De komende dagen doet zich een unieke situatie voor in de recente Nederlandse politieke geschiedenis. Zowel de leden van PvdA als GroenLinks stemmen, via respectievelijk een congres en een ledenreferendum, over de vraag of beide partijen hun Eerste Kamerfracties moeten samenvoegen. Een ongekend momentum voor serieuze linkse blokvorming.

De beide partijtoppen hebben zich inmiddels vóór linkse samenwerking in de Eerste Kamer uitgesproken. Maar deze beweging wordt getrokken door leden. Wij van het leden- en sympathisanten-initiatief RoodGroen zetten ons al sinds maart 2021 in voor een krachtenbundeling. We schreven een manifest waarin we concludeerden dat er al jaren sprake is van grote overlap tussen de plannen van GroenLinks en PvdA en dat de teleurstelling van de verkiezingen de vonk zou kunnen zijn die een nieuw ideologisch vuur bij beide partijen zou kunnen ontsteken. En we spraken een wens uit: het tot stand brengen van een nieuwe politieke formatie op links die een fundamenteel alternatief kan bieden voor rechts, dat in Nederland al zolang het initiatief heeft. Dat manifest heeft inmiddels meer dan 7500 steunbetuigingen van leden van beide partijen.

Zij zien dat GroenLinks en PvdA, ‘groen’ en ‘rood’, steeds meer naar elkaar toe bewegen. En zij zijn zich steeds meer bewust van het feit dat beide partijen tot dezelfde familie behoren, dezelfde strijd voeren vóór een rechtvaardige en groene samenleving en tégen een systeem dat ongelijkheid veroorzaakt en roofbouw op onze planeet toelaat en aanjaagt – zoals recentelijk betoogd door Tweede Kamerleden Joris Thijssen (PvdA) en Suzanne Kröger (GroenLinks) in hun gezamenlijke klimaatvisie. Zij zien dat heel veel Nederlanders willen dat de politiek daar antwoorden op geeft en dat het daarom niet meer dan logisch is als de twee partijen met die oorspronkelijke opdracht de handen ineen slaan.

Leden die weinig zien in een krachtenbundeling betogen dat het zou leiden tot een verwatering van de eigen uitgangspunten. Wij denken eerder het omgekeerde: dit hele proces is juist een manier om ideologische verscherping én vernieuwing aan te jagen. Om verschillen niet als barrière maar als inspiratie te beschouwen. En om elkaar uit te dagen tot het nemen van stelling. Recent bleek dat toen GroenLinks de Partij van de Arbeid overtuigde om in de Eerste Kamer tegen de inkoop van extra aandelen in KLM door de overheid te stemmen, omdat het niet bijdraagt aan de energietransitie noch aan meer zeggenschap over de toekomst van de luchtvaart in Nederland.

Elke vorm van vooruitgang is historisch bezien alleen geboekt door coalities van verschillende groepen mensen, die ondanks hun onderlinge verschillen de handen ineen sloegen voor een groter doel

Natuurlijk zijn er verschillen tussen beide partijen, in opvattingen, in cultuur, in mensen. Dat ontkent RoodGroen niet. Maar wij weten: elke vorm van vooruitgang is historisch bezien alleen geboekt door coalities van verschillende groepen mensen, die ondanks hun onderlinge verschillen de handen ineen sloegen voor een groter doel. Je kunt het over het grote eens zijn, en het kleine samen oplossen: juist dat is politiek.

Dat gezamenlijke doel is ook het beste antwoord op zorgen bij een deel van de achterbannen over de vraag of de krachtenbundeling van PvdA en GroenLinks alleen om ‘getalsmatige macht’ zou gaan. Daar is het RoodGroen niet om te doen. Politiek moet uiteindelijk om idealen gaan, inderdaad, maar vooral om het verder brengen van die idealen. Wie het alléén om de macht te doen is, of alléén om de idealen, die heeft weinig te zoeken in de politiek. De duizenden RoodGroeners zeggen in wezen: volg in de eerste plaats je idealen, maar wees niet bang voor de macht. Bied Nederlandse kiezers uitzicht op het verwezenlijken van die idealen.

Want laten we eerlijk zijn: waar partijleden – voor óf tegen – terecht een democratisch debat willen over linkse samenwerking in de Eerste Kamer is dit voor het gros van de kiezers met een links hart fijnslijperij. Zij willen ervan op aan kunnen dat hun partijen Nederland gaan verbeteren, iets voor ze gaan betekenen. Dat de partij van hun keuze ervoor gaat zorgen dat er een rechtvaardig en ambitieus klimaatbeleid komt, eerlijkere belastingen en meer betaalbare woonruimte – alle partijverschillen ten spijt.

En dus is het zaak om kiezers het perspectief te bieden op een sterke linkse beweging, die de macht niet schuwt, en idealen dichterbij brengt. Dit weekend komt het erop aan.

Dit opinieartikel is geschreven door Frank van de Wolde, Bas Elfrink, Koen Donatz en Maaike Stoop van RoodGroen. RoodGroen is een groep PvdA´ers, GroenLinks´ers en andere linkse kiezers die zich willen inzetten voor vergaande samenwerking op links. Hun RoodGroen-manifest is door ruim 7500 mensen ondertekend.