Vluchtelingen met smartphones zeggen vooral iets over onszelf
Een Griekse kustlijn, de zon die net achter de kim gezakt is, een selfiestick en een stuk of acht lachende jonge mannen. Ze dragen felgekleurde sneakers, een spijkerhesje, een trainingsbroek van Adidas. Met hun wijs- en middelvingers maken ze het peace-teken. ’s Ochtends wakker geworden in een all-inclusive panoramahotel met zeven waterglijbanen en een luxe spa. Ontbijten, slenteren, daarna steak en souvlaki eten bij een tentje aan de boulevard. En nu met zijn allen op het strand, drinkend en lachend. Prima moment voor een foto. #lovelife.
Wie een doorsnee groepje vakantiegangers denkt te zien, komt bedrogen uit. Deze mannen zijn Syrische vluchtelingen die net in een rubberbootje vanuit Turkije de risicovolle oversteek naar Europa hebben gemaakt. Net als het kleine jongetje met zijn gele reddingsvest, in zijn hand een dichtgeknoopt plastic zakje. De vrouw naast hem, waarschijnlijk zijn moeder, kijkt uitzinnig van vreugde in de camera van haar smartphone. Zo ziet opluchting eruit. Klik! Ze waren deze week overal in het nieuws.
Vluchtelingen die selfies nemen vinden wij niet geloofwaardig, blijkt uit alle negatieve reacties. Op deze website verscheen woensdag een artikel waarin stond dat ze zichzelf daarmee ‘geen goede dienst’ bewijzen. Luie framing, want waarom precies werd niet helemaal duidelijk. Geert Wilders greep de foto’s aan om een vracht onvervalste vreemdelingenhaat het net op te kieperen. De rest van zijn timeline staat vol met berichten over ontvoeringen en onthoofdingen door IS, maar wie daarvoor op de vlucht slaat is minstens zo verdacht. En niet te vergeten een parasiet en een gelukszoeker.
Peperdure whisky
Nederlandse vakantiegangers klagen over vluchtelingen die peperdure whisky bestellen op een Grieks terras. Maar zulke reacties zeggen meer over ons westerse materialisme dan over de vluchtelingen in kwestie. Hoe stellen we ons die oorlog eigenlijk voor? Aan de ene kant staat Assad, aan de andere kant IS, en ineens – abacadabra, poef! – verdwijnen al je bezittingen? Of is het anders, en denken we dat mensen met spullen en geld immuun zijn voor dreiging, honger en oorlog?
Wat zeg je? De stad ligt onder vuur?
Geen probleem hoor, ik heb hier een X-Box, een Rolex en een nog prima werkende stofzuiger.
Of misschien zien we oorlogsvluchtelingen gewoon het liefst als in een schrijnend reclamespotje: uitgehongerd, straatarm en huilend – als het kwaad al is geschied. Zolang je nog een selfiestick en een gezonde kleur op je wangen hebt, kun je immers nooit écht hulpbehoevend zijn.
Niemand zal ontkennen dat de toestroom van vluchtelingen een probleem is, en dan doel ik niet op de hinder die zonnebadende vakantiegangers ervan ondervinden, nippend aan een glaasje ouzo. Een constructieve oplossing is er nog niet. Maar het staat als een vijfsterrenhotel boven water dat iedere vluchteling zijn smartphone zonder te aarzelen zou inruilen voor een veilig thuis. En dat kunnen we ons hier maar moeilijk voorstellen.
