Bernhards coup
Hij is al járen niet meer onder ons, maar blijft toch de gemoederen bezighouden: prins Bernhard. GroenLinks-fractievoorzitter Femke Halsema en D66-Kamerlid Boris van der Ham willen dat het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie onderzoek gaat doen naar de betrokkenheid van de ‘schavuit van Oranje’ bij een mogelijke staatsgreep in Indonesië.
Journalist Jort Kelder en historicus Harry Veenendaal publiceerden onlangs het boek ZKH, waarin wordt gesteld dat Bernhard gewapenderhand onderkoning van de Gordel van Smaragd wilde worden. Halsema hekelt nu de don’t ask, don’t tell-cultuur die heerst rond stukken uit het Nationaal Archief die met het Koninklijk Huis te maken hebben: historici krijgen nu alleen stukken waar zij specifiek naar vragen, en niet de documenten die met hetzelfde onderwerp van doen te hebben. Dit komt volgens Halsema ‘de transparantie van bestuur niet ten goede’. Tevens wil ze dat documenten die met de kwestie van doen hebben uit het privé-archief van de Oranjes inzichtelijk gemaakt worden. Tot nu toe was het alleen de Oranje-huishistoricus Cees Fasseur gegeven hierin rond te neuzen.
Het is nu aan premier Jan Peter Balkenende om de koningin te vermurwen inzicht te geven in haar archieven. Maar dat gaat hij niet doen. Hij zei al eerder dat het Koninklijk Huis Archief van koningin Beatrix is en niemand anders. U begrijpt: zes jaar na zijn dood kan het boek over prins Bernhard nog steeds niet dicht.