Spring naar de content

Medische statistiek leidt ons vaak om de tuin

We worden overspoeld met getallen en percentages over medisch onderzoek, die behalve inzicht ook vooral verwarring zaaien. Niet alleen in de sociale media, maar ook in de professionele medische tijdschriften. Hierbij een aantal voorbeelden van misleidende statistiek.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: William Cortvriendt

Geneesmiddelen die alleen op recept verkrijgbaar zijn mogen in Nederland niet bij het grote publiek worden aangeprezen, maar alleen bij artsen en apothekers. Iedereen die weleens in de VS is geweest zal het opgevallen zijn dat dit daar anders is geregeld. Op tv, in kranten en tijdschriften is de farmaceutische industrie in de VS de grootste adverteerder. Zo publiceerde de firma Pfizer een advertentie in The New York Times die beweert dat haar cholesterolverlager Lipitor het aantal hartdoden met maar liefst 36 procent verlaagt. Artsenbezoekers brachten overigens hetzelfde bericht over aan de medische professionals. Met andere woorden: je ontkomt er als arts niet aan dit middel veelvuldig voor te schrijven, om een epidemie aan dodelijke hartaanvallen te voorkomen. En uiteraard vond deze impliciete opdracht aan artsen algemeen gehoor. Ondertussen behoren cholesterolverlagers tot de meest voorgeschreven geneesmiddelen.

Maar er stond in de advertentie ook nog een bericht in veel kleinere lettertjes. Namelijk dat in de groep die gedurende vier jaar was behandeld met Lipitor twee procent was overleden aan een dodelijke hartaanval, en dat in de vergelijkbare controlegroep die een placebo had geslikt drie procent was overleden. Met andere woorden, het verschil van 36% was berekend als het relatieve verschil tussen drie procent en twee procent. Het absolute verschil tussen de hoeveelheid hartaanvallen was echter slechts (3-2=) 1%. 

Paywall

Wilt u dit artikel lezen? Word abonnee, vanaf slechts 5 euro per maand.

Lees onbeperkt premium artikelen met een digitaal abonnement.

Kies een lidmaatschap