Nat Lofthouse, Engelands Abe Lenstra
Op 15 januari 2013, exact een jaar na de dood van de grootste voetballer die Bolton Wanderers ooit voortbracht, werd bekendgemaakt dat die grootste voetballer later dat jaar zijn eigen standbeeld zou krijgen.
Nat Lofthouse was van jongs af aan een hartstochtelijk supporter van Bolton Wanderers. Wedstrijden zag hij zelden of nooit, want geld voor kaartjes was er bij de omvangrijke familie niet. Af en toe klom Nat over de hekken van Burnden Park en zag hij flarden van de droomwereld die hij verder slechts uit kranten en van de radio kende.
De Bolton School XI
Zelf voetbalde Nat vooral op straat. Tot hij op een dag inviel voor de keeper van het schoolteam waar hij naar stond te kijken. Nat droeg die dag nieuwe schoenen – een zeldzaamheid – maar aarzelde geen moment en holde het veld in.
Een succes werd het niet: de debuterende doelman kreeg zeven doelpunten tegen en zijn schoenen waren bedorven.
Later kwam hij zelf in het elftal en speelde hij voor het eerst een heuse wedstrijd op gras: de Bolton School XI veegde de Bury School XI van de mat.
Nat maakte alle goals.
Hij viel al snel op bij zijn favoriete club en op 4 september 1939, op zijn veertiende jaar, ging de grootste droom van Nat Lofthouse in vervulling: een contract bij Bolton Wanderers.
Een dag eerder was de Tweede Wereldoorlog uitgebroken.
Met een groot deel van de Bolton-selectie aan het front was de doorstroom van eigen jeugd in die dagen goed geregeld. In 1941 maakte Nat zijn debuut in het eerste elftal, en wederom kwam de tegenstand uit Bury. Ditmaal scoorde hij twee keer. Slechts twee keer.
Goed voor de conditie
In de jaren die volgden groeide Nat Lofthouse uit tot de meest weergaloze voetballer die men ooit in Bolton heeft kunnen aanschouwen. Vanaf zijn achttiende verjaardag werkte hij in de kolenmijnen buiten Bolton. Op wedstrijddagen werkte hij van 05:00 tot 13:00 onder de grond en hakte kolen uit de aarde. Na afloop van de werkdag stond zijn coach bij Bolton hem op te wachten, om hem op tijd naar de wekelijkse wedstrijd te brengen. Later zou Nat zeggen dat dagen als deze vooral ‘goed waren voor de conditie’.
Ondanks zijn talloze goals en zijn bij vlagen wonderbaarlijk elegante spel, duurde het tot 1950 alvorens Nat Lofthouse werd opgeroepen voor het Engelse team, maar toen hij er eenmaal in zat, ging hij er ook niet meer uit. Het was in dat elftal dat Nat Lofthouse zijn grootste prestatie verwezenlijkte, een prestatie die hem meer dan zestig jaar later een standbeeld op zou leveren.
De 83e minuut
Het is 25 mei 1952: Engeland speelt in het Weense Praterstadion tegen Oostenrijk. De spanningen tussen beide landen zijn ondanks het aflopen van de oorlog nog lang niet voorbij en de tribunes zitten vol met Engelse militairen die sinds de oorlog in Oostenrijk zijn achtergebleven.
De wedstrijd is keihard, alle spelers voelen dat ze niet alleen hun eigen eer verdedigen, maar die van het hele land. Nat scoort de openingsgoal, maar Oostenrijk geeft zich niet snel gewonnen. In de 83e minuut staat het nog altijd 2-2.
Finney speelt de bal naar Lofthouse, die hem rond de middenlijn aanneemt.
Hij begint te rennen, maar wordt vlak voor de zestien meter gestuit door een gruwelijke elleboogstoot. Hij slaagt er nog in een schot op doel te produceren alvorens naar het gras te gaan en het bewustzijn te verliezen.
Wanneer hij weer bijkomt, is hij de Lion of Vienna, de Leeuw van Wenen.
De man die alles wilde geven heeft om zijn vaderland te laten triomferen.
Abe
Nat Lofthouse is de Abe Lenstra van Bolton: ondanks talloze aanbiedingen van grote, buitenlandse clubs, zal hij zijn hele loopbaan voor de Wanderers voetballen. Na zijn loopbaan opent hij een pub in het centrum van zijn stad, Castle Bar. Terwijl hij pints tapt, vertelt hij honderduit over zijn rijke voetballeven, vooral over de 83 minuut van die wedstrijd uit mei ’52.
Even nog keert hij terug op het veld, als manager van de club. Het wordt een zelden geziene mislukking.
Hij sterft op hoge leeftijd, op 15 januari 2012, in een verpleegtehuis in Bolton.
Op de dag van de begrafenis staan duizenden Bolton-supporters buiten de Bolton Parish Church te wachten om een laatste groet te brengen aan de legende.
Niet veel later verschijnen er publicaties waarin gewag wordt gemaakt van de laatste woorden die Nat Lofthouse ooit heeft uitgesproken. Het zijn de woorden die vanaf afgelopen dinsdag, 27 augustus 2013, Nat Lofthouses verjaardag en tevens de dag van de onthulling van het standbeeld voor het stadion van Bolton, voor altijd op een vergulde plaquette te lezen zullen zijn: “I’ve got the ball now. It’s a bit worn, but I got it.”
