Spring naar de content

De Hollandse deugdomineeplaag: Rutger Bregman, Arie Boomsma en Freek de Jonge

Arthur van Amerongen krijgt een punthoofd van zedenprekers en moraalridders die deugen als verdienmodel hebben. “Wat is dat toch voor NPO-gedweep met domineeszoontjes als Rutger, Arie en Freek? Het lijkt wel of we zijn teruggeworpen in de jaren vijftig.”

Als Gerard Reve zou moeten kiezen tussen Rutger Bregman en Rob Jetten, koos hij voor het buitenechtelijke kind van Pechtold.

Bij Deugdominee des Vaderlands Bregman moet ik namelijk aan De Avonden denken: “‘Die wordt goed kaal,’ denkt Frits. ‘Kaal worden hoeft nog geen verschrikking te zijn, maar als je zulk blauw vel op je hoofd hebt, moet het wel ellendig staan’.”

Rob Jetten heeft een prachtige bos haar en zo lang hij zijn waffel dichthoudt, zou je nog kunnen denken: wat een leuke frisse Javaanse jongen van knusse katholieke huize, al was het wat onhandig van het kind om Thierry Baudet in Nieuwzuur te nazificeren door hem te koppelen aan de gaskamers van Auschwitz. Maar verder is Robje een knappe knaap, al zou hij wat minder op een etaleur of de anjerdragende galant op een Franse prentbriefkaart moeten lijken (‘Brief uit Camden Town’, Op weg naar het einde, 1963).

Abboneer op een lidmaadschap

Flinke korting op een digitaal jaarabonnement

Sluit nu voordelig een abonnement af en maak kennis met de journalistieke kracht van HP/De Tijd. (Op elk moment opzegbaar.)

Kies een abonnement

Ik hoor de lezer al brommen: je bent gewoon hartstikke jaloers op Bregman. Die schrijft alleen maar bestsellers en brengt nu een zondvloedpamplet uit met een oplage van 800.000, vorstelijk betaald door de Nationale Postcode Loterij. Natuurlijk ben ik godverdomme hartstikke jaloers en stik ik van de kinnesinne! En ik ben ook jaloers op Kluun (al schijnt die door scheidingsperikelen aan de bedelstaf geraakt te zijn) en op Paulien Cornelisse en op Saskia Noort en op Rien Poortvliet. En natuurlijk wil ik ook een wervende tekst van de gepensioneerde Dolly Dot Angela Groothuizen op de achterflap!

Rutger is een boeiende verteller. Hij grijpt je bij de kladden met duidelijke taal. Hij wijst op verontrustende zaken en ongemakkelijke feiten waar je liever niet aan denkt en die je het liefst vooruit duwt maar waar niemand meer omheen kan. Het water komt – Een brief aan alle Nederlanders is een belangrijk verhaal dat verteld en gelezen moet worden door iedere Nederlander.

Ik krijg een punthoofd van zedenprekers en moraalridders die deugen als verdienmodel hebben

Over verontrustende zaken en ongemakkelijke feiten gesproken: de Volkskrant heeft het gezin van RTL 4-ster Angela Groothuizen een heus trauma bezorgd door eind vorig jaar zo uit te pakken met haar uitspraken over hun vrijzinnige relatievorm. Dat laat de presentatrice blijken in gesprek met NU.nl.

Ordinaire aandachtsjunk Groothuizen vertelde in de krant openhartig over de open relatie die zij met haar werkloze man heeft, maar eigenlijk was dat helemaal niet haar bedoeling. “Het is helemaal geen groot geheim, maar dat hoeft niet per se in de krant”, zegt ze.

Ach, ik heb al uitvoerig over het manisch vreemdgaan van meneer Groothuizen geschreven en ‘I rest my case’ met deze twiet. Instant Karma is gonna get you, oma Dot.

De geboortige Zeeuw Bregman (wellicht komt daar zijn watersnoodvrees vandaan maar ik ben Freud niet) staat voor alles wat Reve aan Nederland haatte, vandaar dat zijn keuze voor de exotische Jetten voor de hand ligt. Als ik Bregman zie, denk ik: geen cent teveel hoor!

