Spring naar de content

Ruilen is het nieuwe kopen

Op 1 oktober is hij begonnen: Buy Nothing New-Maand. Een maand lang geen nieuwe spullen kopen, om te herontdekken wat je al hebt of wat anderen je kunnen bieden. Ik doe mee. 

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Lisette Wouters

Het woord ‘geldoverschot’ komt bij mij en vriendinnen (net/net niet afgestudeerd) niet in het vocabulaire voor. “Ik ga de komende tijd even geen kleren kopen”, zeggen we dan ook regelmatig tegen elkaar. “Ik heb ook helemaal niets nodig, mijn kast puilt uit”, voegen we er overtuigd aan toe. Een week later bekennen we onze zonden: “Deze is echt fijn voor de winter dus die kon ik niet laten hangen. En deze? Tja basics heb je toch nodig, hè.” En de kast rekt weer wat op.

Euforie om nieuw
Een nieuwe aankoop is leuk. Zelfs een vers paar sokken in mijn tas levert al het euforische yes-ik-heb-wat-nieuws-gevoel op. En dat gevoel, daar teren wij vrouwen op. Mannen vast ook wel een beetje. Natuurlijk geldt het voor de één meer dan voor de ander. Maar hoe je het ook wendt of keert, we hebben allemaal meer spullen dan we werkelijk nodig hebben.

Dat kan anders, en daar draait Buy Nothing New-Maand om. Nieuw in Nederland en afkomstig uit Australië, waar het de discussie over niet-nuttige overconsumptie aanwakkerde. Geschat wordt namelijk dat Australiërs meer dan 10 miljard dollar uitgeven aan spullen die ze niet nodig hebben. De bedoeling van dit project is om het euforische gevoel van een nieuwe aankoop een maand lang te halen uit de vondst van vergeten spullen, een goede ruil, een creatieve bui of een bezoek aan een tweedehandswinkel. Die uitdaging ga ik graag aan.

Nu moet ik wel bekennen, de bank op de studentenkamer waar ik samen met mijn vriend woon, hebben we gratis opgehaald via Marktplaats. Net als de tafel, de tv, de stoelen en het bureau. Ik ben niet vies van een tweedehandswinkel en doe graag mee aan een kledingruilavond. Een echte die-hard nieuwkoper ben ik dus ook weer niet. Maar ook al gaat het roer dan geen 180 graden om, er zijn nog heel wat verleidingen waarvan ik moet afkicken.

We hebben die nieuwe aankoop ‘écht nodig’, of ‘verdienen’ hem

Hoe we onszelf voorliegen
Wij vrouwen zijn heel goed in verkooppraatjes aan onszelf. Ik in ieder geval wel. Eén van mijn specialiteiten is mezelf ervan overtuigen dat ik iets écht nodig heb. “Ik heb vorige week die nieuwe broek gekocht. Dan moet ik deze schoenen nu wel kopen, want daarmee kan ik die broek vaker aan. Overduidelijke Win-win-situatie.” En zo weten we altijd wel wat te verzinnen. De komst van de winter (of ieder ander seizoen), een mislukte wasbeurt of een versleten zool: nieuw is nodig!

Als het overduidelijk is dat iets compleet onnodig is, zoals een roze theepot of een tweede paar sneakers, komt mijn tweede kwaliteit naar boven: de onrechtmatige beloning. “Nee, dit shirtje heb ik echt niet nodig”, overtuig ik mezelf terwijl ik het resoluut terughang. Net als ik door wil lopen komt het stemmetje op: “Maar vorige week heb je ook al dat leuke rokje níet gekocht. En die broek teruggehangen. Dan heb je nu  wel een nieuw shirtje verdiend”. Inderdaad, wij vrouwen zijn in staat het weerstaan van een aankoop rijkelijk te belonen met, jawel, een nieuwe aankoop. En zo is er altijd wel een reden waarom ik dat verse croissantje op het station, die mooie oorbellen, dat nieuwe tijdschrift of die leuke sjaal heb verdiend.

Het roer om
Hoog tijd voor een Buy Nothing New-Maand dus, om die zwakke aankoop-excuses uit te bannen. Als die spastische behoefte aan ‘nieuw’ deze maand de kop op steekt blijf ik thuis en duik ik zolders, kasten en kelders in om spullen te herontdekken. Of ik ga lenen, ruilen, opleuken, repareren, huren of zelf iets maken. Ook tweedehands kopen mag trouwens, alleen gloednieuwe aankopen niet. Op de logische uitzonderingen na: een mens moet eten en zijn haar wassen en paracetamol koop je beter niet tweedehands dus eten, drinken, cosmetica en medicijnen kopen we wel gewoon deze maand.

En als de maand om is? Dan mag je best lekker gaan shoppen van het geld dat je bespaard hebt. Het gaat er om dat je bewuster koopt, omdat je weet wat je al bezit en op de hoogte bent van andere mogelijkheden. En wie weet bevalt dat zo goed, dat je niet meer zoveel wílt kopen. Dat verwacht sociaal innovator Rachel Botsman. In onderstaande video vertelt ze hoe volgens haar de hyper-consumptie uit de 20e eeuw plaats zal maken voor de samenwerkende consumptie, waar Buy Nothing New-Maand een voorbeeld van is. In plaats van kopen gaan weer massaal we ruilen en delen.

Levensstijl of niet, ik houd het eerst maar eens bij een maandje. Eén maand lang is dat gat in mijn sok, die gesprongen lampenpeer of een opkomende verjaardag voor mij dus geen reden om naar de winkel te fietsen. Als cadeau geef ik namelijk iets zelfgemaakts of ongebruikts, een gat in mijn sok pak ik aan met naald en draad en als de peer springt steek ik kaarsen aan. Dat kan nog best eens heel gezellig worden.

Benieuwd wat collaborative consumption allemaal te bieden heeft? De  komende weken vertel ik wat ik tegenkom.