Spring naar de content

Zwichten voor Google News, of: hoe machtig Google werkelijk is

Wie op internet niet meer via Google zichtbaar is, kan zijn tent net zo goed sluiten. Dat bewijst een zaak in Duitsland deze week. Honderden mediabedrijven zwichtten daar voor de eisen van Google en stellen hun inhoud opnieuw gratis beschikbaar, bijvoorbeeld voor Google News. Google had de bedrijven een tijdje geboycot en de resultaten daarvan zorgden voor ‘zware economische druk’. Met andere woorden: het bezoek aan hun sites nam drastisch af.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Geert Poorthuis

De zaak draait om wat in het Duits zo fraai Leistungsschutzrecht heet (wij zeggen helaas meestal copyright). Een jaar geleden is een sterk verwaterde versie van een eerder voorstel in het Duitse Parlement aangenomen: de bedrijven zouden geld uitbetaald krijgen elke keer als Google (delen van) hun inhoud openbaar maakt, via Google News of anderszins. Het ging daarbij niet om kleine jongens: onder de vlag van VG Media procedeerden bijvoorbeeld Bild, Welt en Focus tegen Google. Wie het Duitse medialandschap een beetje kent, weet dat het hier gaat om de Telegraaf en Elsevier van onze oosterburen.

Google reageerde met brieven aan de Duitse regering (het bedrijf is inmiddels zo groot dat het blijkbaar niet meer spreekt met individuele firma’s) en met een meesterzet: het nam in de zoekreultaten geen of slechts heel summiere verwijzingen op naar de digitale inhoud van de media die tegen de ‘schending’ van hun copyright protesteerden. Dat gaf blijkbaar zo’n drastische daling van de bezoekerscijfers dat de uitgevers op hun schreden moesten terugkeren. Deze week trokken zij (voorlopig) hun protest in en zijn ze dus weer zichtbaar. Op de hele wereld en dus op Google.

Nu is Google News, dat, meen ik, een kleine tien jaar bestaat, een buitengewoon handige manier om een beetje op de hoogte te blijven van het nieuws. Ik gebruik het dagelijks, voor Nederland maar zeker ook voor bijvoorbeeld Duitsland, Engeland en de Verenigde Staten. Sites van afzonderlijke media bekijk ik eigenlijk nauwelijks meer: daar de meeste media interessante nieuwtjes onmiddellijk van elkaar oppikken zijn ze altijd wel ergens te vinden, vaak zelfs op meer plekken. In feite heeft Google met News een heel nieuw medialandschap gecreëerd. Daarin draait het niet om krantensites, maar alleen om de artikelen.

Zorgen daarover zijn dan ook buitengewoon terecht: niemand kan invloed uitoefenen op de criteria die Google hanteert bij zijn nieuwskeuze en bij de keuze van zijn bronnen. Zeker is alleen dat wie niet meer zichtbaar is, onmiddellijk een groot publiek verliest. Dat geldt overigens niet alleen voor nieuws: nog vorig jaar was de Europese Commissie in gevecht met het Amerikaanse bedrijf omdat dat zoekresultaten zou manipuleren ten gunste van zijn adverteerders. Ook die kwestie is nog niet helemaal opgelost. De macht van Google groeit, zeker in Europa waar het een marktaandeel van 90 procent heeft. Het ziet er voorlopig niet naar uit dat het einde van die machtsvorming in zicht is.