Van het kastje naar de muur
HP/De Tijd heeft erg veel moeite moeten doen om informatie te krijgen van de betrokken partijen. Boer & Croon was voorzichtig met het verstrekken van gegevens, maar bood uiteindelijk wel de nodige transparantie. Het contact met Johan Wagenaar verliep niet rechtstreeks, maar via Boer & Croon.GGZ Delfland hield de boot flink af. HP/De Tijd mocht niet met medewerkers praten; toen we dat toch probeerden, meldde het goed geïnstrueerde personeel slechts dat ‘alle woordvoering via de woordvoerder gaat’. Wel mochten we de nieuwe bestuursvoorzitter spreken en meldde de instelling ons dat ze NRC Handelsblad vooraf had ingelicht over fouten in het bericht dat de krant wilde publiceren. De krant publiceerde toch. De desbetreffende NRC-redacteur, Frits Baltesen, wilde niet reageren op vragen van HP/De Tijd.Dat gold ook voor de raad van toezicht van GGZ Delfland, die enkel aangaf tevreden te zijn over het functioneren van Wagenaar en hem marktconform te hebben beloond. Vier leden van deze raad werden benaderd voor een toelichting, allen verwezen door naar de voorzitter. Die voorzitter, Martin van Pernis, weigerde vragen te beantwoorden en verwees door naar de woordvoerder van GGZ Delfland, die ons op zijn beurt weer terugverwees naar de toezichthouders.Hier ligt een probleem met het toezicht bij semipublieke instellingen: de raad van toezicht hoeft aan niemand verantwoording af te leggen en is verantwoordelijk voor de eigen kwaliteit, aldus de Zorgbrede Governancecode (een bundeling van moderne en inmiddels breed gedragen algemene opvattingen binnen de zorg over goed bestuur, toezicht en verantwoording). Een overheidsrapport van juni 2010 erkent deze lacune in de semipublieke zorgsector ook. In de praktijk functioneren veel raden van toezicht onvoldoende, maar er is niemand die dat evalueert. Ook in het geval GGZ Delfland had eerder ingrijpen van de raad van toezicht de aanstelling van interimmer Wagenaar wellicht overbodig gemaakt.Voor de goede orde: een ondernemingsraad of cliëntenraad heeft bij slecht functioneren van een raad van toezicht wel de mogelijkheid om naar de Ondernemingskamer te stappen. Deze kan onmiddellijk ingrijpen bij wanbeleid.