Vlekkeloze Oscarnacht kan kloof in Hollywood niet wegpoetsen
De Oscaruitreiking afgelopen nacht was er één van twee gezichten. Aan de ene kant leverde het ontbreken van een presentator een lekker lopende show op zonder hinderlijke onderbrekingen van belegen grappen of zogenaamd spontane selfies. Maar aan de andere kant zorgde een aantal onverwachte Oscars voor enkele onvervalste WTF-momenten. Zo kreeg niet de Netflix-film Roma, maar het controversiële Green Book de Oscar voor beste film. En actrice Glenn Close, de gedoodverfde winnares in de categorie beste actrice, zagen we met een gezicht waar de teleurstelling nog net niet vanaf droop, zuinig klappen voor de Britse actrice Olivia Colman die haar haast kinderlijke verbazing over de Oscar voor haar rol in The Favourite nauwelijks kon onderdrukken. Maar vooral de openlijke ergernis van de zwarte Oscarwinnaar Spike Lee over winnaar Green Book was opvallend. Dat hij hierin wordt bijgestaan door een aantal liberale Amerikaanse kranten, betekent dat ook Hollywood niet ontsnapt aan de groeiende polarisatie in de VS.
Toch kan de Academy terugkijken op een geslaagde Oscarshow. Na een heel jaar vooral bezig te zijn geweest met het produceren van proefballonnen als het introduceren van een Oscar voor beste populaire film (afgeschoten) en het uitreiken van Oscars tijdens reclameblokken (teruggedraaid) kon het 90-jarige instituut wel een oppepper gebruiken. De snel dalende kijkcijfers zullen hiermee zeker niet zijn gekeerd – daarvoor hebben vooral de jongeren in de VS zich teveel van televisie afgekeerd – maar het aantal komisch bedoelde maar tenenkrommende momenten is zonder centrale presentator flink afgenomen. Wat ervoor in de plaats kwam, was een keurige rechttoe rechtaan prijsuitreiking.
Zelfs politieke statements moest je met een vergrootglas zoeken. Maar de grotere diversiteit in de zaal en op het podium was wel opvallend. Net als de lauwe reactie van de zaal op het winnen van enkele Oscars door Green Book. Deze film over de waargebeurde vriendschap tussen een blanke chauffeur die een zwarte pianist rondrijdt door het racistische Amerikaanse zuiden begin jaren ’60, zorgde voor veel ophef onder met name Afro-Amerikanen door het vele gebruik van stereotyperingen. Toen de activistische zwarte filmmaker Spike Lee afgelopen nacht een Oscar kreeg voor zijn scriptbewerking van BlackKklansman, kreeg Lee een staande ovatie van een uitzinnige zaal. Na afloop stak de filmmaker zijn ongenoegen over de winst van Green Book voor beste film niet onder stoelen of banken.
De show verliep dan wel vlekkeloos, het laat ook zien dat er een grote kloof bestaat tussen het stemgedrag van de duizenden Academy-leden enerzijds en applaus voor miljoenen tv-kijkers anderzijds. Zo begon de avond met een optreden van de nog levende bandleden van Queen die voor een publiek dat voor het grootste gedeelte uit Oscarverliezers bestond het nummer ‘We are the Champions’ zong. Dat dit nummer vooral op henzelf sloeg, namelijk de door de pers neergesabelde Queen-film Bohemian Rhapsody, werd als snel duidelijk toen de Freddie Mercury biopic achter elkaar prijzen won. Met in totaal vier beeldjes is publiekslieveling Bohemian Rhapsody dan ook de winnaar van de avond te noemen. Al sleepte de film van de belangrijkste prijzen alleen die van beste acteur binnen, namelijk hoofdrolspeler Rami Malek.
Ook was de avond de definitieve doorbraak van Netflix. De film Roma, die regisseur Alfonso Cuarón voor de streamingdienst maakte, werd drie keer bekroond, waaronder beste regie en beste camerawerk. De strategie van Netflix om door het uitbrengen van eigen producties serieuzer genomen te worden door Hollywood, blijkt effectief te zijn. Het was dan ook niet toevallig dat tijdens de Oscaruitreiking Netflix via Twitter de eerste teaser uitbracht van The Irishman, de nieuwe film die Martin Scorsese voor het online platform heeft gemaakt. De 45-seconden durende clip eindigde niet met “binnenkort op Netflix”, maar “binnenkort in de bioscoop.
Het geeft maar aan dat zelfs voor een online platform de traditionele bioscoop nog steeds ongelooflijk belangrijk is. Roma won dan wel niet beste film, maar het zou het veel toegankelijkere The Irishman zomaar wel kunnen lukken volgend jaar.
In elk geval heeft de Academy het eindelijk voor elkaar. Er wordt weer over de Oscars gepraat zonder dat de show zelf onder vuur ligt. De kijkcijfers moeten nog bekend worden, maar op deze manier kunnen de 90-jarige Oscars met een gerust hart op naar de 100 jaar.
