Hoogleraar strafrecht: ‘Elke belediging op internet is strafbaar’
Afgelopen week kregen vijf Belgen een boete voor het beledigen van politiemannen. Deze beledigingen uitten zij online op de Franse nieuwssite Sudpresse. Dat is best even schrikken: internet is een beerput vol beledigingen, laster en smaad. De meeste mensen wanen zich, waarschijnlijk ten onrechte, online onaantastbaar.
Hoe zit het in Nederland: wat mogen reageerders wel en wat niet? We vroegen het aan prof. dr. Theo de Roos, emeritus hoogleraar Strafrecht aan de universiteit van Tilburg.
‘Elke belediging die wordt geschreven of uitgesproken in een openbare ruimte, dus bijvoorbeeld in een krant of op het internet, is in principe strafbaar. Natuurlijk is niet alles wat onaardig is meteen een belediging, maar als iemand het als zodanig opvat, kan er actie worden ondernomen en eventueel een boete volgen.
“Als een opmerking wordt gemaakt in een puur besloten ruimte en niet voor het grote publiek is bedoeld, is de maker over het algemeen beschermd.”
Rare regels
“Overigens verschillen uitingsdelicten van geval tot geval. Vrijheid van meningsuiting is onlosmakelijk verbonden met dit onderwerp. Als bijvoorbeeld een agent een boete uitdeelt aan een fietser omdat die geen licht op zijn fiets heeft, dan is ‘teringhoer’ een duidelijke belediging, maar ‘mierenneuker’ zou bijvoorbeeld kunnen wijzen op het feit dat de agent zijn werk te precies doet. En soms zijn de regels ronduit raar. Zo is het wel beledigend als je iemand uitmaakt voor homo’, maar niet als je ‘hetero’ zegt. Waarom is ‘homo’ nog steeds een scheldwoord? Wat is er mis mee?
“Op internet wanen mensen zich in de anonimiteit. Maar via alle kanalen die voor publiek toegankelijk zijn en waar openbare opmerkingen kunnen worden geplaatst, kunnen mensen die beledigingen uiten worden opgespoord en beboet.
“Dus op Facebook een agent beledigen kan alleen ongestraft als u uw profiel volledig heeft afgeschermd. Is alles openbaar? Dan is het wellicht handig even te checken wat u precies online heeft staan. Voor Twitter geldt hetzelfde. Ook over reageren op een (kranten)artikel moet u misschien nog eens goed nadenken, zoals onze zuiderburen bewijzen. Een enorme vaart zal het waarschijnlijk niet lopen, maar mocht u net de verkeerde persoon hebben uitgemaakt voor ‘teringhoer’ of ‘homo’, dan bent u wellicht de pineut.”
