Spring naar de content

Modern drogredeneren voor dombo’s

Het zijn roerige tijden, drogdombo’s. Trump, het klimaat, racisme, islam, de aanstaande verkiezingen. Er is veel wat ons bezighoudt en waarover we discussiëren met elkander. Op feestjes, thuis, in appgroepjes. We lullen, leuteren, ouwelichtekooien, debatteren, soebatteren alsof ons leven ervan afhangt. We kijken het nieuws en hebben een mening. We kijken nepnieuws en hebben een mening. We lezen opiniestukken, mening. HP/De Tijd-columns, weer een mening. Menige mening hebben we en dankzij de moderne technologie zijn we in staat de ander daar voortdurend mee te confronteren.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Stella Bergsma

Hierdoor laten we ons ook minder snel van de wijs te brengen door andermens geleuter. We zijn door Facebook en Twitter echte profi-discutetteraars geworden. We tackelen de ad hominems en feminams, de stromannetjes en -vrouwtjes van onze tegenstanders, met gemak en verve. Maarrrr… nieuwe tijden kennen nieuwe drogredenen en dus ook nieuwe manieren om de ander van de inhoud af te leiden. Vandaar dat we deze week beginnen met les één van onze cursus modern drogredeneren. Zo bent u weer helemaal op de hoogte en klaar om het internet van gratis content te voorzien en de zakken van de adverteerders te spekken, terwijl u denkt lekker belangrijk te zijn.

Redeneert u maar even met mij mee.

Les 1: argumentum ad horrendum

Het argumentum ad horrendum (reductie tot het ergste). Voorheen liet deze drogreden zich graag zien als ‘er zijn ergere dingen, dus waar maak je druk om’. Tegenwoordig kom je hem vaker tegen als ‘maar hoezittetdanmet’, in het Engels ook wel een ‘whataboutism’ genoemd. Activisten krijgen bijna dagelijks met deze drogreden te maken. Hij werkt ongeveer als volgt: datgene waar persoon A zich druk over maakt, laten we het onderwerp 1 noemen, wordt door persoon B in diskrediet gebracht, door persoon A erop te wijzen dat er ergere dingen zijn, bijvoorbeeld onderwerp 2.

In één ding heeft persoon B groot gelijk: er zijn ergere dingen. Altijd. Waar persoon B echter ongelijk in heeft, is de suggestie dat dit van invloed is op de ergheid van onderwerp 1. Neen. Dasnieso. Nul. Invloed. Niets. Onderwerp 1 blijft precies even erg, al bestaat onderwerp 2 ook. Waar persoon B eigenlijk op uit is, en let even goed op kindertjes, (dit is altijd het geval bij een drogreden) is de discussie van de inhoud wegsturen. Ik herhaal: het doel van een drogreden is om de discussie van de inhoud weg te sturen en op een zijspoor te zetten. Noteer dat maar even in je schriftje.

The con way
Koningin ad horrendum is wel onze nieuwste drogster aan het firmament: Trump-adviseur Kellyanne Conway. In dit voorbeeld leidt ze af van een geannuleerde afspraak tussen Trump en de Mexicaanse president Peña Nieto, door te wijzen op iets ergers: open grenzen zouden leiden tot een drugsepidemie. Een waar kunststuk!

Tekst loopt door onder de video.

Hoezittetanisme
Het argumentum ad horrendum presenteert zich tegenwoordig dus vaak als Hoezittetanisme. Vooral Feministen krijgen hier veel mee te maken op de internets. Wat voorbeelden: jij windt je op over vrouwenrechten, maar hoezittetan met het milieu? Jij windt je op over clitoridectomie, maar hoezittetan met jongensbesnijdenis? Je demonstreert tegen Trump, maar hoezittetan met Saoedi-Arabië? Iedereen met een beetje redeneringsvermogen kan zien dat die onderwerpen elkaar totaal niet in de weg hoeven te zitten en gemakkelijk naast elkaar kunnen bestaan. De impliciete bedoeling van het gebruiken van deze drogreden is dan ook om de geloofwaardigheid van de discussiepartner aan te tasten. Een stiekeme ad hominem dus, een ad heiminem. In de volksmond ad heimelijk (waarbij de volksmond mijn grote mond is, want ik verzin het ter plekke), maar ik draaf door. Eén drogreden tegelijk. De ad heimelijk bewaar ik voor de gevorderdencursus.

Les 2: argumentum ad modum

Het argumentum ad modum (reductie tot de vorm), ook wel bekend als ‘de manier waarop’. Met deze drogreden beweert persoon B het vollééédig met persoon A eens te zijn, maar zich alleen niet te kunnen vinden in de manier waarop persoon A de boodschap brengt. Deze argumentatie hebben we in Nederland onder meer in de praktijk gezien als het over Sylvana Simons, Quinsy Gario of de zwartepietendiscussie ging. Je kunt er een goed voorbeeld van vinden in dit interview.

