Het onderzoek naar de integriteit van Klein vond plaats na de onthulling van onderzoeksjournalist Joep Dohmen in NRC over de mogelijke betrokkenheid van de NPO-directeur bij een belastingconstructie. Klein was samen met zijn broer – naast zijn functie bij de NPO – tevens eigenaar van een tweetal Thaise restaurants.

In dit verband bekleedde hij een directiefunctie bij een Britse Limited. Onduidelijk was wie de aandeelhouder van dit bedrijf was. De ‘brievenbusfirma’ werd afgeschermd door een trust die was gevestigd in een belastingparadijs. Hierdoor kon een vordering van een schuldeiser van de broer van Frans Klein niet geïnd worden, aldus Dohmen in NRC in 2019.

De krant onthulde tevens dat Frans Klein de nevenfunctie bij het Britse Bidrio Ltd niet had gemeld bij de NPO – zoals is voorgeschreven in de zogenoemde complianceverklaring – maar slechts had aangegeven dat hij ‘eigenaar’ was van een Thais restaurant. Dit dus zonder daarbij de bijzondere juridische constructie en zijn formele bestuurspositie bij het Britse brievenbusbedrijf te vermelden.

Naar aanleiding hiervan stelde de Commissie Integriteit Publieke Omroep (CIPO) een (intern) onderzoek in naar de gang van zaken. Het CIPO – gevestigd op de burelen van de NPO zelf – concludeerde dat er geen integriteitsschending had plaatsgevonden.

De NPO liet in een formele reactie weten dat het uitbaten van een restaurant niet strijdig was met Kleins functie als directeur video bij de publieke omroep en dat de juridisch-fiscale constructie, die Klein voor zijn restaurants koos, niet relevant was. 

In dezelfde periode maakte De Telegraaf bekend dat Klein, toen hij nog directeur was van BNNVARA bij die omroep etentjes in zijn eigen restaurant had gedeclareerd

In dezelfde periode maakte De Telegraaf bekend dat Klein, toen hij nog directeur was van BNNVARA, bij die omroep etentjes in zijn eigen restaurant had gedeclareerd. Ook zijn zilveren jubileum bij BNNVARA organiseerde hij op kosten van die omroep in z’n eigen Thaise restaurant, aldus de krant.

Vragen van de media rondom de kwestie vormden in 2019 voor toenmalig BNNVARA-directeur Gert-Jan Hox aanleiding om alle declaraties van zijn voorganger bij die omroep – inmiddels NPO-directeur Klein – aan het CIPO te overleggen, zodat men ook hierover een oordeel kon vellen in het kader van het integriteitsonderzoek. 

Ook hier concludeerde het CIPO, dat Klein niet verwijtbaar had gehandeld door bij zijn eigen restaurant te eten op kosten van BNNVARA, omdat zijn mede-directeur hiervoor toestemming had gegeven.

De opstelling van zijn opvolger bij BNNVARA schoot echter in het verkeerde keelgat bij Frans Klein. Deze werd – zo bevestigt Gert-Jan Hox aan HP/De Tijd – door een boze Frans Klein gebeld, die liet weten dat medewerking aan het integriteitsonderzoek door het verstrekken van de omstreden declaraties ‘gevolgen’ zou hebben voor ‘de handel van BNNVARA’.

Deze werd door een zeer boze Frans Klein gebeld, die liet weten dat medewerking aan het integriteitsonderzoek door het verstrekken van de omstreden declaraties ‘gevolgen’ zou hebben voor ‘de handel van BNNVARA’

Als NPO-directeur gaat Frans Klein over de toewijzing van programma’s en geld aan BNNVARA. Gert-Jan Hox bevestigt dat hij de woorden van Klein om die reden heeft opgevat als een dreigement. Ook al bood Frans Klein volgens hem diezelfde dag excuses aan voor het telefoontje, BNNVARA-directeur Hox was ook daarna ‘niet gerustgesteld’, zo laat hij in een summiere reactie weten.

De NPO bevestigt bij monde van bestuursvoorzitter Frederieke Leeflang dat Frans Klein tijdens het integriteitsonderzoek een ‘emotionele’ interventie heeft gepleegd richting de directie van BNNVARA.

Leeflang: “In de afstemming met de directie van BNNVARA over de antwoorden op de vragen die het CIPO stelde, is discussie ontstaan over de reikwijdte van de beantwoording van de vragen. (Het CIPO stelde geen vragen over de facturen).” 

“Frans heeft toen, in een emotionele discussie, aangegeven dat hij zich niet kon vinden in de wijze van beantwoording. Dit betrof een zeer persoonlijke kwestie en Frans kan zich daarom voorstellen dat hij toen te emotioneel heeft gereageerd. Frans geeft aan hiervan geleerd te hebben.”

Heel erg en erg vervelend als die gesprekken als bedreigend zijn ervaren. Frans Klein kan zich een te emotionele discussie herinneren, maar geen bedreiging

Frederieke Leeflang, bestuursvoorzitter NPO

Tenslotte laat Leeflang weten: “Heel erg en erg vervelend als die gesprekken als bedreigend zijn ervaren. Frans Klein kan zich een te emotionele discussie herinneren, maar geen bedreiging”, aldus de bestuursvoorzitter van de NPO.

In een reactie aan het VPRO-programma Argos, dat zaterdag aandacht besteedde aan de kwestie, laat BNNVARA via een woordvoerder weten: “Er is inderdaad sprake geweest van een emotionele reactie van Frans Klein. Maar daar heeft BNNVARA zich in haar beantwoording aan het CIPO niet door laten leiden.”

Argos vroeg ook een reactie aan het Commissariaat voor de Media. Dat wil geen antwoord geven op de vraag of de bemoeienis van Frans Klein met het CIPO-onderzoek als een integriteitsschending is aan te merken. Het commissariaat zegt wel dat “relevante casuïstiek” in al lopende onderzoeken zal worden meegenomen.

Met medewerking van Huub Jaspers van VPRO Argos.

Steun de onafhankelijke journalistiek van HP/De Tijd