B.
W.L. Brugsma, die vorige week donderdag overleed, vond zichzelf geen geboren hoofdredacteur. “Ik ben een solist die op zijn best een recitaltje kan geven,” schreef hij aan het slot van de memoires die hij het afgelopen jaar in HP/De Tijd publiceerde. Toch vormde de tijd dat hij hoofdredacteur van de Haagse Post was, van 1967 tot en met 1974, ook in zijn eigen ogen de belangrijkste fase van zijn meer dan vijftigjarige journalistieke loopbaan.
Hij mocht zijn spannendste intercontinentale avonturen dan hebben beleefd als razende reporter voor de GPD-kranten, hij mocht zijn nationale bekendheid weliswaar ontlenen aan zijn werk als TV-presentator, maar vanaf 1975 liet hij zich het liefst aanduiden als ‘oud-hoofdredacteur van de Haagse Post’. Brugsma bleef ‘het blaadje’ (zoals de koosnaam van HP luidde) ook onvoorwaardelijk trouw, door alle stormen die het in de jaren zeventig en tachtig teisterden, tot en met de opheffing-annex-fusie van 1990 waaruit HP/De Tijd werd geboren. Voor de ambitieuze jonge honden die begin jaren zeventig HP wel eens even tot het beste weekblad van de wereld zouden maken, was hij een welwillende, zij het enigszins afstandelijke vader. De meesten van ons noemden hem niet ‘meneer Brugsma’, noch ‘Boebie’, maar kortweg ‘B.’ (en buiten zijn aanwezigheid vaak ‘de bronzen klok’).
Hij was een typische `hands-off’ hoofdredacteur, die het blad chic representeerde, die een gezichtsbepalende wekelijkse column schreef, maar die de daadwerkelijke samenstelling van het blad graag overliet aan een journalistieke regelaar op de redactie. Pas bij de staking van 1973, die uitbrak omdat de toenmalige uitgever Elsevier als opvolger van Brugsma een ons onwelgevallige hoofdredacteur wilde droppen, beseften wij dat B. zijn redacteuren jarenlang had beschut tegen de aanvallen van een kwaadwillende directeur, in stilte en met gevaar voor zijn eigen gezondheid.
Abboneer op een lidmaadschap
Flinke korting op een digitaal jaarabonnement
Sluit nu voordelig een abonnement af en maak kennis met de journalistieke kracht van HP/De Tijd. (Op elk moment opzegbaar.)
Word abonneeDe HP-staking eindigde met de tijdelijke terugkeer van Brugsma als hoofdredacteur. ‘De meest opmerkelijke comeback sinds Lazarus’, zeg ik achteraf. Al achtte hij zich dan niet voor hoofdredacteur in de wieg gelegd, ik weet zeker dat de opbloei van HP in de jaren zeventig hem met grote trots vervulde. “Er is in Nederland maar één echte school voor de journalistiek geweest en dat is de Haagse Post,” zei hij vaak.
De TV-roem die Brugsma vanaf de jaren zestig opbouwde, als de gedistingeerde presentator en in-erviewer die feilloos vier talen sprak, zei hem veel minder. In zijn memoires maakte hij korte metten met het medium: “Televisie fokt ten onrechte bekende Nederlanders… Televisie is gezichtsbedrog… Televisie is een aaneenschakeling van gemiste kansen. Als je een stuk schrijft en herschrijft gebeurt dat niet.”
Want schrijven, mooi journalistiek schrijven, was zijn grootste passie. Ook in dat opzicht is Brugsma een voorbeeld voor opeenvolgende HP-generaties geweest. Het ambachtelijke plezier in de even heldere als elegante formulering kenmerkt tot de dag van vandaag de redactie-cultuur van HP/De Tijd.
Ruim een jaar geleden werd hij ziek, ongeveer op hetzelfde moment dat ik hem voorstelde zijn journalistieke herinneringen voor ons op te schrijven. Wat begon als een korte zomerserie groeide het afgelopen jaar uit tot een autobiografie in elf afleveringen. Hem gaf het tijdens zijn ziekte een welkom houvast; wij waren blij met de publicatie van een inspirerend stukje journalistieke geschiedschrijving.
Toen ik half juli de laatste aflevering, ‘Beroep: hoofdredacteur’, met hem had afgerond, zag hij de toekomst met vertrouwen tegemoet. We bespraken meteen het volgende plan, een groot stuk voor ons komende kerstnummer. Het heeft niet zo mogen zijn; twee weken geleden kwam een plotselinge verslechtering van zijn gezondheid aan het licht en op donderdag 4 september stierf W.L. Brugsma, 75 jaar oud.
Wij zijn er trots op dat ons blad zijn grote journalistieke liefde is geweest.
