Durft u een inbreker te lijf te gaan?
Ik weet niet hoe het u vergaat, maar ik heb vannacht naar gedroomd van die inbraak in Diessen waarbij de inbreker is gedood. De bewoners zijn verdachten, maar niet gearresteerd. Gisteravond konden ze al weer, aldus de NOS-journaalverslaggever om acht uur, ‘terugkeren naar hun woning’.
Vooral dat laatste feit is kennelijk mijn brein binnengedrongen en er uren later mee aan de slag gegaan, want hoe moeten die man en vrouw, volgens de berichten fatsoenlijke, hardwerkende mensen, dat hebben ervaren terwijl het bloed van de gedode inbreker misschien nog ergens op de grond lag?
Het komt ineens heel dichtbij
Krijgen ze dat huis, en zo op het oog staand in een onberispelijke wijk, überhaupt ooit weer ‘terug’, zonder altijd maar te worden herinnerd aan wat zich daar heeft afgespeeld op die kwade nacht van 25 op 26 september van het jaar 2012?
De bewoners kunnen zich beroepen op noodweer, al zal de rechter laten meewegen of het geweld tegen de inbreker in verhouding staat tot de dreiging die van hem uitging. Was het geweld gepast, proportioneel of juist te extreem? Daarover is nu nog niets te zeggen.
‘Diessen’ beroert mij omdat het zo alledaags is en ineens heel dichtbij komt. Het werpt je terug op de vraag wat jij zou doen als er er ‘s nachts beneden in je huis rumoer is?
Wat zou u hebben gedaan?
Ik weet nog niet zo net of ik zo dapper ben om met mijn honkbalknuppel in de hand naar beneden te razen en de ongenode gast op klappen te trakteren. Vele jaren geleden overkwam het me eens, en ik herinner me dat ik boven aan de trap stond te trillen op mijn benen. Daarna heb ik snel met de mobiele telefoon die altijd naast mijn bed ligt de politie gebeld, vertelde ik de dienstdoende agente fluisterend wat er gaande was, en waren haar collega’s er ook in no time. De inbreker was gevlogen.
De neiging om het recht in eigen hand te nemen, lijkt mij iets van de laatste tijd. In 2011 reed een vrouw in Den Ham een inbreker aan die op de vlucht was na een inbraak in het bedrijf van haar man. De zaak tegen de vrouw werd geseponeerd, zo maakte het openbaar ministerie gisteren bekend.
Omslag in het denken over positie slachtoffer/dader
Kennelijk is het vertrouwen tanende in de politie, die, aldus luidt een vaak gehoorde klacht, geen tijd en mankracht heeft om de kleine criminaliteit daadwerkelijk aan te pakken. Daarbij is er een omslag in denken over de veelal als achtergesteld ervaren positie van slachtoffers ten opzichte van daders.
De rechtse politieke partijen hebben ‘veiligheid en justitie’ omarmd, omdat ze wel inzagen dat het kiezertjes trok. PVV en vooral VVD-politici als Fred Teeven en Ivo Opstelten kregen in 2011 voor elkaar dat het College van Procureurs-generaal een nieuwe richtlijn opstelde die inhield dat degenen die inbrekers uit hun huis joegen, voortaan niet meer als de eerste de beste misdadigers werden gearresteerd en vastgezet. In afwachting van de rechtsgang kunnen worden zij in vrijheid gesteld.
Toch mag die nieuwe richtlijn van het College geen vrijbrief zijn om inbrekers voortaan geheel naar eigen believen het huis uit te rammen. Een inbreker blijft een mens van vlees en bloed, en de man en vrouw uit Diessen zullen mogelijk niet vervolgd worden maar zij zitten de komende jaren opgezadeld met het idee dat ze een medemens van het leven hebben beroofd. In die zin krijgen zij alsnog een straf, die pas echt disproportioneel genoemd kan worden.
