Spring naar de content

‘Pietendiscussie’ in VS gaat over witte/zwarte/zwart-witte Kerstman

De discussie rondom Zwarte Piet blijft al lang niet meer beperkt tot Nederland alleen. Na de rumoerig verlopen intochten van afgelopen weekend, deden media als Al Jazeera, CNN en BBC uitgebreid verslag over ‘black Pete’.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Carlijn Teeven

Met name voor de Amerikaanse kijkers moet het een herkenbaar thema zijn geweest. In de VS is het Santa Claus die afgelopen jaren flink in opspraak is gekomen. Terwijl veel Nederlanders vinden dat Piet van zijn zwarte huidskleur af moet, meent een deel van de Amerikanen juist dat hun Santa veel te wit is.

Dat kan zo niet langer, roepen er steeds meer. In het land waar zo’n 40 procent van de bevolking gekleurd is, zou de Kerstman ook best een donkere huidskleur mogen hebben.

Het hoogtepunt in de discussie tot nu toe werd in december vorig jaar bereikt, toen de Afro-Amerikaanse schrijfster Aisha Harris een blog plaatste op de website Slate. In het opiniestuk ‘Santa Claus should not be a white man anymore’ pleit Harris voor de afschaffing van de Kerstman als een ‘dikke, witte man’ , en voor het creëren van een nieuw symbool.

Maar in plaats van een stroopwafel-, kaas- of clown-Kerstman, gooide de schrijfster het over een heel andere boeg: vanaf nu zou Santa een pinguïn moeten zijn.

Ten eerste, zo verklaarde Harris, zou dit miljoenen niet-witte kindjes een hoop onzekerheid en schaamte besparen. De witte Kerstman als iconisch, machtig figuur, gaf haar als klein donker meisje altijd een naar en minderwaardig gevoel. Als Santa Claus een dier zou worden, hoeft geen mens dat gevoel nog te ervaren.

Harris’ tweede reden om de Kerstman in een pinguïn te laten veranderen was een stuk simpeler: people love penguins (overigens, niet alleen mensen). Daarbij kan de Kerstman als pinguïn lekker in de sneeuw blijven wonen – al moet ie wel even van de Noord- naar de Zuidpool verhuizen. Het feit dat de pinguïn niet wit, niet zwart, maar zwart-wit gekleurd is, is natuurlijk ook geen toeval.

De blog kwam Harris op flink wat kritiek te staan. Zo was daar Megyn Kelly, presentatrice van het rechtse Fox News. Zij maakte de kinderen thuis duidelijk dat er maar één Kerstman is, en dat die ‘gewoon wit’ is. Even later, zie de video hieronder, trekt Kelly zelfs de vergelijking met Jezus. “Dat was ook een witte man. Hij was een historisch figuur, dat is te bewijzen – net zoals Santa. Ik wil dat de kinderen dat weten.”


Dat was vervolgens weer koren op de molen voor linkser Amerika. Met name Jon Stewart was fel. In zijn Daily Show vroeg de presentator zich af tegen wie Kelly het eigenlijk had. “Tegen kinderen die wijs genoeg zijn om om tien uur ‘s avonds naar een nieuwszender te kijken? Maar wel onschuldig genoeg om te geloven dat de Kerstman echt bestaat, en racistisch genoeg om door te draaien als ie niet wit is?”

Twee dagen later kwam Kelly met de verklaring dat het grappig bedoeld was. Over de storm die na haar ‘grapje’ losbarstte, al gauw de Kelly File genoemd, zei ze: “Het zou best grappig zijn, als het niet zoveel vertelde over onze samenleving, en in het bijzonder het instinct van velen om meteen uit te gaan van het slechtste in de mens, met name van diegenen in dienst van het krachtige Fox News.

Net zoals dat voorgaande jaren in Nederland gebeurde, ging de storm in Amerika na de feestdagen weer liggen. Het is nog afwachten of de discussie dit jaar verder tot uitbarsting komt, in het land waar het percentage gekleurde inwoners steeds groter wordt (naar verwachting 57 procent in 2060). Laten we hopen dat men vooral geen voorbeeld neemt aan Nederland, en Santa Claus (de pinguïn) gewoon zonder kogelvrij vest onder zijn pak over straat kan.