Martijn van Dam is kandidaat PvdA-leider. Dat had net zo goed D66 kunnen zijn. Of de VVD
Martijn van Dam is kandidaat partijleider van de PvdA, maar dat had net zo goed van D66 kunnen zijn. Of van de VVD, of van een nieuw op te richten sociaal-liberale partij. Die indruk rijst na lezing vanochtend van een artikel van zijn hand, getiteld: PvdA moet duidelijk zijn tegen gelovigen, in de Volkskrant.
Als de PvdA ergens moeite mee heeft, analyseert Van Dam, is het de strijdigheid tussen respect voor andersdenkenden en het recht op zelfbeschikkingsrecht. Waar vroeger ‘links’ de straat op ging tegen de onderdrukkende fatsoensnormen van de kerk, worstelt progressief Nederland nu met de omgang met strenge stromingen binnen de islam.
In zijn eigen partij is er de stroming die vindt dat als moslims volgens de sharia willen leven, bijvoorbeeld door het dragen van gelaatsbedekkende kleding voor vrouwen, dat sociaal-democraten zulks dienen te ondersteunen. Een ander stroming oordeelt dat het aan de religie is om regels te bepalen, niet aan politici.
Van Dam spreekt over die opstelling niet alleen zijn verbazing – of eigenlijk verbijstering – uit, maar ook stelt hij: “Voor ons horen vrijheid en individuele ontplooiing prioriteit te hebben. Religie kan daar prima in passen, als persoonlijke inspiratiebron. Maar als strenge religieuze voorschriften persoonlijke ontwikkeling verhinderen, horen wij aan de kant van het individu te staan.”
Maar als een islamitische PvdA-kiezer er nou voor kiest te leven volgens die regels van haar geloof, wat dan? Van Dam vindt dat zo iemand vooral haar goddelijke gang moet gaan, ‘maar reken wel op kritiek als religie persoonlijke ontplooiing in de weg staat. Bij de PvdA past geen begrip als je er als vrouw voor kiest jezelf buitenspel te zetten door van top tot teen bedekt over straat te gaan’.
Derhalve ook als het aan de nieuwe politieke leider van de PvdA ligt: geen eigen gebedsruimte in een openbare school, geen boerka in de klas.
Nog het meest doet zijn pleidooi om de PvdA te laten zijn wat het is, een seculiere partij waar geen ruimte is voor uitzonderingen waarbij gelovigen anders worden behandeld of zelfs ontzien, denken aan het gedachtengoed van de SDAP, de voorloper van de PvdA. Hoe dan ook is het een regelrechte afrekening met het imago van zijn partij als zijnde de Partij van de Allochtonen. Mocht Martijn van Dam het woensdag gaan winnen, dan kunnen wij dit verhaal beschouwen als een handreiking richting Paars III.
