Spring naar de content
bron: Jan-Willem-Kaldenbach

Jonah Falke: ‘In zekere zin valt alles altijd tegen’

Jonah Falke (1991) is schrijver en kunstenaar. Vandaag verschijnt zijn nieuwste boek ‘Wat valt er in godsnaam nog toe te voegen aan een plek als deze’ – Dagboek uit Zundert. In juni verbleef hij vier weken als artist-in-residence in de voormalige kosterswoning van de protestantse kerk in Zundert, tegenwoordig onderdeel van kunstcentrum Vincent van GoghHuis, waar hij dagelijks schilderde en dagboeknotities schreef.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Nick Muller

Wat is uw huidige gemoedstoestand?

Een beetje onrustig. Ik herken het gevoel inmiddels. Er moet iets gebeuren. Ik weet alleen nog niet wat.  

Wie zijn uw helden?

Mark Baum is er een. Personage, gemodelleerd op bankier Steve Eisman, in de film The Big Short. Hij is kwaad om wat onschuldige mensen staat te gebeuren tijdens de economische crisis van 2008, maar aan de andere kant blijft hij onderdeel van het financiële systeem. Het is een moreel ambigu figuur. Kortom: erg menselijk.

Aan wie ergert u zich?

Mensen die nooit van mening veranderen.

Lijkt u op uw vader?

Het gaat er denk ik niet om wat er in mij op mijn vader lijkt, je moet proberen op jezelf te lijken. Dat kost bij de meeste mensen jaren.

Lijkt u op uw moeder?

Dat hoop ik wel. Haar talent om plezier te hebben in het leven en er om te blijven lachen is werkelijk groots.

Lijkt u op uw vrienden?

Volgens mij niet. Waarom zou je anders vrienden hebben eigenlijk?

Wat zijn uw dagdromen?

Tijdens dit coronajaar bestaat veel alleen nog maar uit dagdromen. Het mag wel gedaan zijn met die dagdromerij.

Wat is uw grootste angst?

Geheugenverlies.

Bidt u weleens?

Ik heb één keer gebeden in mijn leven voor een vriendinnetje op de basisschool, en dat werkte. Ze werd verliefd op mij. Wellicht komt gebed ooit weer terug als de nood hoog is.

Heeft u ooit een mystieke ervaring gehad?

Nee. Al kun je jezelf wel verwonderen en verliezen in iets dat een ander heeft gemaakt. Film, muziek of literatuur. Maar om dat mystieke ervaringen te noemen? Mystiek riekt zo naar spiritualiteit met wierook.

Bent u aantrekkelijk?

Ik kijk niet graag in de spiegel. Dan denk ik: ‘God, daar heb je hem weer.’ Als mijn vriendin en ik samen tandenpoetsen, ga ik een meter naast de spiegel staan om mezelf niet te hoeven zien.

De tekst gaat onder de afbeelding verder.

Vincent van Gogh
Jonah Falke
2020

Wat is uw definitie van geluk?

Geluk is iets wat zich meestal achteraf pas laat zien. Op het moment zelf is er altijd wel iets dat je plaagt.

Waar schaamt u zich voor?

Voor mijn eigen stompzinnigheid. Je kunt soms zo schrikbarend weinig weten dat je denkt: waarom weten anderen zoveel. Dat heeft trouwens ook voordelen, want daardoor luister je beter naar wat de ander je vertelt en ga je harder werken.

Bent u monogaam?

Ja. Ik kan niet zeggen dat seks een hele grote rol speelt in mijn leven. Af en toe, op het moment zelf vooral, maar het is niet dat ik geplaagd word door een constante seksuele drang.

Wanneer heeft u voor het laatst gehuild?

Gisteravond wegens privéomstandigheden. Muziek was de aanjager, ik hoorde Standing in the Doorway van Bob Dylan.

Hoe moedig bent u?

Dat valt te bezien.

Van wie heeft u het meest geleerd?

Schilder Joris Geurts. Mijn oude schilderdocent en sinds dag één meelezer van al mijn werk. Hij heeft mij geleerd dat sentiment een groot gevaar is en dat afstand belangrijk is. ‘Voor het denken uit werken,’ zegt hij, ‘waardoor je ruimte schept voor jezelf.’ En dat betekenis later wel komt, of niet. Dat zijn belangrijke lessen.

Welke eigenschap waardeert u in een vrouw?

Abboneer op een lidmaadschap

Flinke korting op een digitaal jaarabonnement

Sluit nu voordelig een abonnement af en maak kennis met de journalistieke kracht van HP/De Tijd. (Op elk moment opzegbaar.)

Kies een abonnement

Humor, intelligentie en zelfverzekerdheid. Dat hangt vaak allemaal samen.

Welke eigenschap waardeert u in een man?

Zelfspot. Af en toe jezelf uitlachen is gezond.

Als u iets aan uzelf kon veranderen, wat zou dat dan zijn?

Ik moet mezelf echt vaker uitlachen.

Hoe ontspant u zich?

Ik ben nog niet opzoek naar ontspanning.

Van wie houdt u het meest?

Je houdt van iedereen op een andere manier; je kunt daar niet één antwoord op geven. In eerste instantie denk ik aan mijn ouders, maar die liefde is zo onvoorwaardelijk – die ervaar je amper. Er is een theorie die zegt dat je het meest houdt van de persoon met wie je het vaakst ruzie hebt. In dat geval: Merel Jansen.

Gelooft u in God?

Nee, maar ik ben wel geïnteresseerd in gelovigen. De verbeeldingskracht van de mens is oneindig.

Waaraan bent u het meest gehecht?

Mijn laptop is waar ik het eerste aan denk.

Welk leed heeft u anderen berokkend?

Ik heb iets te vaak mijn zin proberen door te drukken omdat ik vond dat ik het beste idee had. Dat had af en toe wel anders gekund. Ik kan me niet voorstellen dat ik mensen daar echt pijn mee heb gedaan, al sprak ik laatst wel een jongen waarmee ik in het verleden heb samengewerkt die tegen me zei dat hij me in die periode fysiek had willen aanvallen.

Wat beschouwt u als uw grootste mislukking?

In zekere zin valt alles altijd tegen, maar even vaak valt het mee. Ik vertrouw mezelf er ook niet op om daar een antwoord op te geven. Dat moet een ander maar bepalen.

Wanneer was u het gelukkigst?

Vorig jaar rond kerst in Parijs. De stad was bijna leeg, Merel en ik zaten in een druk restaurant, Le Bouillon Chartier, en de hele wereld kwam in dat restaurant voorbij.

Wat is de beste plek om te wonen?

Dat weet ik al jaren niet. Ik voel me nergens thuis en tegelijkertijd overal. Waar ik ben moet ik ook op tijd weer weg. De klassieke vluchtdrang.

Wie hoopt u nooit meer terug te zien?

Als ze niet te lang blijven wil ik iedereen wel terug zien.

Hoe is ongeluk te vermijden?

Binnen blijven, dat helpt. Nee. Leven is risico nemen.

Wat is uw devies?

Blijf je verbazen over alles.

Jonah Falke (1991) werd geboren in Ulft en studeerde Fine Art Painting aan ArtEZ in Enschede. Hij exposeerde in binnen- en buitenland. In 2016 verscheen bij Lebowski Publishers zijn debuutroman Bontebrug, in 2019 volgde De mooiste vrouw van de wereld. Hij schreef voor Vrij Nederland, See All This, ELLE, HP/De Tijd en VPRO Nooit meer slapen en is vaste columnist bij de Gelderlander en op het Lebowski Blog.
bron: Jan-Willem-Kaldenbach

Onderwerpen