieverlies, schadeclaims, tuchtprocedures, of je gooit je gezag als pionier in de strijd, claimt dat je het beter weet dan de critici en hoopt dat je zo in elk geval voorlopig overeind kunt blijven. (Ofschoon de ervaring leert dat voortschrijdend wetenschappelijk inzicht uiteindelijk meestal prevaleert.)

Zo is de weinig benijdenswaardige positie waarin de Genderkliniek van het Universitair Amsterdams Medisch Centrum zich op dit moment bevindt. Eind jaren tachtig ontwikkelde men daar een medische gendertransitie voor jongeren met behulp van ‘puberteitsremmers’, in deze kliniek nu naar schatting duizend keer toegepast. Er komt steeds meer kritiek op die behandeling. Engeland, Finland en Zweden zijn er van afgestapt, andere landen beraden zich, ook diverse Amerikaanse staten schaften hem af. Het gebruik van puberteitsremmers blijkt allerminst ‘omkeerbaar’, er blijken meer en ernstiger bijwerkingen te zijn dan gedacht en belangrijker nog is de vraag of de duizenden jonge mensen die zich nu tot genderklinieken wenden wel de aandoening hebben waar het ‘Dutch Protocol’ voor werd ontwikkeld. Of er niet gestaag gewerkt wordt aan een reservoir van toekomstige spijtoptanten die blijvende schade opliepen door een behandeling die zij niet nodig hadden.

Het gebruik van puberteitsremmers blijkt allerminst ‘omkeerbaar’, er blijken meer en ernstiger bijwerkingen te zijn dan gedacht en belangrijker nog is de vraag of de duizenden jonge mensen die zich nu tot genderklinieken wenden wel de aandoening hebben waar het ‘Dutch Protocol’ voor werd ontwikkeld.

Het ministerie van Volksgezondheid heeft door de Radboud Universiteit Nijmegen laten onderzoeken waar die extreme, abrupte toename van het aantal dysforiepatiënten vandaan komt en inmiddels verscheen het resultaat: Mijn gender, wiens zorg? Het Radboud Ziekenhuis heeft sinds 2020 ook een genderkliniek, die nauw samenwerkt met Amsterdam, dus op de bijbehorende universiteit moet de nodige expertise voorhanden zijn, zou je denken. In dit onderzoek blijkt daar weinig van. Vorig jaar waren twee van de auteurs, Enny Das en Chris Verhaak, in interviews vrij kritisch over het medicaliseren van genderdysforie. ‘Je doet nogal wat als je de puberteit gaat remmen,’ zei Verhaak. ‘Dan vraag je je toch wel af: is dit de beste keuze voor dit kind op dit moment?’ Kort daarop waren de onderzoekers niet meer beschikbaar voor interviews en in dit rapport: niets hierover. Alsof zij inmiddels ‘gesensibiliseerd’ zijn, zoals het tegenwoordig heet.

Ander voorbeeld: uit al het beschikbare onderzoek blijkt dat deze explosieve toename van transidentificaties zich vooral onder meisjes voordoet (75 procent). Iedereen die dit onderwerp bestudeert weet en erkent dit. Behalve deze onderzoekers, die er geen enkele melding van maken. Waarom zou je zo’n opvallend gegeven willen verdonkeremanen, terwijl het vanouds juist vooral mannen waren die in transitie gingen, onder andere omdat onze cultuur toleranter is voor ‘mannelijke’ meisjes dan voor ‘meisjesachtige’ jongens? Als die verhouding vrijwel van het ene op het andere jaar omklapt, synchroon aan de uitvinding en opmars der sociale media, die door meisjes intensiever gebruikt worden dan door jongens, dan is dat een sterke aanwijzing voor een sociale besmetting via internet. Dat zou weer betekenen dat deze ‘patiënten’ niet te vergelijken zijn met het type patiënt waarvoor die medische transitie met puberteitsremmers bedacht werd. Dát zou weer betekenen dat jonge mensen in Nederland de verkeerde genderzorg krijgen. En dán rijst de vraag hoeveel onomkeerbare schade daarmee is aangericht. Die gedachtengang kun je bezweren door gewoon te doen alsof die oververtegenwoordiging van meisjes helemaal niet bestaat. Een plotselinge, exponentiële toename die nog steeds niet gestopt is, maar, zeggen de onderzoekers, dat is ‘geen nieuw fenomeen’!

‘Niets te zien hier, doorlopen maar.’

Maar hoe komt het dán? Nou kijk, volgens de Radboud-onderzoekers is er dit aan de hand: doordat de samenleving opener en ruimdenkender is geworden, kunnen gender-nonconforme mensen zich makkelijker als zodanig manifesteren, en dus neemt het toe. Maar omdat zij dan tot een minderheid gaan behoren, worden zij gediscrimineerd (pardon, ‘gemarginaliseerd’), dat leidt vervolgens tot ‘minderheidsstress’ en vanwege die stress melden zij zich bij een kliniek. De samenleving is tegelijk ruimdenkender én bekrompener geworden, dus, ergens, als het ware.

Er zullen nog heel wat Nederlandse tienermeisjes hormonaal gehandicapt worden, voor deze wanpraktijk ten einde komt. Mede dankzij dit ‘onderzoek’.

Dezelfde inconsistentie zien we bij de invloed van sociale media. Zonder serieus bewijs wordt gesteld dat sociale media wel een heel positieve rol spelen bij de herkenning, bevestiging en ondersteuning van transtieners, maar géén negatieve rol gespeeld hebben in de vorm van besmetting en grooming. Is dat niet wonderbaarlijk?

Stel je voor dat Stephen Hawking op een dag had geroepen dat de aarde plat is. Een goede kans dat hij mensen daar op basis van zijn reputatie even in mee had weten te krijgen. En zo bestaat de kans dat deze flat earthers van de genderwetenschap zullen wegkomen met deze fictie, net zo lang tot Nederland op het gebied van de genderzorg van baanbrekend gidsland is veranderd in de laatste enclave waar het voortschrijdend inzicht hardnekkig buiten de deur wordt gehouden. De eerste stad ter wereld waar gaslicht werd ingevoerd was Londen. Het was ook de laatste stad ter wereld waar het werd afgeschaft. Er zullen nog heel wat Nederlandse tienermeisjes hormonaal gehandicapt worden, voor deze wanpraktijk ten einde komt. Mede dankzij dit onderzoek.

Waar nog wel wat meer aan mankeert, dus: wordt vervolgd.