‘Boyhood’: hoe twaalf jaar filmen een meesterwerk oplevert
Je bent filmmaker en je aanstaande bioscoophit is klaar om in productie te gaan. Het verhaal speelt zich binnen een brede tijdspanne, waarin je hoofdpersonage opgroeit van zesjarige tot achttienjarige. Hoe ga je dat casten?
Natuurlijk bestaan er tegenwoordig computertechnieken die hoogbejaarde acteurs kunnen terugbrengen naar hun dertigersjaren, en grimeurs die kindsterretjes als volwassenen kunnen laten ogen, maar uiteindelijk is het allemaal fake. Een regisseur uit Amerika vond een oplossing voor dit probleem. Zijn naam is Richard Linklater, zijn aanstaande bioscoophit heet Boyhood.
In 2002 castte Richard Linklater de zes jaar oude Ellar Coltrane als Mason Evans Jr. uit Texas. Een rol die hem twaalf jaar van zijn leven zou kosten. Werktitel: 12 Years.
Hij vond ook acteurs voor Masons gescheiden ouders, en zijn eigen dochtertje mocht de oudere zus in het verhaal spelen. Vanaf de eerste take kwamen ze elk jaar drie of vier dagen bijeen voor opnames. Niet omdat dat een harde afspraak was, maar uit pre toewijding. En dan filmden ze scènes die Linklater soms pas de avond ervoor had geschreven. Uiteraard vonden er wekenlange brainstormsessies plaats, maar een compleet script was er niet. De film ging over opgroeien, en dat thema moest in elke vezel van de productie terug te vinden zijn.
De studio die het aandurfde om hierin te investeren was IFC Films, distributeur van onafhankelijke documentaires en films die het vaak goed doen op filmfestivals als dat van Cannes, en bekend van onder meer Y tu mamá también, Fahrenheit 9/11 en Ain’t Them Bodies Saints. Elk jaar werd 200.000 dollar overgemaakt, een totaal van 2,4 miljoen. Een bescheiden budget, als je ziet hoeveel miljarden er in een gemiddelde Amerikaanse productie worden gepompt.
Het resultaat is Boyhood: 143 scènes, met een totale tijdsduur van 2 uur en 42 minuten. Documentaire-achtige beelden, als we de eerste berichten mogen geloven, over de geneugten en de tegenslagen van het opgroeien. Die berichten putten zich uit in lof. IMDb: een negen. Variety: een tien. The Hollywood Reporter: de hoogst mogelijke score. Een meesterwerk wordt de film al genoemd. Een heroïsche prestatie. Een unieke ervaring. Natuurlijk zijn er bij elke rolprent wel critici te vinden die zich er lovend over uitlaten, maar het bijzondere is in dit geval dat er nog geen enkel negatief geluid te bespeuren is geweest.
Volgens sommige recensenten is Boyhood er uitstekend in geslaagd de Amerikaanse tijdgeest sinds 9/11 te vangen. De Harry Potter-gekte, de campagnes van Barack Obama, de oorlog in Irak – het passeert allemaal de revue.
Regisseur Linklater heeft geen gebruik gemaakt van de digitale revolutie in de filmwereld: omwille van de consistentie besloot hij in 2002 de hele film op celluloid te schieten, de traditionele 35mm-film. Een beetje ouderwets misschien, maar het levert wel lekker nostalgische plaatjes op.
En wat de werktitel 12 Years betreft: daar heeft Linklater afstand van gedaan. Het leek iets te veel op de grote Oscarwinnaar van dit jaar: 12 Years a Slave. Begrijpelijk. Twee achtereenvolgende Oscarkanonnen met bijna dezelfde titel, dat levert natuurlijk verwarring op.
Boyhood draait vanaf 31 juli in de Nederlandse bioscopen.
