We domesticeerden de hond niet, hij begon achter ons aan te huppelen
Vrouwen komen van Venus en mannen komen van Mars. Maar waar komen onze trouwe viervoeters eigenlijk vandaan? Een studie van de universiteit van Oxford meent het antwoord te hebben gevonden.
De hond is ons al heel lang een bekende. Bewijs daarvan is te vinden in de mythen en sagen van allerlei verschillende culturen, waarin hondachtigen veelal voorkomen als trouwe waakdieren. Zo zou de Griekse Cerberus (driekoppige hond) de god Hades bewaken, de Egyptische godheid Anubis (half jakhals) de doden naar het dodenrijk begeleiden en werd de oude Indiase koning Yudisthira op weg naar zijn laatste rustplaats vergezeld door zijn trouwe hond.
Ook de Maya’s hadden een band met de viervoeter (Xoloitzcuintli). De hond fungeerde in hun ogen als gids naar het paradijs voor de overledenen. Het beeld van een dier dat over je waakt, loyaal is en je vergezelt tot aan en in de dood, wordt ook niet zelden bevestigd door archeologische vondsten. Zo werd in Israël een 12.000 jaar oud Natufisch graf gevonden met daarin een man en zijn hond. Wetenschappers verbonden aan Oxford denken nu eindelijk dichtbij een antwoord te zijn op de vraag hoe en wanneer de hechte band tussen hond en mens nu eigenlijk ontstaan is.
Parasiet
‘… onderzoekers zijn het erover eens dat honden zijn geëvolueerd uit aloude wolfsoorten’, schrijft The New York Times over de resultaten. Zo blijkt namelijk dat we, in tegenstelling tot bijvoorbeeld paarden, de hond waarschijnlijk helemaal niet (zoals men eerder dacht) hebben gedomesticeerd, maar dat wolven ‘zichzelf’ langzaamaan tot ‘hond’ temden door achter ‘ons’ (nomaden, jagers e.d.) aan te huppelen. Overleven door te zoeken naar door mensen achtergelaten voedselresten was immers een stuk makkelijker dan jagen op wild. Het is een bevinding die ons beeld van de loyale viervoeter een beetje tenietdoet. Wolven zouden in onze aanwezigheid steeds minder verlegen zijn geworden en uiteindelijk zijn verworden tot de hond zoals we hem nu kennen: bedelend, aan onze zijde, en dus eigenlijk meer afhankelijk dan loyaal. Raymond Coppinger, emeritus hoogleraar biologie aan het Hampshire College, zegt hierover: “De hond als huisdier heeft zich wellicht ontwikkeld tot parasiet.”
Trouwe viervoeters, of parasieten; volgens The New York Times werden honden al zo’n 14.000 jaar geleden met mensen in één graf begraven. Op basis van de verschillen in DNA en schedelvorm tussen wolf en hond zou volgens bepaalde biologen de ‘transitie’ van bepaalde wolfsoorten naar de hond echter al eerder hebben plaatsgevonden: zo’n 30.000 jaar geleden. Het meest waarschijnlijk is dat deze overgang plaatsvond in Oost-Azië, Mongolië, Siberië, Europa en Afrika.
Wat we in ieder geval zeker weten: zoals de hond lang van onze aanwezigheid profiteerde, zo profiteren wij nu van hem. Als een kussen op de bank, een excuus om eens een wandeling te maken en katten uit de tuin te houden; de hond maakt zich nuttig. Waar we ze vroeger vooral gebruikten voor het drijven en hoeden van het vee en voor de jacht, gebruiken we ze ook nog als blindegeleide– en reddingshond. Tevens worden honden ingezet om drugs op te sporen en verdachten te identificeren. Want de politie zelf mag dan ‘dienstbaar en waakzaam’ zijn, onze grootste boezemvriend is dat al duizenden jaren.
Foto: Wikimedia Commons | Wolfgang Rieger
