Audio-kiekjes

Soms belandt een artiest bij toeval in een project dat het beste in hem naar boven haalt. Het album Disfarmer van Bill Frisell is daar een goed voorbeeld van. Chuck Helm van het Wexner Center of the Arts vroeg de gitarist muziek te schrijven geïnspireerd door de foto’s van Mike Disfarmer (1884-1959). Frisell raakte al snel in de ban van de intieme portretten die Disfarmer in de jaren veertig en vijftig maakte van inwoners en bezoekers van het plaatsje Heber Springs in Arkansas.

Frisell had al eerder muziek geschreven bij de stomme zwart-witfilms van Buster Keaton, maar het componeren van klanken bij stilstaande beelden past nog beter bij hem. Frisells muziek is in de loop der jaren steeds statischer geworden, en die constatering mag gelezen worden als een compliment. Frisell kreeg met zijn hypnotiserende, bijna stilstaande klankcollages de meest rumoerige zalen muisstil – zó krachtig en overtuigend tilt deze muzikant zijn ideeën over het voetlicht. Net als de zwart-witfotografie houdt hij zich alleen maar bezig met het muzikaal vertalen van lichtval en het nuanceren van grijstinten. Op Disfarmer doen zijn ijle gitaarklanken dit samen met een viool, een bas en een steelgitaar, en de audio-snapshots die aldus ontstaan, zijn betoverend mooi. Frisell heeft geprobeerd de muziek te componeren vanuit het standpunt van Disfarmer. “The sound of him looking through the lens,” noteert hij in de hoestekst, een omschrijving die zo accuraat is dat wij er verder het zwijgen maar toe doen.

Ruud Meijer