Onheilsprofeet Bregman zei ooit tegen het Reformatorisch Dagblad:

“Als me vroeger werd gevraagd of ik ook dominee wilde worden, trok ik een lelijk gezicht”, schrijft hij. “Maar misschien heb ik toch mijn roeping gemist. Deze samenleving heeft gebrek aan dominees – zingevende leidsmannen die niet op zoek zijn naar wat ons verdeelt, maar naar wat ons bindt.” Atheïst Bregman wil als historicus dan ook ‘een soort dominee’ zijn: “Hij handelt niet alleen in triviale feitjes, maar is ook een zedenmeester en inspirator.”

Ik krijg een punthoofd van zedenprekers en moraalridders die deugen als verdienmodel hebben. Wat is dat toch voor NPO-gedweep met domineeszoontjes als Rutger, Arie en Freek? Het lijkt wel of we zijn teruggeworpen in de jaren vijftig.

Los van mijn ziedende naijver en blinde afgunst doet Rutger mij denken aan de vrome kloot die mijn liefhebbende ouders in de jaren zeventig als kostganger hadden, in het verre Ede. Hij heette Arnold en ‘studeerde’ aan de Gereformeerde Sociale Academie en was ijverig lid van Daniel, de jongelingenvereniging van de SGP. Hij kwam uit Ridderkerk en leek als twee druppels water op Bregman. De vrome kloot bezette mijn jongenskamer, ik was gelukkig het huis al uit. Het rook daar naar goedkope aftershave – Russisch leder – zweetsokken en geronnen zaad. Ik vertrouwde die smiecht voor geen cent en ben eens in mijn voormalige bureau gaan snuffelen. Bomvol vunzige porno, ik bespaar u de details. Arnold bewaarde alle proppen waarin hij zijn zaad spoot in dat bureautje. Later is hij directeur geworden van een reformatorisch bejaardenhuis. Telkens als ik Rutger zie, denk ik aan ons Arnold. En aan Bos, Balkenende en Rouvoet. Gereformeerden, bah bah, die knijpen de kat (of de kater) in het donker.

Gereformeerden, bah bah, die knijpen de kat (of de kater) in het donker

Overigens krijgt deugdominee Bregman ook uit onverdachte hoek kritiek en heus niet alleen van mij. Wat te denken van dit woedende Engelstalige stuk op nota bene OneWorld?

De Correspondent published a piece by Rutger Bregman, under the title Why it’s unhelpful to label people as racists, fascists or terrorists. Racism, it seems, should not be named or given the spotlight. According to Bregman, telling people that their beliefs are racist will only make them more racist.
However, this is not all. The essay also uses dehumanizing language to refer to trans people: ‘the transgenders’, a noun that is usually frowned upon to refer to trans people. Perhaps it is the case that Rutger Bregman is not necessarily familiar with the language of inclusion or might not know any trans people who could persuade him to use less alienating language (and therein lies the value of inclusion beyond marketing pitches). However, even when media organizations do not have direct contact with people from within the trans community, they could still use the guidelines issued by the European Union, in Dutch, about the preferred, non-dehumanizing way of referring to trans people.”

Zelfs de NRC, toch het lijfblad van dominee Bregman en zijn discipelen, vindt hem niet interessant.

Ik ben benieuwd wat er na Bregmans apocalyptische brief aan het Nederlandse volk komt. Een brief aan God? Maar dat kan niet want Bregman is God, althans bij de NPO. Gelukkig hoef ik de door hem aangekondige zondvloed niet mee te maken want ik woon hoog en droog in de Algarve. Maar ook daar ben ik niet veilig want gestudeerde klimatologen voorspellen een enorme tsunami. Luctor et emergo! Je maintiendrai!

P.S. Wat is er trouwens gebeurd met Thomas Pikkety, de Franse Rutger Bregman, die door Jesse Klaver als de nieuwe messias werd gezien? Ça fait vachement longtemps!

Word lid van HP/De Tijd