Geluk bij een ongeluk

Uit de tot boudoir omgebouwde hotelkamer komt ons een zoete, misselijkmakende walm tegemoet, die een met betraande ogen naar buiten strompelende collega bijna noodlottig is geworden. Melody Gardot, zo blijkt als we binnen zijn, kijkt niet op een geurkaarsje meer of minder, maar, eerlijk is eerlijk, de Amerikaanse zangeres weet wél wat gezelligheid is. In het diffuse licht van de gesloten gordijnen en de dansende vlammetjes ontwaren we een verzameling persoonlijke voorwerpen – een hoed, een gitaar, een kleurige foulard over de flatscreen – die de anonieme hotelkamer oppimpt tot een ruimte die doordrenkt is van een warm thuisgevoel. “Ik heb gisteravond zelfs een fresco gemaakt,” zegt Gardot, niet geheel van humor gespeend. Op de witte muur links van haar lopen meanderende verticale patronen die doen vermoeden dat de op de entresol gelegen badkamer niet al te lang geleden volledig is overgelopen. “Ik heb gisteravond net iets te lang in een véél te warm bad gelegen,” bekent ze. “Door de hete damp liep het water langs de muren. Ik schaamde me rot. Maar ze nou eens eerlijk: valt het erg op?”

We stellen haar gerust en ontvluchten haar gewiekste smalltalk met een wedervraag. Wetend dat Melody Gardot een zeer gelovige vrouw is, confronteren we haar met een duivels dilemma. Stel dat op je achttiende een engel aan je was verschenen die had gezegd: God is bereid om een grote jazz-ster van je te maken, maar eerst zul je een lijdensweg af moeten leggen, een beproeving waarvan je nooit meer helemaal zult herstellen. Hoe zou je, wetend wat je nu weet, op dat voorstel hebben gereageerd? Gardot hoeft er geen seconde over na te denken. “Ik zou het voorstel hebben geaccepteerd,” zegt ze stellig. “Wat ik nu meemaak, is zó mooi. Het is waar: ik lijd nog steeds pijn, maar op de avonden dat ik optreed, vergeet ik alles om me heen.”

De traumatische herinneringen die Melody Gardot op het podium moet verdringen, zijn niet gering. De beelden die haar nog lang uit de slaap hielden, zouden er, in een reconstructie, ongeveer zo hebben uitgezien. Een mooie studente van het Art & Design College rijdt op haar koeriersfiets door het drukke verkeer van Philadelphia wanneer een dikke SUV ineens een bocht neemt die hij niet had mogen nemen. Het meisje wordt geschept, die grote wielen gaan net niet over haar heen, maar ze loopt wel een gecompliceerde bekkenbreuk alsmede hersen- en ruggegraatletsel op. In het ziekenhuis wordt duidelijk hoe ernstig en ingrijpend Gardots verwondingen zijn: ze kan niet meer lopen, niet langer dan tien minuten zitten, haar kortetermijngeheugen functioneert slecht en ze verdraagt geen fel licht of harde klanken meer. Een van haar doktoren maakt zich vooral zorgen over het disfunctioneren van haar geheugen. Hij weet dat muziektherapie soms opmerkelijke resultaten oplevert en doet haar de suggestie daarmee aan de slag te gaan. Gardot stemt toe en zet zonder het te weten de eerste stap die zal leiden tot een droomcarrière.

“Precies een jaar later zat ik in een studio mijn eigen muziek op te nemen met muzikanten van wie ik daarvoor alleen maar had durven dromen,” vertelt Melody Gardot, “en nu is zelfs mijn tweede album al uit en reis ik de hele wereld over om te spelen en interviews te geven. Knijp me maar even, want ik kan het nog steeds niet geloven.” De vrouw die voor ons op de sofa zit, lijkt op alles behalve een blijvend invalide. Gardot is een beeldschoon modepopje met lang blond haar, waarvan geen slag, bocht of krul ongetemd is gebleven. Haar rokje is kort en ze heeft haar in hooggehakte pumps gestoken voeten zijdelings op de bank getrokken. “Pianospelen ging natuurlijk niet in bed,” vertelt ze over de muziektherapie, “dus daarom heb ik mezelf gitaar leren spelen. Noodgedwongen hield ik het instrument hoog op de borst – iets wat ik op het podium nog steeds doe.”

De therapie sloeg aan, waarom weet Gardot nog steeds niet. Bepaalde hersencentra die niet meer met elkaar in contact waren, lijken nu weer wel te communiceren. “Doktoren begrijpen nog steeds niet waarom muziek die banen weer aan het werk krijgt, maar het gebeurt wel.” Hoewel Gardot nog nooit eerder liedjes had geschreven – in bars en nachtclubs speelde zij louter bestaand repertoire – ging ze meteen haar eigen muziek en teksten schrijven. Hoe therapeutisch dat was, moge blijken uit de tekst van ‘Some Lessons’, een song van haar debuutalbum Worrisome Heart. “Well I’m buckled up inside/it’s a wonder that I’m still alive (-) To think I could have fallen a centimetre to the left/I would not be here to see the sunset/Or have myself a time.” Het openingscouplet op de cd klinkt zoals het liedje in het ziekenhuis moet hebben geklonken: eenvoudige akkoorden van een eenzame gitaar dragen het fragiele stemgeluid van een vrouw die, vanuit het diepst van haar ziel, iets te vertellen heeft. De liedjes, die zij op haar My- Space-pagina zette, werden al snel opgepikt door een lokaal radiostation en om aan de vraag naar meer muziek te voldoen, bracht zij, in 2005, in eigen beheer de ep Some Lessons – The Bedroom Sessions uit. Die ep opende de deuren bij Universal, de grootste platenmaatschappij ter wereld. En Universal gelooft in haar: My One And Only Thrill, het nieuwe album dat zij voor die maatschappij maakte, behoort samen met de nieuwe schijf van U2 tot de twee albums die dit jaar top priority krijgen.

Voor het maken van dat tweede album, met topproducer Larry Klein, moest Gardot zich als het ware nog een keer opnieuw uitvinden. “Ineens moest ik liedjes schrijven en opnemen tussen optredens en interviewtournees door. Dat was een totaal ander proces dan eerst. De liedjes die ik in het ziekenhuis schreef, moest ik steeds weer opnieuw opnemen omdat ik vanwege die geheugenstoornis meteen vergat wat ik had gespeeld. Ik was daar ontzettend lang mee bezig, maar daar had ik ook alle tijd voor. Nu moest het sneller. Daarom is het een andere plaat geworden, en dat moet ook. Ik zit nu in een andere fase van mijn leven en ben als zangeres en muzikant gegroeid. Zelf vind ik dat dit album dieper gaat, omdat ik een paar jaar na mijn ongeluk beter begrijp wat me is overkomen, scherper kan zien hoe ik ben veranderd.”

Melody Gardot realiseert zich nu meer dan ooit dat het de muziek was die haar heeft gered. “Dankzij muziek kan ik weer lopen, heb ik mijn waardigheid weer terug gekregen. Daardoor is muziek het ding geworden dat mijn leven zin en richting geeft. Ieder mens heeft in zijn leven een doel nodig. Als je dat niet hebt, sta je ‘s ochtends niet meer op en val je ‘s avonds niet meer in slaap. Daarom heb ik mij voor het leven aan de muziek gecommitteerd. Ik zeg weleens: vanaf nu zijn mijn mannen niet meer dan minnaars, omdat de muziek voor altijd mijn grote liefde is.”

Melody Gardot: My One And Only Thrill. Verschijnt deze week.