Dodelijke blikken

De openingsbeelden van The Men Who Stare at Goats worden voorafgegaan door een intrigerend zinnetje: “Van dit verhaal is méér waar dan u voor mogelijk houdt.” De makers maken zo duidelijk dat de film deels op ware gebeurtenissen gebaseerd is, maar laten in het midden wat echt is en wat verzonnen. De titel refereert aan een experimentele afdeling van het Amerikaanse leger die zich in het begin van de jaren zeventig met psychische en paranormale oorlogvoering schijnt te hebben beziggehouden. Met behulp van mentale krachten moest het mogelijk zijn door muren heen te lopen en gedachten te lezen. Ook werden agenten getraind in het ontwikkelen van een ‘dodelijke blik’, en daarbij werden geiten als proefdieren gebruikt. De film begint met een journalist (Ewan McGregor) die een reportage over deze geheimzinnige eenheid wil maken. Zijn speurtocht voert naar Irak. Hier treft hij een scharrelaar (George Clooney), die in de jaren zeventig deel uitmaakte van de ‘New Earth Army’ en daar na enig aandringen wel iets over wil vertellen.

Clooney en McGregor maken een hachelijke woestijnrit door vijandelijk gebied en stuiten regelmatig op Amerikaanse zakenlieden, (voormalige) militairen en ‘vrije jongens’ die schimmige plannen bekokstoven.

Dat is een vertrouwde setting voor Clooney, die de Amerikaanse aanwezigheid in het Midden-Oosten al geruime tijd hoog op de agenda heeft staan. In 1999 speelde hij de hoofdrol in Three Kings, een (enigszins ondergewaardeerde) thriller die zich in Irak afspeelt tijdens de nasleep van de (eerste) Golfoorlog. Zes jaar later maakte Clooney indruk met Syriana, een weergaloze film over politieke en economische machinaties in de Golfstaten en de strijd om olie. Met The Men Who Stare at Goats zoekt hij datzelfde speelveld nog maar eens op. Het voornaamste verschil met bovengenoemde films is de luchtige toonzetting. The Men Who Stare at Goats roert enigszins in politiek vaarwater en bevat een paar spannende scènes, maar een pamflet of thriller is het beslist niet. Het is veeleer een absurdistische, tamelijk warrige en bij vlagen hilarische roadmovie. Deze film heeft een kop, een staart én een romp, maar het lijkt alsof die onderdelen verder niets met elkaar te maken hebben. Het verhaal maakt wonderlijke bochten, de toonzetting zwabbert heen en weer tussen drama en slapstick en het scenario wekt de indruk dat er een paar pagina’s zoek zijn geraakt. Regisseur Grant Heslov (die als sparringpartner van Clooney aan veel van diens films meewerkte) heeft goed gekeken naar de broertjes Coen en geeft blijk van eenzelfde gevoel voor zwarte humor. The Men Who Stare at Goats bevat een aantal meesterlijke en buitengewoon geestige scènes, maar de losse onderdelen vormen geen coherent geheel. Anders gezegd: deze film is een rommeltje. Gelukkig is het wel een amusant rommeltje. Wie mocht twijfelen of deze onevenwichtige film een bezoek waard is, geef ik het volgende ter overweging. Voor de prijs van één kaartje krijgt u George Clooney, Ewan McGregor, Jeff Bridges, Kevin Spacey én een heleboel geiten te zien. Toch maar doen dus.