Spring naar de content
bron: ANP/Jerry Lampen

De affaire-Blok: gemoedelijk gezelschapsspel of voorbode van politiek onheil?

Het land is inmiddels al een week in de ban van de gewraakte multiculti uitspraken van VVD-minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken. Zelfs op de camping in Zuid-Frankrijk wordt door vele landgenoten in lichte staat van opwinding over de affaire van gedachten gewisseld. Kun je wel, of juist niet, samenleven met andere culturen, zo vragen vele roodverbrande vakantiegangers zich af tijdens de barbecue. Immers: ook op de gemiddelde Hollandse camping in het buitenland zijn we het liefst als volkje gezellig onder elkaar. We vinden het prettig als in verre oorden gewoon kroketten worden geserveerd.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Ton F. van Dijk

In tegenstelling tot eerdere politieke affaires heeft de affaire-Blok iets van een gemoedelijk gezelschapsspel. Het is een zaak waar iets langer over nagedacht mag worden dan gemiddeld. We hoeven als burgers niet meteen moord en brand te schreeuwen in de angst dat het moment voorbij gaat, waarop de minister tot aftreden gedwongen kan worden. Dit heeft alles te maken met het feit dat ook de politiek met vakantie is. Tijdens het parlementaire reces draait de democratische motor maar op tien procent van het normale vermogen. En daarmee is ook de kans op het gedwongen aftreden van een bewindsman na een faux pas aanzienlijk gereduceerd.

Blok
Minister Blok bij aankomst op het Binnenhof voor de laatste wekelijkse ministerraad voor het zomerreces. Beeld:

Dat lijkt goed nieuws voor de geplaagde minister. Want waar Blok normaal gesproken al een heftig debat met de Kamer gehad zou hebben wordt de discussie nu dus vooral gevoerd tegen het decor van een zwoele zomer met ongekend hoge buitentemperaturen.

In stadsparken, zeilbootjes op de plas en op campings in Nederland en ver daarbuiten met uitzicht op geel verbrand gras waarvan je je afvraagt of het ooit nog groen zal worden. Een belangrijk aandachtspunt, dat ook in de krant stevig concurreert met vragen over de politieke toekomst van Stef Blok.

De politieke urgentie van de affaire-Blok is dus laag, omdat we met z’n allen in de zomerstand staan. Dat moet ook de conclusie zijn geweest van telefonisch spoedoverleg binnen de coalitie in het kader van damage assessment. De analyse van de VVD-top moet er ongetwijfeld als volgt uit hebben gezien: “Hier gaan we wel mee weg komen, want de tijd is onze beste vriend. Tegen de tijd dat de Kamer terug is van reces zijn de scherpe kantjes er wel van af.” Een hele geruststelling, want de liberalen verliezen niet graag weer een minister.

De loomheid van een ongekend hete zomer zorgt ervoor dat de kans op een politiek ongeluk recht evenredig afneemt, zo lijkt het, en normaal gesproken is dat waarschijnlijk ook zo. Stef Blok kan in die visie rustig slapen in de gedachte dat het allemaal zo’n vaart niet zal lopen als het gaat om de roep om zijn aftreden.

In het geval van een gemiddelde politieke bananenschil klopt deze redenering vermoedelijk. De grote vraag in deze affaire is of er echter niet sprake is van een dieselmotor die langzaam op gang komt, maar eenmaal op volle snelheid niet meer te stoppen is.

Dat heeft alles te maken met de zwaarte van deze affaire. De uitspraken van Blok zijn niet zomaar een vergissing, maar getuigen van een diepe overtuiging, dat de multiculturele samenleving volgens de VVD-bewindsman gedoemd is te falen. Immers: dat is zo vastgelegd in ons DNA. Dat we het liefst met elkaar op de camping zitten, onze eigen taal spreken, onze eigen kroketten consumeren samen met mensen die op ons lijken en van dezelfde spelletjes houden is geen keuze maar een gegeven dat rechtstreeks voortkomt uit onze genen.

De visie van Blok komt daarmee gevaarlijk dicht in de buurt van een soort rassenleer, want van een genetisch onderscheid tussen volken naar een ‘superieur gen’ is voor sommigen een relatief kleine stap. De vraag is of een Nederlands kabinet dit soort gedachten moet stimuleren.

Met dit type argumenten werd ooit door landen als Nederland de slavernij gerechtvaardigd. En juist in een tijd dat de nabestaanden van de slachtoffers van deze misdaad keer op keer om formele excuses van de overheid vragen, is de ‘genen-theorie’ van Stef Blok dan wel iets om indringend bij stil te staan. Het is geen wonder dat het juist Suriname is dat nu van Blok op hoge toon excuses eist aan de gehele Surinaamse bevolking.

Blok
Beeld:

Blok noemde het land – waar Nederlanders in het verleden slavenplantages exploiteerden – een failed state, een land waar geen regels meer gelden en er in feite sprake is van anarchie. In zijn ogen is dat een gevolg van de etnische samenstelling van het land. Dit is een affront in ogen van de Surinaamse regering, die zonder twijfel niet alleen de uitspraken op zichzelf beoordeelt, maar ook het feit dat deze afkomstig zijn van een minister van een voormalige koloniale macht, die misdaden pleegde in Suriname.

Waar de leugen van VVD’er Halbe Zijlstra over zijn ontmoeting met Poetin terecht leidde tot het aftreden van deze minister heeft partijgenoot Blok het in feite veel bonter gemaakt. Hij introduceert een visie op onze hedendaagse samenleving, die fundamenteel haaks staat op die van coalitiepartijen ChristenUnie, D66 en CDA. Het concept dat er sprake is van specifiek DNA, dat samenleven tussen verschillende culturen in de weg zou staan, doet denken aan donkere periodes in onze geschiedenis die we met z’n allen zo snel mogelijk willen vergeten.

De zaak-Blok is dan ook zeker geen gelopen race, want dat er ná het reces een parlementair robbertje vechten op hem afkomt is duidelijk. En als de minister dan vasthoudt aan zijn huidige verweer (“Ongelukkige uitspraken, maar ik neem ze niet terug”) dan zou de huidige tropische buitentemperatuur weleens heel snel kunnen overslaan naar de plenaire zaal op het Binnenhof. Met mogelijk alle gevolgen van dien voor Blok en de gelegenheidscoalitie waarvan hij deel uit maakt, want dit gaat echt ergens over.