Spring naar de content
bron: ANP

Sylvana Simons is een pionier van het tribalisme

Sylvana Simons doet mij denken aan mijn kindertijd: haar armen de vleugels van de grote familie, haar ogen die vuur spuwen als iemand van de eigen groep wordt aangevallen, haar handen die nooit vergevingsgezind over de bol van de onafhankelijke eenling in haar groep zullen strelen. Een maatschappij wacht ons waarin iedere groep op grond van huidskleur en religieuze- culturele-achtergrond zich zal afzonderen van de rest. Sylvana is een pionier en hanteert als eerste de stift om de grenzen van het tribalisme vast te leggen.     

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Erdal Balci

Ik moest aan deze zaken denken omdat Simons vorige week over het schietincident bij de Nederlandsche Bank, waarbij jongeman door agenten werd doodgeschoten nadat hij ze met een (nep)wapen had bedreigd, het een en ander te zeggen had. In de Amsterdamse gemeenteraad meende zij dat de politie een bovenmatig aantal kogels had gebruikt. Ze voegde er aan toe dat veel zwarte Amsterdamse jongeren bang waren dat hetzelfde met hen ging gebeuren. Toen ik haar uitspraken hoorde, dacht ik dat de doodgeschoten jongeman zwart was. Maar de overleden jongeman blijkt een witte huidskleur te hebben. Dat belet Simons er niet van om een sterk signaal te geven aan haar eigen achterban. Dat past in de voornaamste werkzaamheid van Simons: het tempo ophogen van de mensen van haar eigen gemeenschap waardoor ze bij elkaar kruipen.

Sylvana Simons verschijnt ten tonele in een tijd waarin veel West-Europeanen de zware last van het individualisme niet meer kunnen dragen. Overal waar zij komt – niet zelden is dat in televisiestudio’s – brengt zij met de geur van de grote familie die zij aan het stichten is. Niet alleen de eenzame omroepmensen raken in de ban van haar uitstraling die warmte, hechtheid en solidariteit belooft, maar een heleboel andere Nederlanders die wanneer ze in persoonlijke problemen komen aangewezen zijn op henzelf of op een overheidsinstantie.

De vrijheid van het individu – die inderdaad zwaar kan wegen – is voor de Westerse beschaving brandstof van vooruitgang. Morrend en klagend probeert de rest van de wereld enigszins mee te doen aan de structuren van het kapitalisme en de moderniteit van het Westen. Maar de roep van protest wordt almaar luider, in Nederland klinkt die schreeuw vanuit de keel van Sylvana Simons.

Door de toenemende migratie en de machtsverschuiving zijn de klassieke natiestaten al aan het afbrokkelen in Europa. De mensen vinden hun soortgenoten op grond van hun culturele en religieuze codes en verdedigen hun autonomie door op veilige afstand te staan van de rest. Er worden nieuwe machtscentra gesticht en Sylvana Simons speelt erop in door bij het minste of geringste naar de buitenwereld te roepen: “Blijf van mijn kinderen af.” In een samenleving waar het denken in culturele en religieuze identiteiten de klassenstrijd en de ideologieën naar de achtergrond heeft verdrongen, hebben groeperingen met een gemeenschappelijke geschiedenis en een collectief geheugen de betere kaarten. Sylvana Simons weet dat ook en verzamelt vol enthousiasme die momenten van de gemeenschappelijke geschiedenis.

Als ik aan haar denk, denk ik aan de dappere vrouwen uit mijn kindertijd in het uiterste oosten van Turkije, vrouwen die de eigen familie om zich heen verzamelden en bereid waren om het hele dorp in brand te steken als een buitenstaander een van de kinderen van de familie had aangeraakt.

Sylvana is een pionier in deze, de andere groeperingen zullen volgen. De grote families die in de Nederlandse steden op grond van religie, cultuur, migratie-achtergrond en huidskleur gesticht worden, beloven de eenzame mens houvast en zekerheid.

Maar onder de warme vleugels van Sylvana Simons is het ook moeilijk ademen voor individuen met afwijkende meningen. Daar staat het belang van de groep altijd voorop. Ik heb ooit onder soortgelijke warme vleugels geleefd en heb mensen zien verstikken door de sociale controle. Tirannen tieren welig onder die vleugels. De groep is daar heilig, de eenling met de afwijkende gedachten de judas. Armoede heerst daar onder die vleugels, verzengende armoede. Maar onder die vleugels is het wel heerlijk warm. Van Afrika tot Indonesië van Latijns-Amerika tot het oosten van Turkije, overal de warmte van die vleugels. Binnenkort ook in grote delen van Nederland.

Onderwerpen