In haar eerlijkheid is Uphoff groots, en soms uiterst pijnlijk
In haar autobiografische roman Vallen is als vliegen groeit het ouderlijk huis van Manon Uphoff uit tot een gruwelkabinet, met haar vader als kwade genius.
De boeken van Manon Uphoff (1962) worden bevolkt door agressieve vaders, ziekelijke moeders, broeierige broers en zwatelende zussen. Al vanaf haar debuutbundel Begeerte bouwt de schrijfster consequent aan dit universum vol disfunctionerende gezinnen met drop-outs, hele en halve zwakbegaafden, woestelingen en criminelen.
Behalve met geweld is familie bij Uphoff vaak synoniem met seksuele spanning. In de novelle De ochtend valt is er een broer-zusrelatie die incestueus lijkt, en ook in de roman Koudvuur broeit het tussen broer en zus. Zin en weerzin, verlangen en afkeer gaan bij Uphoff vaak hand in hand. Al in het allereerste verhaal van haar literaire debuut volgen we een meisje dat zich ruw laat inwijden in de liefde. Ook elders is sprake van vroege, en niet altijd vrijwillige ontmaagding.
Waar deze complexe mix van gevoelens vandaan komt, wordt schrijnend duidelijk in Uphoffs nieuwste roman Vallen is als vliegen.
Maar voor we verder gaan – is dit eigenlijk wel een roman? Op de titelpagina ontbreekt de gangbare genreaanduiding. De NUR-code in het colofon (301) is wel degelijk die van ‘literaire fictie’, maar in het persbericht staat te lezen: “Na zich jaren te hebben gewijd aan het schrijven van voornamelijk fictie bracht Uphoff de moed op om haar persoonlijke verhaal – en dat van haar familie – op te nemen en te verwerken in een roman.”
Wél een roman dus, maar géén fictie? Uphoff lijkt op twee gedachten te hinken. De familie in dit boek heet ‘Holbein’ en niet ‘Uphoff’. Maar achterin neemt ze een heuse stamboom op om de familieverwantschappen te verduidelijken. Dat is iets wat je vooral in een non-fictieboek aantreft.