Spring naar de content
bron: anp

Pim Lammers en de selectieve fermheid van de boekenbranche

'Rechtse wappies beweren dat wij geregeerd worden door een geheime elite van pedofielen,' schrijft Jan Kuitenbrouwer. 'Dat dat kolder is neemt niet weg dat aan het andere einde van de politieke regenboog wel degelijk gewerkt wordt aan de destigmatisering van pedofilie. Is dat goed nieuws voor minderjarige kinderen?' En: waar was de sensitivity reader eigenlijk toen dat verhaal van Lammers geredigeerd werd?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Jan Kuitenbrouwer

Dus de ruggengraat van de boekenindustrie is nog niet helemáál verweekt. Die meevaller heeft de affaire-Pim Lammers dan toch opgeleverd. Maar de reactie van de Nederlandse boekuitgeverijen op de bedreiging van deze schrijver, is die wellicht zo ferm omdat de cancelwoede deze keer niet van links kwam? We zijn inmiddels niet anders gewend dan dat boekenuitgevers en -verkopers direct hun oren in de nek leggen als identiteitsactivisten bezwaar aantekenen tegen een boek, een auteur, een personage, een hoofdstuk, een alinea, een woord of een leesteken dat ‘kwetsend’ zou kunnen zijn voor een ‘gemarginaliseerde minderheid’. De titel wordt afgewezen, de opdracht ingetrokken, de auteur uit het fonds gezet, het optreden afgelast en/of het boek uit de winkel gehaald. Met nederige excuses van de verantwoordelijken en een verplichte cursus inclusiviteit voor iedereen.

Als men er op tijd bij is wordt het manuscript voor publicatie naar een ‘sensitivity reader’ gestuurd. Dat is iemand die over de ‘geleefde ervaring’ beschikt die de auteur ontbeert, want auteurs schrijven nu eenmaal vaak over mensen die zij zelf niet zijn, maar wier lotgevallen zij zich voorstellen. ‘Dus in mijn volgende boek zouden de dader, het slachtoffer, alle verdachten én de detective, witte, Joodse, in Londen woonachtige mannen van middelbare leeftijd moeten zijn?’ vroeg de Britse thrillerauteur Anthony Horowitz zich onlangs af. Dit is een van de aspecten van de woke-beweging waar mensen zoals Horowitz, die opgroeiden met het idee dat ‘verbeelding’ iets goeds was, moeite mee hebben. Verbeelding was zelfs zó goed dat hij ‘aan de macht’ moest! Dat is kennelijk achterhaald. Schrijvers móeten hun verbeelding helemaal niet gebruiken, zij moeten een gevoeligheidslezer inhuren! Van Salt & Sage, bijvoorbeeld, een bureau dat hierin gespecialiseerd is, sinds enige tijd een enorme groei doormaakt en nu ongeveer vijftig verschillende specialisten in dienst heeft voor alle mogelijke gevoeligheden. De lijst van aandoeningen, handicaps en minderheidsposities waar deze consultants geleefde ervaring mee hebben, is soms zo lang dat je je afvraagt of zij niet beter af zijn met een veiliger broodwinning dan het lezen van ongekuiste manuscripten. Of zijn er ook sensitivity readers om de sensitivity reader te beschermen?

Paywall

Wilt u dit artikel lezen? Word abonnee, vanaf slechts 5 euro per maand.

Lees onbeperkt premium artikelen met een digitaal abonnement.

Kies een lidmaatschap