Leve de hackers
Op het alweer 29ste Chaos Communication Congress (CCC) in Hamburg kwamen bijna 6000 hackers, activisten, wetenschappers, geïnteresseerden in technologie en andere nerds bij elkaar. Naast het spelen met technologie en het feesten, was de bijeenkomst dit jaar vooral een waarschuwing voor hoe technologie bedreigend voor de democratie kan zijn.
Angst voor de overheid, ook in het westen
Dat er een probleem speelt, wordt ieder jaar duidelijker uit verhalen van mensen die het zelf meemaken. De getuigenissen worden talrijker en komen niet alleen uit landen als Iran, China, of Zimbabwe.
Neem Jesselyn Radack die openhartig vertelt hoe zij als jurist bij het ministerie van Justitie in de Verenigde Staten adviseerde een terreurverdachte niet te martelen en hem bijstand van een advocaat te gunnen. Tegen het advies in werd de verdachte wel gemarteld en zonder advocaat verhoord. De e-mails werden gewist en kwamen niet in het strafdossier. Totdat zij met papieren uitdraaien in de hand de zaak aan het licht bracht. Daarop keerde het systeem zich tegen haar en dat resulteerde in een strafzaak en het zwart maken bij nieuwe werkgevers.
Twee oud-medewerkers van de Amerikaanse geheime dienst NSA vertellen in dezelfde lezing hoe zij strafrechtelijk werden aangepakt, lastercampagnes moesten laten welgevallen, huiszoekingen over zich heen kregen en zelfs een pistool tegen het hoofd gedrukt kregen. Allemaal omdat zij – conform de geldende regels – aankaartten dat mensen massaal werden getapt. Dat is niet alleen keihard ontkend door leidinggevende in een verklaring voor het congres, maar ook ongrondwettelijk.
Herkenbare symptomen
Ik bezoek de conferentie een kleine tien jaar en inmiddels zijn bovenstaande voorbeelden geen incidenten meer. Ook in Nederland zien we dat minister van Justitie Ivo Opstelten massaal gegevens opslaat en onze politie toestemming wil geven in te breken in buitenlandse computers. Nieuwe bevoegdheden gaan telkens gepaard gaat met een toenemend gebrek aan transparantie. De overheid bestrijdt goede initiatieven rond transparantie met het inperken van ons recht om te weten wat de overheid doet.
Leve de hacker
Hackers signaleren de problemen niet alleen, maar dragen ook oplossingen aan. Neem bijvoorbeeld een komende technologie om ervoor te zorgen dat harde schijven zichzelf vernietigen als onbevoegden eraan zitten. Een overheid die een kopietje draait krijgt dus niets.
Er is kortom veel om hackers dankbaar voor te zijn. De ervaringen met technologie leren dat oplossingen zelden van overheden komen. Het zijn altijd de intelligente hackers die hun werk met liefde delen aan de gemeenschap. Tenminste, als overheden niet in de weg staan. Steeds vaker zien we wetgeving en debatten gericht op het verbieden van die technologieën, die soms aantoonbaar mensenlevens redden. Hackers zijn vaak hun tijd vooruit en de tijd geeft ze bovengemiddeld vaak gelijk.
