Spring naar de content

‘s Nachts werken ongezond. Weg met de nachtdienst dan maar?

Werken van negen tot vijf – het is niet aan iedereen besteed. Voor een grote groep Nederlanders begint het werk pas ná etenstijd of rond middennacht, en eindigt de shift zodra de zon opkomt. Aan de nacht voorafgaand aan de Dag van de Arbeid, 1 mei, vindt voor het derde maal de Nacht van de Arbeid plaats om deze nachtbrakers toch even in het zonnetje te zetten. Nachtdiensten zijn namelijk niet echt goed voor de gezondheid. 

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Sophie van Os

Volgens de laatste cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek werkte in 2013 64 procent van de werkzame Nederlanders onregelmatig, zo’n 4.659.000 Nederlanders. Dit betreffen avondwerkers, nachtwerkers en weekendwerkers. In totaal werkt maar liefst 16 procent van de Nederlanders (1.217.000) ‘s nachts.

Volgens de initiator van de Nacht van de Arbeid, adviesbureau Dehora, zijn zo’n 500 duizend mensen die iedere nacht hard werken zodat u ‘s ochtends vers brood heeft, uw elektriciteit niet uitvalt en uw krant wordt bezorgd. En wat dacht u van de verplegers in verzorgings- en ziekenhuizen?

Er moet volgens Dehora meer aandacht komen voor deze nachtwerkers, ‘want mensen die ‘s nachts werken hebben met diverse fysieke en sociale uitdagingen te maken’. Een biologische klok is snel verstoord; de mens is immers geen nachtdier en is in de regel gewend aan een dag- en nachtritme dat is afgesteld op het opkomen en ondergaan van de zon. Er wordt door nachtwerkers gesproken over een ‘jetlag’ na een paar nachtdiensten.

Hart- en vaatziekten
Zij die werkzaam zijn in een ploegendienst en ook ‘s nachts werken, zullen op den uur te maken krijgen met een ‘verouderend’ brein: het kortetermijngeheugen gaat achteruit en de snelheid van de informatieverwerking neemt af. Die conclusie trok het OEM (Occupational and Environmental Medicine) vorig jaar.

Neuroloog Hans Hamburger, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Slaap- en Waak Onderzoek (NSWO) liet vorig jaar aan BNR weten dat de biologische klok ervoor zorgt dat op bepaalde delen van de dag producten worden aangemaakt in het lichaam. Dat mechanisme werkt niet goed bij onregelmatig werken, waardoor je niet biologisch en duurzaam bezig bent met jezelf. Ook worden onregelmatige werktijden met andere gezondheidsproblemen in verband gebracht, zoals hart- en vaatziekten, beroertes en sommige vormen van kanker.

Gezonde voeding
Dan maar geen nachtdiensten meer? Dat is geen oplossing in deze 24 uur draaiende maatschappij. Maar werkgevers kunnen wel maatregelen treffen om de gezondheid van de werknemers ten goede te komen. Er gelden ‘s nachts al strengere regels dan overdag. Zo mag je als werknemer geen nachtdienst draaien als je jonger bent dan 18, mag je in zestien weken maximaal 36 keer nachtwerken en als je dienst om 02.00 uur eindigt, dan mag je de eerste veertien uur niet werken.

Er moet volgens de initiator van de Nacht van de Arbeid onder meer extra rekening worden gehouden met gezonde voeding bij het draaien van nachtdiensten. Aangepaste voeding kan volgens Dehora je alertheid tot 25 procent verhogen en kan maag- en darmklachten voorkomen. Ook is een verantwoorde, ergonomische planning relevant voor de werknemers om te lange diensten te voorkomen.