De verrassende wetenschap achter Van Gogh’s ‘Sterrennacht’
Een zomernacht in het Franse Saint Rémy-de-Provence, 1889. Vanuit zijn kamer in het ziekenhuis, waar Vincent van Gogh tijdelijk verblijft omdat hij tijdens een psychose zijn eigen oor afsneed, schildert de kunstenaar een sterrenhemel.
Ook al werd De Sterrennacht later één van zijn bekendste werken, dat tot op de dag van vandaag in het Museum of Modern Arts in New York hangt, uit latere brieven zou blijken dat Van Gogh zelf niet zo blij was met het resultaat. En dat is opvallend. Het meesterwerk blijkt namelijk nog meesterlijker dan tot nu toe aangenomen.
Door De Sterrennacht te digitaliseren, ontdekten wetenschappers deze maand dat Van Gogh heel nauwkeurig turbulente stroming wist vast te leggen, een natuurkundig fenomeen dat wetenschappelijk nog altijd niet compleet te verklaren is. Hierdoor lijkt het alsof de tekening constant in beweging is. Van Gogh wist beweging te ‘vangen’ op een manier waarop geen enkele kunstenaar dat eerder deed.
In onderstaand filmpje, een kort college van TED-ED, wordt een poging gedaan het bijzondere inzicht – bewust of ‘per ongeluk’? – van Van Gogh op een toegankelijke manier uit te leggen. Mocht dat wat te hoog gegrepen zijn, dan kunt u ook gewoon genieten van het werk in het MOMA, of dichter bij huis: op het Sterrennacht fietspad (de onderste video geeft daar een impressie van) dat kunstenaar Daan Roosegaarde maakte en wat te vinden is in het Brabantse Nuenen.