Spring naar de content

Hulp Haïti: Rode Kruis krijgt half miljard, bouwt zes huizen

In 2010 werd Haïti getroffen door een heftige aardbeving. Het Amerikaanse Rode Kruis haalde daarna bijna een half miljard dollar op om Haïti te helpen. Onder de noemer ‘LAMIKA’ zouden er talloze permanente huizen gebouwd worden. Nu, vier jaar later, is de vraag wat er met al het geld en de goede ideeën is gebeurd.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Iris Verhulsdonk

Gisteren publiceerde de gerenommeerde onderzoekssite ProPublica een artikel over de huidige stand van zaken in Haïti en Campeche, een van de armere wijken van de hoofdstad Port-au-Prince. Volgens het onderzoek, dat door ProPublica en National Public Radio (NPR) zelf is uitgevoerd, staat het er triest voor.

Volgens het plan dat het ‘Red Cross’ vier jaar geleden heeft gemaakt, zouden er alleen al in Campeche zo’n 700 huizen gebouwd worden.  De nieuwe huizen zouden worden voorzien van riolering, douches en een systeem om regenwater op te vangen. Tot op de dag van vandaag zijn er in de arme wijk geen huizen gebouwd. Sterker nog: in heel Haïti zijn in totaal pas zes huizen gebouwd, terwijl het Rode Kruis zegt voor in totaal 130.000 mensen geregeld te hebben.

Het goede doel geeft verder aan dat 91% van het gehele opgehaalde bedrag is ingezet om de mensen in Haïti te helpen, maar cijfers en interne memo’s laten zien dat dit niet correct is. In sommige gebieden claimt het Rode Kruis zelfs een hoeveelheid mensen te hebben geholpen die groter is dan de hoeveelheid mensen die in dat gebied wonen. De vraag waar het zo mis heeft kunnen gaan en waar de gigantische hoeveelheid geld wel beland is, wordt vooralsnog niet beantwoord.

Waar ging het mis?
In de eerste plaats is er volgens het onderzoek veel mis gegaan in de uitvoering van projecten. Hoewel het geld aanwezig was, was er niet genoeg ervaring en expertise om de projecten op een juiste manier uit te voeren. Verder zou de taalbarrière voor grote problemen hebben gezorgd, maar lijsten van de werknemers op de verschillende projecten laten zien dat er weinig Haïtianen tot de best betaalde banen doordrongen. De hoogste baan die bekleed werd door iemand uit Haïti, leverde 42.000 dollar per jaar op, tegenover 140.000 dollar voor een projectmanagerspositie die gereserveerd was voor expats.

Volgens het onderzoek van NPR en ProPublica is ontzettend veel geld alle kanten opgegaan, behalve de kant van de Haïtiaanse bevolking. Doordat er veel projecten werden uitbesteed aan andere partijen die meer expertise zouden hebben, ging veel geld verloren. Haïti werd gezien als een grote kans om veel geld op te halen. Waar andere organisaties, zoals Artsen Zonder Grenzen, stopten bij het binnenhalen van een bepaald bedrag, had het Rode Kruis deze stop niet. Er zijn signalen dat dit geld is gebruikt om tekorten binnen de organisatie zelf op te lossen en dat zou niet de eerste keer zijn.

Na de hulp van het Rode Kruis aan het rampgebied van orkaan Katrina, lag de organisatie ook al onder vuur voor het onjuist gebruiken van ingezameld geld. Daarnaast kwam het goede doel in 2011 in opspraak doordat een medewerker van het Chinese Rode Kruis een gedeelte van ingezameld geld zou hebben gebruikt om een auto te kopen.

Update 15.30
Inmiddels heeft zowel het Amerikaanse als het Nederlandse Rode Kruis gereageerd op het bericht van ProPublica en NPR. “Wij kennen de details van de hulpverlening door het Amerikaanse Rode Kruis in Haïti niet, maar verwachten dat het Amerikaanse Rode Kruis goed kan uitleggen hoe zij het geld van Amerikaanse donateurs zo verantwoord mogelijk heeft besteed,” leest de officiële verklaring op de Nederlandse site.

De Amerikaanse verklaring is minder subtiel: het Rode Kruis zegt in de persverklaring dat het in het artikel ‘ontbreekt aan balans, context en nauwkeurigheid.’