Tekst loopt door onder de video.

Droglul Wilfred Genee beweert hier honderd procent achter de inhoud van Sylvana’s boodschap te staan, maar adviseert haar wel ongevraagd hoe ze die boodschap eigenlijk moet brengen. Je verpest het voor jezelf, lijkt Genee te zeggen. Voor de mensen die zich afvragen of hij daar niet een punt heeft en of dit eigenlijk wel een drogreden is, herhaal ik nog maar eens: het doel van een drogreden is de discussie van de inhoud weg te sturen en op een zijspoor te zetten. Kijk met dat in gedachten nog eens naar het interview en bepaal dan voor jezelf of dit gesprek over de inhoud gaat.

Les 3: argumentum ad tonem

Deze drogreden, de reductie tot de toon, werkt nagenoeg hetzelfde als de ad modum en iedereen die weleens discuzeurt heden ten dage, zal hem meteen herkennen: ‘Je boodschap is top, alleen je tóón deugt, niet.’ Je toooooon. Ik ga nu een uur zeiken over de tooooooon van het debat. De toon, de toon, de toon, waardoor we nooit meer toekomen aan de inhoud.
Ook hier geldt weer: aandacht afleiden van inhoud en discussie op zijspoor zetten.

Les 4: bestrijd de inhoud met de inhoud

De argumentatievormen die we tegenkwamen in les 1, 2 en 3 zijn vaak vermomd als alleszins redelijk en legitiem. En soms is het dat natuurlijk ook. Je mag best constateren dat er ergere dingen zijn. Je mag best eens iets zeggen over de manier waarop iemand iets brengt of de toon die hij aanslaat. Niets mis mee. Het wordt pas verdacht als de discussie daar blijft hangen en hangen en hangen. Als de inhoud van een onderwerp soms jaren niet besproken wordt omdat het te agressief wordt gebracht, of met het verkeerde hoedje.

Zeg het met een blowjob
De vraag bij tonum en modem is: kun je sommige boodschappen wel precies goed brengen? Is er een juiste toon om iets vervelends te vertellen? Een gepaste gezichtsuitdrukking om ongemakkelijke waarheden mee te verkondigen? En wat is die toon? Moet je meer lachen, minder lachen? De toehoorder kusjes geven tijdens het praten? Of misschien een fijne blow job to soften the blow?

Deze quote van Martin Luther King weet de vinger precies op de zere plek te leggen:
First, I must confess that over the last few years I have been gravely disappointed with the white moderate. I have almost reached the regrettable conclusion that the Negro’s great stumbling block in the stride toward freedom is not the White Citizen’s Counciler or the Ku Klux Klanner, but the white moderate who is more devoted to “order” than to justice; who prefers a negative peace which is the absence of tension to a positive peace which is the presence of justice; who constantly says “I agree with you in the goal you seek, but I can’t agree with your methods of direct action;” who paternalistically feels he can set the timetable for another man’s freedom; who lives by the myth of time and who constantly advises the Negro to wait until a “more convenient season.”

Achteraf zijn de meesten van ons het er wel over eens dat wat hij te zeggen had enorm relevant en nuttig was, maar toch kreeg ook hij te horen dat het niet uitkwam en niet deugde. Ik denk dat een geoefend cursist inmiddels wel het argumentum ad modum kan herkennen en zo niet, heb ik het voor het gemak nog even vet gemaakt. En we kunnen meteen nog een drogreden toevoegen aan ons lijstje: het argumtentum ad tempus. Niet de goede tijd, niet het seizoen, wacht nog maar even, Martin!

De take-aways
Wat hebben we nu geleerd kindertjes? Schrijf maar weer even mee: als de inhoud niet deugt moet je die inhoudelijk bestrijden. Het is ongelofelijk hoeveel malle horlepieppasjes mensen doen om juist dat niet te hoeven. Vorm, toon, tijd en ergere dingen. Allemaal onzin. Drogdansjes om af te leiden. Deze cursus is erop gericht die dansjes te herkennen, inclusief de modernere taptechnieken en pirouetpraatjes. Mis dus geen les!

Volgende keer de gevorderdencursus waarin we dieper in zullen gaan op de al even aangestipte ad heimelijk én de slijmerigste aller drogredenen zullen behandelen: de Snotwin. Ook zullen we de redenatie technieken van Kellyanne Con-artist nog nader onder de loep nemen met het onderdeel: Kellyanne con your way uit elke discussie.

Huiswerk: kijk al haar interviews en spot de drogs.

Tot gauw drogtoeters!