Spring naar de content

Nelleke Noordervliet leest: Camus, Wolf en Coetzee

Schrijvers lezen ook. Maar wat lezen ze eigenlijk? In navolging van Ernest Hemingway geven twintig vooraanstaande Nederlandse en Vlaamse literatoren een klein college literatuur. Wat moeten we absoluut gelezen hebben, en waarom? Deze week: Nelleke Noordervliet.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Nick Muller

Nelleke Noordervliet (1945) is een Nederlands schrijfster. Noordervliet studeerde Nederlands en was onder meer redactrice bij een uitgeverij, lerares Nederlands en politica voor zij in 1987 debuteerde met Tine of De dalen waar het leven woont, een roman over de vrouw van Multatuli. Daarna schreef ze vele romans, novellen, verhalen, essays, toneel en columns. In 2013 was zij een van de zes Zomergasten die bij Wilfried de Jong aanschoven.

/Nachtkastje
The Luminaries van Man Booker Prize-winnares Eleanor Catton, Appels en peren van Maarten Asscher en Historiezucht van Marita Mathijsen.

/De Grote Drie
Wat zijn volgens u de drie beste boeken ooit geschreven, en waarom?

> Le Premier Homme  Albert Camus (1960)
Le premier homme van Albert Camus, een onafgemaakt meesterwerk. Het manuscript zat in zijn tas toen Michel Gallimard met hem in de auto tegen een boom reed, waardoor ze allebei omkwamen, en werd pas veel later door de kinderen van Camus uitgegeven. Het is het verhaal van een jongen uit een achterbuurt van Algiers, die het tot winnaar van de Nobelprijs voor de Literatuur schopt. From rags to riches. Het is een met veel liefde geschreven portret van een familie en een gemeenschap die door de Algerijnse onafhankelijkheidsstrijd in een precaire positie terechtkwam. Het eerdere werk van Camus opende in mijn tere jongemeisjesjaren een wereld van onafhankelijk denken en goed schrijven. De mens in opstand verwoordde begin jaren zestig voor mij precies mijn levensgevoel: het leven heeft geen zin of betekenis, maar laten we er iets rechtvaardigs van proberen te maken.

> Cassandra – Christa Wolf (1983)
Het is eigenlijk achterlijk dat in deze lijstjes op de website van HP/De Tijd zo weinig vrouwen voorkomen. Mannen kiezen mannen. Mannen zijn monomane lezers, ze kijken veelal neer op door vrouwen geschreven werk. Vrouwen zijn nieuwsgieriger en opener. In haar Anna Bijns Lezing heeft Lionel Shriver dat weer eens krachtig verwoord. Vrouwen waarderen zowel mannelijke als vrouwelijke auteurs. Vandaar dat in mijn lijstje ook mannen voorkomen. Voor mannen geldt dat omgekeerd niet.

Cassandra analyseert de diepe wortels van onze mannen/vrouwenwereld. Christa Wolf gaat terug naar de stem van de Trojaanse zieneres Kassandra, die als oorlogsbuit door de Grieken wordt meegevoerd. Ze denkt in de laatste uren voor haar dood terug aan de beslissingen die ze in haar leven heeft genomen. Ze heeft haar gave gebruikt, ook al geloofde niemand haar. Belangrijkste les uit dit boek: onafhankelijkheid en waarheid waren voor haar belangrijker dan zich schikken naar de macht van mannen.

> In ongenade, J.M. Coetzee (1999)
In ongenade van John Coetzee speelt zich af in Zuid-Afrika, kort na de omwenteling. Het is een buitengewoon pijnlijk en krachtig boek over de gevolgen van de apartheid als de macht niet meer bij de blanken ligt. Onrecht en misdaad moeten worden geduld als het uitboeten van een schuld. Ik was een week van slag. Ook was ik kort na verschijnen van het boek in Zuid-Afrika, en kon zo de gekwetste reacties peilen van de Afrikaner gemeenschap. Die voelde zich enerzijds schuldig aan de apartheid, maar vond de situatie van toenemend geweld tegen de blanken onder het ANC-bewind angstaanjagend en onwettig. In ongenade gaat heel diep in het uitboeten van blanke schuld. Te diep, volgens de Afrikaners.

/De Grote Een
De beste schrijver ter wereld is zonder twijfel Vladimir Nabokov. Hij is van een achteloze, soepele zelfverzekerdheid, en daarbij stilistisch ongeëvenaard.

/Leeslijst

Leeslijst van Nelleke Noordervliet voor HP De Tijd, Nick Muller, Joseph Roth, Nabokov, Frans Kellendonk, Hanna Arendt, Virginia Woolf, Hilary Mantel,

Volgende week: Elvis Peeters.