Een goede vrouw in Saoedi-Arabië rijdt geen auto
Geen wet die het vrouwen in Saoedi-Arabië verbiedt om achter het stuur te kruipen, maar toch doen ze het niet. Uit gewoonte. Daar komt snel verandering in, als het aan Manal Ash-Sharif ligt.
De 32-jarige Saoedische vrouwenrechtenactiviste kroop eind mei ‘mans’ achter het stuur en besloot het filmische bewijs daarvan te leveren op YouTube en Facebook. Ze legt op camera haarfijn uit waarom vrouwen het recht zouden moeten hebben om auto te rijden. Stel, manlief krijgt een hartaanval. Dan is het toch zeker mooi meegenomen dat zijn vrouw met plankgas naar het ziekenhuis kan scheuren?
De ruime vertegenwoordiging aan veiligheidsdiensten in het land waren minder onder de indruk van deze ‘vrouwenlogica’. Manal (inmiddels vrijgelaten) moest daarom de bak in en het filmpje (inmiddels weer te zien) werd van internet verbannen. Niet dat Manal de wet heeft overtreden, want het is nergens vastgelegd dat vrouwen in Saoedi-Arabië niet het stuur in handen mogen nemen. Ook religieus valt het niet te verantwoorden – 1400 jaar geleden waren er immers nog geen auto’s dus profeet Mohammed had hierover niets opgetekend.
Waarom vrouwen het dan toch maar laten? Koning Abdullah heeft daarop een antwoord gevonden: het is niet verboden voor vrouwen om auto te rijden, zo stelt hij, maar het is nou eenmaal de gewoonte. Zijn handlangers voegen daar nog aan toe dat het levensgevaarlijk is als vrouwen zich op het wegdek begeven omdat dit mannen zou aanzetten tot flirtgedrag. Dat getuigt in ieder geval van de nodige zelfkennis.
Nu schijnt het zo te zijn dat veel Saoedische vrouwen zélf ook vinden dat de bestuurderstoel niet aan hen is besteed. In een [[popup file=”2011-06/schermafbeelding-2011-06-10-om-12.47.34.png” description=”mail” alt=” ” align=”inline” ]] naar HP/De Tijd schrijft Antoinette Vlieger, die een tijdlang in Saoedi-Arabië verbleef, dat sommige vrouwen het heerlijk vinden om zich als een prinsesje te laten rondrijden door, veelal, Somalische chauffeurs. Met een beetje geluk dragen zij ook hun boodschappen. Wie zich deze luxe kan permitteren, moet overigens wel een goed gevulde portemonnee hebben. Een chauffeur kost al snel een paar honderd dollar per maand, en dat kan de armere tak des vrouwes niet betalen. Die worden dus geacht thuis te blijven, tot een mannelijk figuur in de omgeving zo vriendelijk is om de vrouw, gesluierd en wel, voor de noodzakelijke uitstapjes op de achterbank te plaatsen.
Volgens Vlieger zijn veel vrouwen daarnaast bang om een auto-ongeluk veroorzaken. In Saoedi-Arabië geldt namelijk de regel: niet de veroorzaker van het ongeluk is de Sjaak, maar diegene met de kleinste auto en dus het minste geld. Verzekeringen waren lange tijd verboden – want in strijd met de islam – en dus is de kans aanwezig dat de vrouw na het ‘veroorzaken’ van een ongeluk de bak in moet. Dan toch liever de chauffeur.
Komt nog bij dat Saoedi-Arabië, bij gebrek aan een goed functionerend openbaar vervoersnetwerk, gebukt gaat onder een reusachtige hoeveelheid files. Als vrouwen zich dan óók nog op de weg wagen, dan komt niemand meer thuis. Iets doen aan dat ov-systeem, zou je denken, maar nee. Daarover klagen staat gelijk aan het schaden van het ego van de overheid en valt deshalve niet aan te raden.
Samengevat zijn er dus nogal wat redenen te bedenken om als Saoedische vrouw toch maar niet achter het stuur te kruipen. Dat weerhoudt Manal Ash-Sharif er niet van om een nationale autorijdag voor vrouwen in te stellen op 17 juni. Belangstelling is er, getuige de Facebookpagina ‘Teach me how to drive so I can protect myself‘ – met een voorlopige score van 6.708 ‘likers’.
Het laatste nieuws op deze webpagina stemt trouwens niet erg hoopvol: een activist ging met haar vriendinnen de weg op, waar ze binnen korte tijd werden omsingeld door 6 politieauto’s. Beloning voor deze overmoedige daad: een gratis rit (op de achterbank) naar de bajes. Daar moesten ze blijven totdat ze werden opgehaald. Door hun mannelijke aanhang. Met auto.
