Zijn wij slechte moeders?
Het kan de gemiddelde internetsurfer niet zijn ontgaan, de cover van de Amerikaanse uitgave van Time magazine van deze week: een knappe blonde vrouw die een jongetje van drie de borst geeft. De titel van het bijbehorende artikel is, voor het geval de foto alleen nog niet choquerend genoeg was: ‘Are you Mom Enough?’
Misschien probeert Time hiermee te zeggen: laten we het even over moeders hebben rond Moederdag en dat is een soort van gelukt: iedereen in de Verenigde Staten heeft het over moeders en borstvoeding gehad de afgelopen twee dagen en daarbuiten op Twitter, en er ontstonden moederkampen van voor- en tegenstanders, en ook weer moeders die daarover heel boos zijn op Time: dat het blad met deze cover een hausse aan Mommy Wars heeft ontketend.
Borstvoeding-voorstanders grijpen bovendien hun kans schoon het weer eens te hebben over de vraag te hebben of voeden in het openbaar kan of niet, de borstvoedings-flashmob van Claire Jones-Hughes komt weer boven.
De andere mogelijkheid is dat Time hiermee zijn oplagecijfers een boost wilde geven, dat is ook gelukt: het nummer is in sommige Staten uitverkocht en wereldwijd schreven kranten en blogs erover. De zoektermen ‘Time magazine’ en ‘Time breast-feeding’ stonden bovenaan Google’s lijstje meestgezochte zoektermen vrijdagmorgen.
So What?!
De foto is intrigerend. Omdat het kind zo groot is, omdat de moeder zo knap en niet-moeder-achtig is: de foto ontkent het clichébeeld van een zogende moeder met kind. Omdat de borst best duidelijk zichtbaar is en zelfs wel sexy. Of, zoals Best for Babies frontvrouw Bettina Forbes zegt: in onze samenleving hebben borsten een veel te grote seksuele lading gekregen waardoor we vergeten zijn waarvoor ze eigenlijk dienen.
Het beeld is ook intrigerend omdat zowel het kind als de moeder je aankijken met een ‘So What?!’ houding. In eerste instantie schrok ik ervan, en was ik zelf nooit zo’n voorstander van peuters en kleuters aan de borst. Mijn eigen kindertjes heb ik respectievelijk vijf en vier maanden borstvoeding gegeven: de eerste keer stopte ik gedwongen en bij de tweede vond ik het wel een opluchting dat ik van mezelf niet ermee door hoefde te gaan. Ik vond het namelijk niet echt leuk werk. En ik kan me absoluut niet voorstellen dat ik mijn bijdehante dochtertje van bijna vier zou aanleggen. Ze zou me zien aankomen en me heel hard uitlachen waarschijnlijk.
Maar hoe meer ik erover las, hoe meer ik dacht: waarom niet?
Amazone indianen
Het Time artikel gaat over een nieuwe trend in Amerika Attachment Parenting: een opvoedmethode waarbij de band tussen moeder en kind heel belangrijk is en je als ouder je kinderen zoveel mogelijk veiligheidsgevoel moet meegeven, door ze lang te zogen, lang bij je in bed te laten slapen en vaak vast te houden of dragen in draagdoeken.
In Amerika is er een ‘goeroe’ Dr. William Sears die het predikt. Het is helemaal niet nieuw alleen, het was ook al hét hippie-ideaal: met je baby omgaan in harmonie en deze zoveel mogelijk bij je houden. Eén van de eersten die erover schreef was Jean Liedloff in The Continuum Concept (1975) – in het Nederlands vertaald als: Op zoek naar het verloren geluk – over Amazonekinderen die nooit huilden omdat ze altijd bij hun mama mochten zijn.
Ik ben ook opgevoed door ouders die Liedloff lazen en hippies waren: ik heb tot mijn derde bij mijn moeder geslapen, kreeg borstvoeding op verzoek tot ik elf maanden was (mijn broertje tot hij anderhalf was), ik hoefde/mocht nooit huilen en ze zeiden nooit ‘nee’. Natuurlijk zet je je als kind je af tegen je ouders: dus mijn baby’s sliepen gewoon vanaf dag één in hun eigen bedjes en mochten wel huilen – want ik geloof namelijk dat tot op zekere hoogte natuurlijk huilen best fijn is voor baby’s. Net als Dr. Sears zich heeft afgezet tegen zijn eigen kille opvoeding door deze Attachment Parenting te verzinnen.
Nederland is anders
Maar tegelijkertijd neem ik aan dat ieder weldenkend mens het idee omarmt dat kinderen veel warmte nodig hebben en geen machientjes zijn die gelukkig groot kunnen worden met enkel materiële zaken. Dus houd je ze wel bij je. En mogen mijn kindertjes wel bij me slapen als ze bang zijn, of ziekjes, en heb ik ze ook eindeloos rondgedragen in draagzakken en op schoot gehad.
In Nederland is het idee dat kinderen moederwarmte nodig hebben overigens heel ‘normaal’. We leven in het land waar de meeste vrouwen natuurlijk bevallen en zelfs zonder pijnbestrijding – dat wordt in het Time artikel ook gerekend tot Attachment Parenting en is in Amerika, waar alle baby’s in het ziekenhuis worden geboren en alle moeders verdoofd worden, veel uitzonderlijker dan hier.
Volkskrant Magazine had in 2002 al een fotoserie met moeders die dreumesen en peutertjes zogen. In één van de eerste nummers van Mama Magazine stond een mooi verhaal van een vrouw die trots vertelde dat zij met al haar vier kinderen in een speciaal voor hun ontworpen heel groot bed sliepen, en op nu.nl kunnen we sinds gisteren lezen dat kinderen die regelmatig bij ouders slapen, minder kans op overgewicht hebben.
Ik kan me een uitzending herinneren van Pauw & Witteman waarin een pedagoge waarvan de naam mij ontschoten is, vertelde waarom het gevaarlijk is om baby’s bij je in bed te nemen, waarop iemand aan haar vroeg: “Bent u dan nooit in slaap gevallen met de baby aan de borst?”
Waarop zij zei: “Ja, dat kwam wel eens voor…”
Bent u moeder genoeg?
Ik denk, kortom, dat we in Nederland niet zo bang hoeven zijn of we wel moeder-genoeg zijn, en dat niemand daar echt bang voor hoeft te zijn. Want uiteindelijk doen we allemaal als ouder wat we zelf denken dat het beste is, toch? En bestaat er geen waarheid inzake opvoeding. En maken we ook állemaal fouten, of je nu heel lang borstvoeding geeft of helemaal niét, of iets daartussenin.
Als we dat accepteren en niet onze eigen onzekerheid overschreeuwen, hoeven we ook niet zo kritisch te zijn op andere ouders die het misschien anders doen. Ondanks dat ik het misschien niet met haar eens ben, vind ik Jamie Lynne Grumet, de dame op de cover van Time, best stoer. De vraag is eigenlijk meer: bent u moeder genoeg om andere moeders hun eigen gang te laten gaan?
