Spring naar de content

Ophef over vuurwerkmusical ‘Zij geloofden in mij‘

Er is ophef ontstaan over de plannen voor de Ajax-musical Zij geloofden in mij, die vanaf volgend dit najaar in het Arena-theater moet gaan spelen.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Frank Heinen

Het theaterstuk, dat de vuurwerkrellen van voorjaar 2014 voor een jong publiek levend moet houden, zou zich niet bij de historische gebeurtenissen houden en stigmatiserend werken voor Ajax-supporters. Ook is er veel kritiek op het dinerarrangement, waarbij theaterbezoekers voorafgaand aan het stuk een chic diner van hamburgers en milkshakes kunnen gebruiken en achteraf kunnen genieten van een vuurwerkshow boven het IJ.

Leon de Winter, zelf Ajax-supporter en schrijver van het stuk, begrijpt niets van de ophef.
“Ik had me ingesteld op reuring, maar dit is verbijsterend. Kijk, ik begrijp dat de rellen van 20-4-2014 voor iedereen die iets met Ajax te maken heeft nog altijd een open zenuw zijn, ook na zo veel tijd. En dan natuurlijk niet in de laatste plaats voor de direct betrokkenen: overlevenden en nabestaanden. Met zo’n collectief trauma moet je prudent omgaan. Volgens mij heb ik dat bijzonder smaakvol opgelost, juist omdat ik de tragiek van Ajax heb laten verbeelden door de figuur Edwin van der Sar, wiens wereldberoemde geschiedenis de kern van de vertelling vormt.”

In de musical is Van der Sar leider van het verzet, maar raakt hij in het heetst van de strijd op tragische wijze gewond aan zijn lip. “God ja, die lip…,” glimlacht producent Albert Verlinde, “die heeft ons heel wat hoofdbrekens gekost, dat kan ik je nu achteraf wel vertellen. Met name onze grime-afdeling zat met z’n handen in de pruik: want het ene moment heeft-ie nog geen bloedlip en het volgende moment heeft ie er wel een. We hebben nog even overwogen om de acteur in kwestie iedere avond daadwerkelijk een bloedlip te laten krijgen, maar dat bleek logistiek en cao-technisch een ingewikkeld verhaal. Voor de toeschouwers is die bloedlip iedere avond een gegeven, iets wat gaat rondzoemen, maar niet veel mensen zullen beseffen dat daar maanden vergaderen, uitproberen, mislukken en opnieuw proberen aan vooraf gaat. Uiteindelijk zullen we straks in september toch een verdomd waarachtige bloedlip op die bühne gaan zien en dan denk ik dat ik als producent in die zaal wel een traantje wegpink.”

Contacten in de top van de Libris-jury
De Winter geeft toe dat hij wel een en ander aan het oorspronkelijke script heeft gewijzigd. “In de eerste versie was er ook een tragische held op het veld, maar ik vond het toch wat cliché om daar een ex-Ajax-doelman van te maken. Dus wat doe ik – je moet weten: een schrijver is als een timmerman en fantasie is zijn belangrijkste gereedschap: ik maak van die beetje saaie ex-Ajax-doelman een totaal ander type. Een killer, maar tegelijk een parel voor de samenleving. Maar nog op dezelfde dag dat ik de eerste versie ter lezing aan de producent had gestuurd, stonden er ’s avonds twaalf beren van kerels voor de deur. Of ik van die trotse Marokkaanse kickbokser weer even heel snel een suffe ex-keeper wilde maken, anders zou ik de gevolgen vanzelf wel merken, zeiden ze. Later begreep ik wat ze bedoelden: die gasten hebben contacten tot in de top van Libris-jury. Voor de zekerheid schreef ik die charismatische topadvocaat met de zachte g er ook maar uit en heb het verder bij de feiten gehouden. Wel heb ik Van der Sar een andere naam gegeven, maar dat is meer uit juridische overwegingen. Hij heet nu Martin van der Sar, maar iedereen weet natuurlijk onmiddellijk dat ik Edwin bedoel.”
Hoofdrolspeler Freek Bartels, die Martin gestalte geeft, kijkt uit naar zijn rol: “Als gearriveerde musicalster speel je vaak beroemde figuren met heel veel charisma. Dit is weer eens iets compleet anders – echt een uitdaging.”

Verlinde: “Ik moest deze voorstelling gewoon maken. Mijn tante is zelf in het verleden bijna met Ajax-supporters in aanraking gekomen. Ja, dan komt het opeens heel dichtbij. Onder jongeren merk je dat de vuurwerkrellen van 12 april echt iets uit hun geschiedenisBlendle zijn geworden. Heel erg jammer, want het verhaal van Edwin van der Sar, van de Don Quichot die opstaat tegen repressie en revolutie predikt, dat is universeel en dat verhaal heeft Leon op aangrijpende manier inzichtelijk gemaakt voor de generaties na ons. Oooh, als straks bij het slotkoor het hele ensemble op het podium komt en tegen het publiek zingt ‘Kappen met deze shit!’… ja, dan gaan we echt musicalgeschiedenis schrijven.”

Ingetogen karakter
Verlinde zegt de kritiek rond het chique arrangement ter harte te nemen: “Het is misschien wat wrang: die mensen konden zeker een kwartier lang nergens heen, er waren geen hamburgers, geen milkshakes, ze moesten het doen met dat kleine beetje harddrugs dat ze niet was afgenomen. Je kunt je daar anno nu eigenlijk niks meer bij voorstellen, maar het moet vreselijk zijn geweest. We zijn met V&V Entertainment aan het bekijken hoe we de vuurwerkshow na afloop een wat meer ingetogen, bedachtzame toon kunnen geven. Het gaat tenslotte niet om entertainment, je wilt als musicalproducent toch vooral bewustwording en verdraagzaamheid kweken. En een geloofwaardige bloedlip neerzetten, dat ook.”

‘Zij geloofden in mij’ gaat op 9 september in première in het Arena-theater. Er zijn nog enkele kaarten in de combiregeling.