Spring naar de content
bron: ANP

Klimaatakkoord is catch-22 voor Rutte III

Ik had nog niet zo lang geleden voor een ander medium een interview met Diederik Samsom. Het ging over het Klimaatakkoord; om specifiek te zijn de onderhandelingen aan de tafel voor de gebouwde omgeving. Samsom is voorzitter van dit gezelschap. Het gesprek kabbelde wat voort. Tot ik de voormalige PvdA-leider confronteerde met het feit dat veel huizenbezitters nogal opzien tegen de hoge kosten die zij moeten maken om van het gas te komen. “Is dat nou wel zo?”, reageerde hij. “Ik hoor ook andere geluiden.” Ik was flabbergasted. In welk universum leefde deze man?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Jan Smit

Iemand die de afgelopen maanden duidelijk niet onder een baksteen heeft gelegen is Sybrand Buma. In Buitenhof uitte de CDA-voorman afgelopen zondag zijn zorgen over het Klimaatakkoord en dan vooral over het feit dat de middenklasse van nu door de hoge kosten van de energietransitie, ‘net als de kleyne luyden begin vorige eeuw’, tussen wal en schip dreigt te vallen.

De industrie eenzijdig met de rekening opzadelen, met een CO2-heffing, is volgens Buma evenmin de remedie. “Een druk op de knop vanuit het hoofdkantoor en een bedrijf verhuist naar het buitenland waar het vervolgens nog meer CO2-uitstoot.”

Deadline nadert

Ook de VVD roert zich. Uiterlijk 21 december moet het Klimaatakkoord op tafel liggen. Maar daarmee is niet gezegd dat het kabinet de voorstellen integraal overneemt, waarschuwde VVD-fractievoorzitter Dijkhoff dinsdag. “Het is heel fijn als Greenpeace en VNO-NCW het eens worden, maar dat is nog geen garantie dat ik het er ook mee eens ben.”

Dijkhoff: “Het is heel fijn als Greenpeace en VNO-NCW het eens worden, maar dat is nog geen garantie dat ik het er ook mee eens ben.”

Het Klimaatakkoord is chefsache, zoveel is duidelijk. Sinds begin deze maand vindt er binnen de top van de coalitie zelfs wekelijks een speciaal ‘cockpitoverleg’ – dixit minister Wiebes –  plaats over dit dossier met onder anderen Rutte, de drie vicepremiers, de vier leiders van de coalitiefracties, de woordvoerders en Wiebes.

Dat is niet zo verwonderlijk. De datum 21 december mag dan met rasse schreden naderen, aan de verschillende klimaattafels bestaan nog steeds hardnekkige meningsverschillen.

Roeptoeteren

Zo roeptoeterde VNO-NCW-voorzitter De Boer dinsdag maar weer eens dat grote bedrijven tegen een CO2-heffing zijn. Maar misschien nog wel meer zorgen maken de coalitiepartijen zich om de reacties van de gewone burgers. In kranten als De Telegraaf, consumentenprogramma’s als Radar en – vooral – op de sociale media gaan huizenbezitters al maanden tekeer tegen de plannen om Nederland zo snel mogelijk van het aardgas te halen, een van de voornemens uit de begin oktober gepresenteerde conceptversie van het akkoord. In Frankrijk waren de plannen om extra energiebelasting te heffen op (auto)brandstof voor de gilets jaunes zelfs de aanleiding om massaal de straat op te gaan. Met alle gevolgen van dien: rellen, heel veel publiciteit en de knieval op maandag van premier Macron.

Zo’n volksopstand lijkt in Nederland vooralsnog onwaarschijnlijk. De bijeenkomsten van Gele Hesjes NL van de afgelopen weken trokken niet meer dan enkele honderden mensen. Maar voor Rutte III is het gevaar daarmee niet geweken. De verkiezingen voor de Provinciale Staten op 20 maart volgend jaar hangen als een lagedrukgebied boven het Binnenhof. Een dreigende depressie die kan zorgen voor heel veel turbulentie.

De verkiezingen voor de Provinciale Staten op 20 maart volgend jaar hangen als een lagedrukgebied boven het Binnenhof.

Stel, de rekening van het akkoord belandt – eenzijdig – op het bordje van de burger. Dan is de kans groot dat het electoraat de coalitie daar in maart op afrekent en zij haar meerderheid in de Eerste Kamer verliest.

Crash

Het lijkt erop dat het kabinet er daarom voor kiest pas na de verkiezingen aan te geven wat het met het akkoord gaat doen. Maar dan dreigt er voor piloot Rutte en zijn crew alsnog een crash. D66-leider Jetten heeft al laten weten dat zijn partij de voorstellen van de klimaattafels wel integraal wil overnemen. Verandert de coalitie van koers, dan loopt zij het gevaar dat D66 – goed voor 19 zetels – het kabinet opblaast en is de regering nog verder van huis.

De PH-GOV, het regeringsvliegtuig, wacht een aantal turbulente maanden

Niets doen of uitstel lijkt geen optie: de vermindering van de CO2-uitstoot met 49 procent in 2030 ten opzichte van 1990 staat in het regeerakkoord gebeiteld.

De PH-GOV, het regeringsvliegtuig, wacht een aantal turbulente maanden.