P.F. Thomése: ‘Als mijn boekenkast een zelfportret is, dan ben ik geniaal’
Zou er brand uitbreken in het huis van P.F. Thomése, dan acht hij de kans groot als kapitein ten onder te gaan met zijn schip. HP/De Tijd nam een inkijk in de boekenkast van de schrijver, van wie deze maand Verzameld nachtwerk verschijnt.
Stel, er breekt thuis brand uit en u kunt maar één boek uit uw kast redden, naar welk boek grijpt u dan?
‘De lulhannes stond zo lang voor zijn boekenkast te piekeren welk boek hij moest redden, dat hij zelf vlam vatte en jammerlijk omkwam in zijn eigen bibliotheek.’
Wat was het eerste boek dat veel indruk op u maakte?
‘Het leven en de lotgevallen van Robinson Crusoë, van Daniël Defoe, in de bewerking van de onvergetelijke J.J.A .Gouverneur. Mijn vader las het mee voor en daarna las ik het nog minstens tien keer zelf, tot het helemaal uit zijn band lag. Het is het verhaal van verraad en vertrouwen en de naakte wil tot overleven op een onbegrijpelijk eiland ver ver van huis. Een bijzonder leerzame ervaring!’
Zit er een bepaalde rangschikking in uw kast: heeft u bijvoorbeeld alles netjes alfabetisch op achternaam van de auteur weggezet, of op onderwerp, of kleur misschien?
‘Romans, poëzie, essays, filosofie heb ik, ieder in hun eigen domein, alfabetisch op auteur staan. Boeken over muziek en beeldende kunst op onderwerp. Geschiedenis op tijdvak. Kampend met ruimtegebrek is het een rotzooitje aan het worden. Ik heb nu zelfs planken met ‘onlangs gelezen boeken’, ‘te lezen boeken’ en ‘ te raadplegen boeken’, alsmede een mangrovebos aan losse stapeltjes.’
Gooit u weleens boeken weg?
‘Ik ben erg voor het weggooien van boeken. In de papierbak. Dat zal ze leren. Slechte boeken zijn een vloek voor elke beschaving.’
Ziet u een ‘rode draad’ in uw kast?
‘Als mijn boekenkast een zelfportret is, dan ben ik ongetwijfeld geniaal. Anders is het gewoon een verzameling van het beste wat de schrijvende mens (homo scriptor) te bieden heeft.’
Staat er een boek in uw kast waarvan u zegt: dát had ik willen schrijven?
‘Mijn ideaal is het onpersoonlijke. Het mooist zijn de verhalen waarvan het er niet meer toe doet wie ze heeft geschreven. Homerus, Shakespeare. In de moderne tijd Kafka, Borges. Als het goed is spreekt in de schrijver een onbekende stem, een vreemde persoon. Een gelukt boek is niet meer van jezelf.’
Koopt u eigenlijk nog boeken, of kunt u zich voorstellen dat u op een gegeven moment op een e-reader overstapt?
‘Ik mag graag nog snel even een boek in mijn jaszak steken voordat ik op de trein stap. Dan zit ik tussen alle oplichtende schermpjes vorstelijk mijn vergeelde bladzijden om te slaan.’
Staat er een schrijver in uw boekenkast van wie u vindt dat hij of zij wordt ondergewaardeerd?
‘Jacob Groot. Dichter van de verpletterend virtuoze gedichtencyclus Nieuwe Zon, hovaardig genegeerd door alle jury’s. Ongenaakbare poëzie, en daarom misschien nog niet goed gelezen in het neerlandistieke kreupelhout der dames en heren critici.’
Om welk boek moest u huilen?
‘Gisteravond nog welde er een traan, bij het voorlezen van Alleen op de wereld aan mijn jongste zoon, wanneer Rémi en Vitalis het menswaardige aapje Joli-Coeur dood aantreffen. Met zijn laatste krachten had het beestje nog hoopvol zijn mooie generaalsuniformpje aangetrokken, en daar lag het nu…’
Wat leest u op dit moment?
‘Blood Meridian van Cormac McCarthy.’
Kunt u al iets prijsgeven over uw volgende roman?
‘Werktitel: Lohengrin. Het draait rond de zelfopofferende liefde van een Engels plattelandsmeisje voor een wilde Amerikaanse jongen die illegaal met zijn vader in de bossen leeft. De jongen, ook verlangend naar zelfopoffering, maar dan anders, verdwijnt als graalridder naar de heilige oorlog in de bergen van Afghanistan.’
